Wzmacniacz gitarowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zintegrowano z hasłem Wzmacniacz gitarowy
Linia 1: Linia 1:
#REDIRECT [[Wzmacniacz gitarowy]]
{{Do poszerzenia}}
{{Dopracować|źródła}}

[[Plik:MarkIV.jpg|right|thumb|250px|Wzmacniacz firmy [[Mesa Boogie]] Mark IV Combo]]
'''Wzmacniacz gitarowy''' (określenie potoczne ''piec'') – [[wzmacniacz elektryczny]] przeznaczony do wzmacniania sygnału pochodzącego z [[gitara elektryczna|gitary elektrycznej]] lub [[gitara akustyczna|akustycznej]]. Większość wzmacniaczy gitarowych zawiera dodatkowe układy przetwarzające i modyfikujące dźwięk, jak np. [[overdrive]] (zwany potocznie ''przester'') i [[reverb]] (zwany ''pogłos'').

== Historia ==

Pierwsze wzmacniacze gitarowe wykorzystywano na początku lat trzydziestych jako narzędzie pomagające gitarzyście 'przebić się' przez orkiestrę jazzową. Do ogólnego użytku wzmacniacze te weszły w roku [[1949]], kiedy [[Leo Fender]] wypuścił na rynek pierwszą seryjnie produkowaną gitarę elektryczną typu [[solid body]]{{fakt}}.

== Konstrukcja ==

Każdy wzmacniacz gitarowy składa się z dwóch stopni (ang. ''amplifier stage''): [[przedwzmacniacz]]a i [[Końcówka mocy|końcówki mocy]]. Podstawową funkcją przedwzmacniacza jest zwiększenie poziomu sygnału z przystawek gitary, tak by mógł wysterować końcówkę mocy. W przedwzmacniaczu odbywa się także kształtowanie barwy dźwięku, przesterowanie i [[pętla efektów]]. Końcówka mocy ma za zadanie wzmocnienie sygnału na tyle, by wysterować podłączone do wzmacniacza [[głośnik]]i<ref>{{cytuj książkę | imię = Michael| nazwisko = Ross | tytuł = Getting Great Guitar Sounds – A Non-Technical Approach to Shaping Your Personal Sound | wydawca = Hal Leonard Corporation | miejsce = Milwaukee | wydanie = 2 | rok = 1998 | isbn = 0-7935-9140-6 | strony = 30 }}</ref>.

We wzmacniaczach typu [[combo]] trzecim elementem jest [[głośnik]].

=== Wzmacniacz lampowy ===

[[Plik:Trace_Elliot_Bonneville_rear_view.jpg|thumb|200px|Lampowy wzmacniacz gitarowy combo Trace Elliot Bonneville – widok od tyłu. Widocznych jest sześć małych lamp w kubkach ekranujących (obwód przedwzmacniacza), dwie duże lampy (obwód wzmacniacza) i dwa transformatory – zasilający i wyjściowy.]]

We wzmacniaczach lampowych zarówno w [[przedwzmacniacz|przedwzmacniaczu]] jak i w [[końcówka mocy|końcówce mocy]] wykorzystuje się [[lampa elektronowa|lampy elektronowe]].

Pośród gitarzystów panuje przekonanie mówiące, że wzmacniacze lampowe mają "cieplejsze" brzmienie w porównaniu ze wzmacniaczami tranzystorowymi.

Najpopularniejsze modele lamp: EL-34, 6L6, 12AX7, ECC83

Przodujące firmy:
* [[Fender]]
* [[Marshall Amplification|Marshall]]
* [[Orange Amplification|Orange]]
* [[Rivera (producent wzmacniaczy gitarowych)|Rivera]]
* [[Soldano (producent wzmacniaczy)|Soldano]]
* [[Vox (przedsiębiorstwo)|Vox]]
* [[Ampeg]]
* [[Engl]]
* [[VHT]]
* [[Peavey]]

=== Wzmacniacz tranzystorowy ===

We wzmacniaczach tranzystorowych [[przedwzmacniacz]] i wzmacniacz mocy oparte są wyłącznie na [[tranzystor]]ach. Początek ery wzmacniaczy tranzystorowych to lata 50., późniejszy okres (do lat 80.) to czas walki pomiędzy odchodzącymi do lamusa lampami a nowymi tranzystorami{{fakt}}.

Wzmacniacze tranzystorowe mogą być wykonane przy wykorzystaniu [[element dyskretny|elementów dyskretnych]] (osobnych tranzystorów) bądź z użyciem przeznaczonych do tego celu [[układ scalony|układu scalonego]]. Technika dyskretna jest bardziej pracochłonna, pozwala jednak na uzyskanie niepowtarzalnych rezultatów i umożliwia szersze i bardziej szczegółowe kształtowanie brzmienia{{fakt}}.

Przodujące firmy :

* [[Randall Amplifiers|Randall]]
* [[Ibanez]]
* [[Laney]]

=== Wzmacniacz hybrydowy ===

h, w odróżnieniu od tzw. wzmacniaczy hybrydowych, wykorzystujących zarówno tranzystory, jak i [[lampa elektronowa|lampy elektronowe]].

Posiada mieszaną konstrukcję [[przedwzmacniacz|preampu]] i [[końcówka mocy|końcówki mocy]]. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem (tzw. hybryda standardowa) jest przedwzmacniacz oparty na lampie i tranzystorowa końcówka mocy, co pozwala uzyskać bardzo dużą moc muzyczną i stosunkowo niewielki ciężar urządzenia. W przypadku wzmacniaczy basowych, hybrydy stosuje się na porządku dziennym{{fakt}}.

Rzadko spotykanym rozwiązaniem, jest zastosowanie tranzystorowego przedwzmacniacza i lampowej końcówki mocy (tzw. hybryda odwrotna). Rozwiązanie to ma wielu zwolenników z uwagi na to, że lampowa końcówka mocy "ociepla" brzmienie i jest znacznie bardziej dynamiczna niż tranzystor. Odwrotne hybrydy zaprzestano produkować w latach osiemdziesiątych{{fakt}}.

Przodujące firmy:
* [[Ampeg]]
* [[Marshall Amplification|Marshall]]
* [[Mesa/Boogie]] - wyłącznie basowe
* [[Fender]]
* [[Mark Bass]]
* [[Ashdown]]
* [[Nexus]]
* [[Musicman]] (hybryda odwrotna)

{{Przypisy}}

[[Kategoria:Instrumentoznawstwo]]
[[Kategoria:Wzmacniacze elektroniczne]]

[[ca:Amplificador de guitarra]]
[[cs:Kytarový zesilovač]]
[[de:Gitarrenverstärker]]
[[en:Guitar amplifier]]
[[fr:Amplificateur pour guitare électrique]]
[[it:Amplificatore (chitarra)]]
[[lv:Ģitāras pastiprinātājs]]
[[nl:Gitaarversterker]]
[[ru:Гитарный усилитель]]
[[fi:Kitaravahvistin]]

Wersja z 19:33, 24 sty 2010

Przekierowanie do: