Wątek tkacki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Prośba o źródła, WP:SK, drobne techniczne |
m zamiana szablonu "źródła" z "dopracować, replaced: {{Źródła|data= → {{dopracować|źródła= przy użyciu AWB |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{dopracować|źródła=2013-07 }} |
||
[[Plik:Kette und Schuß.jpg|thumb|250px|Wątek - nitki poziome. Osnowa - nitki pionowe]] |
[[Plik:Kette und Schuß.jpg|thumb|250px|Wątek - nitki poziome. Osnowa - nitki pionowe]] |
||
'''Wątek''' - element struktury tkaniny. |
'''Wątek''' - element struktury tkaniny. |
Wersja z 17:50, 15 gru 2013
Ten artykuł od 2013-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Wątek - element struktury tkaniny.
Wątek jest jednym z dwóch układów nitek tworzących tkaninę. Jest to układ nitek (nitki), ułożony w tkaninie poprzecznie. Wprowadzany przez mechanizm przerzutowy pomiędzy nitki osnowy, według założonego splotu i następnie dociśnięty do krawędzi tkaniny przez mechanizm bidłowy, tworzy element tkaniny. Po zmianie położenia nitek osnowy cykl wprowadzania wątku jest powtarzany. Wielokrotne powtarzanie tego cyklu nazywa się tkaniem.
Przygotowanie
W zależności od tego, w jaki typ krosien wyposażona jest tkalnia, wątek musi być odpowiednio przygotowany.
- Dla tkalni wyposażonej w krosna czółenkowe wątek jest "cewiony", tzn. nawijany na specjalne cewki, które potem umieszczone będą w czółenku ręcznie lub przez automat do wymiany cewek. Wątek dla krosien czółenkowych przygotowywany jest w oddziale przygotowawczym tkalni. Dział ten przygotowuje również drugi układ tworzący tkaninę - osnowę. Do przygotowania wątku stosuje się maszyny zwane cewiarkami:
- cewiarki lejkowe - tworzą nawoje bezcewkowe do krosien ręcznych i mechanicznych z ręczną wymianą wątku. Obecnie już nie produkowane i prawie nie stosowane.
- cewiarki automatyczne - tworzą nawoje na specjalnych cewkach drewnianych lub z tworzywa sztucznego, przeznaczone do krosien z automatyczną wymianą cewek.
- Dla tkalni wyposażonej w krosna bezczółenkowe nie ma potrzeby specjalnego przygotowania wątku. Jest on pobierany z typowych, krzyżowych nawojów stożkowych, stosowanych powszechnie w przemyśle włókienniczym. Jedynym zabiegiem jest przewijanie przędzy w celu poprawienia jakości nawojów, zmniejszenia ilości zrywów, usunięcie zgrubień i pocienień przędzy itp.
Na wątek stosuje się taki sam rodzaj przędzy jak na osnowę, najczęściej w tkaninach ubraniowych, wełnianych i wełnopodobnych. W tkaninach bawełnianych i lnianych w celu uzyskania dodatkowych efektów czy właściwości stosuje się inne przędze na osnowę i inne na wątek. Na przykład w tkaninach ścierkowych czy obrusowych stosuje się osnowy z nitkowanej przędzy bawełnianej i wątek z przędzy lnianej pojedynczej.