OHC

Schemat zaworów głowicy w układzie DOHC

OHC (Over Head Camshaft) (ang.: dosł: wałek ponad głowicą) - rodzaj układu rozrządu silnika górnozaworowego, w którym wałek rozrządu znajduje się nad głowicą. Napędzany jest on zwykle za pomocą zębatego, elastycznego paska rozrządu lub w innych typach i mocnych silnikach łańcuchem. Wyjątkowo zdarza się również napęd za pomocą kół zębatych. Dla tego typu rozwiązania stosuje się dwa układy:

• SOHC – jeden wałek,
• DOHC – dwa wałki.

SOHC

Głowica cylindra Hondy CRX z 1987 w układzie DOHC

SOHC (Single Over Head Camshaft) (ang.: dosł: jeden wałek rozrządu w głowicy cylindrów) oznacza silnik z jednym wałkiem rozrządu umieszczonym w głowicy.

DOHC

DOHC (ang. Double OverHead Camshaft – podwójny wałek rozrządu w głowicy) to inaczej zwane "twin cam" - powszechnie w świecie używane rozwiązanie konstrukcyjne silnika tłokowego, w głowicy którego znajdują się dwa wałki rozrządu, przypadające na jeden rząd cylindrów. Jeden z wałków steruje zaworami ssącymi, a drugi wydechowymi. Konstrukcja silnika DOHC, ułatwia zmiany fazy rozrządu, w zależności od prędkości obrotowej i obciążenia silnika. Zawory umieszczone są pod kątem naprzeciw siebie, dają tym samym większą swobodę w kształtowaniu komory spalania. Silnik DOHC umożliwia także zwiększenie liczby zaworów przypadających na cylinder, co wpływa na powiększenie sprawności napełniania i opróżniania cylindra i umożliwia uzyskanie wyższego stopnia sprężania i zmniejszenie oporów przepływu. Dzieje się tak poprzez zwiększenie powierzchni zaworów w stosunku do dostępnej powierzchni w głowicy wynikającej z średnicy cylindra i ew. pochylenia ścianek komory spalania w głowicy. Dzięki zwiększeniu powierzchni przylegania wielu zaworów do głowicy - w stosunku do zaworów pojedynczych o tej samej powierzchni przepływu - poprawia się odprowadzanie ciepła z zaworów. Kolejną zaletą tego rozwiązania jest zmniejszenie bezwładności elementów rozrządu - pojedyncze zawory są mniejsze, mogą mieć cieńsze trzonki i grzybki.

Faktem jest skomplikowanie napędu rozrządu i większe opory w wynikające z napędu dwóch wałków. Ponadto, rozdzielenie napędu na wałek wydechowy i ssący powoduje powstanie większych naprężeń na pasku/łańcuchu napędu - wtedy gdy jest to wspólny napęd obu wałków. Spowodowane jest to "odbijaniem" wałków w wyniku nacisku sprężyn zaworowych. Przy jednym wałku siły te są w znacznym stopniu zniwelowane. Dlatego częstym rozwiązaniem jest napędzanie tylko jednego wałka, a drugi jest napędzany za pośrednictwem pierwszego. Przy takim rozwiązaniu siły na napędzie rozrządu pomiędzy wałem korbowym a wałkiem są porównywalne z rozwiązaniem SOHC.

Ponadto często obserwuje się zwiększone zużycie oleju silnikowego, zwłaszcza przy dużych przebiegach.

Charakterystyka

Zaletą układu jest brak pośrednich elementów rozrządu (popychaczy, dźwigni zaworowych) wymagających smarowania i mogących ulec awarii oraz dobra szybkobieżność silnika wynikająca z braku zwłoki w napełnianiu silnika ładunkiem i opróżnianiu go ze spalin. Wadą jest złożona konstrukcja głowicy silnika. Opanowanie technologii produkcji silników OHC, w połączeniu z ich zaletami sprawiła, że nowych konstrukcyjnie silników spalinowych małej i średniej mocy z innym rodzajem rozrządu (OHV czy tym bardziej SV), praktycznie się nie spotyka.

Zobacz też

• OHV
• SV