Indże: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Książka infobox}} |
m drobne techniczne, WP:SK |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
'''Indże''' – opowiadanie [[Jordan Jowkow|Jordana Jowkowa]], opublikowane w tomie ''Legendy Starej Płaniny'' w 1927 r. |
'''Indże''' – opowiadanie [[Jordan Jowkow|Jordana Jowkowa]], opublikowane w tomie ''Legendy Starej Płaniny'' w 1927 r. |
||
==Treść== |
== Treść == |
||
Opowiadanie portretuje postać Indże, bułgarskiego hajduka i powstańca z przełomu XVIII i XIX w. Jest on hersztem wolnych zbójników, wałęsających się po bezdrożach [[Stara Płanina|Starej Płaniny]] i rabujących przypadkowe ofiary. Nie liczy się dla niego życie ludzkie ani własne. Któregoś dnia Indże spotyka Paunę, dziewczynę, mieszkającą w spalonej wiosce i zabiera ją z sobą. Po jakimś czasie rodzi się syn jego i Pauny, lecz Indże odrzuca dziecko, uderza jataganem i zostawia na drodze, uważając, że zbójnikowi dziecko nie jest potrzebne. Po tym wydarzeniu opuszcza go Pauna a Indże staje się jeszcze okrutniejszy, zabija, grabi i puszcza wsie z dymem. Podczas grabieży pewnej wioski przekleństwo rzuca na niego pop. Pod wpływem przypadkowego spotkania z biednym chłopem, który w imieniu wioski prosi go ochronę, Indże zaczyna się jednak zmieniać. Występuje w obronie prostych ludzi i strzeże ich przed rabusiami i zbójnikami. Staje się bohaterem ludowym, witanym z honorami w każdej wiosce. Podczas wizyty w jednej z wiosek zabija go miejscowy garbus, uważany za człowieka niespełna rozumu. Okazuje się, że to jego syn, odrzucony lata wcześniej. |
Opowiadanie portretuje postać Indże, bułgarskiego hajduka i powstańca z przełomu XVIII i XIX w. Jest on hersztem wolnych zbójników, wałęsających się po bezdrożach [[Stara Płanina|Starej Płaniny]] i rabujących przypadkowe ofiary. Nie liczy się dla niego życie ludzkie ani własne. Któregoś dnia Indże spotyka Paunę, dziewczynę, mieszkającą w spalonej wiosce i zabiera ją z sobą. Po jakimś czasie rodzi się syn jego i Pauny, lecz Indże odrzuca dziecko, uderza jataganem i zostawia na drodze, uważając, że zbójnikowi dziecko nie jest potrzebne. Po tym wydarzeniu opuszcza go Pauna a Indże staje się jeszcze okrutniejszy, zabija, grabi i puszcza wsie z dymem. Podczas grabieży pewnej wioski przekleństwo rzuca na niego pop. Pod wpływem przypadkowego spotkania z biednym chłopem, który w imieniu wioski prosi go ochronę, Indże zaczyna się jednak zmieniać. Występuje w obronie prostych ludzi i strzeże ich przed rabusiami i zbójnikami. Staje się bohaterem ludowym, witanym z honorami w każdej wiosce. Podczas wizyty w jednej z wiosek zabija go miejscowy garbus, uważany za człowieka niespełna rozumu. Okazuje się, że to jego syn, odrzucony lata wcześniej. |
||
==Przekłady na język polski== |
== Przekłady na język polski == |
||
Opowiadanie było tłumaczone na język polski trzykrotnie i ukazało się w kilku różnych wydaniach. |
Opowiadanie było tłumaczone na język polski trzykrotnie i ukazało się w kilku różnych wydaniach. |
||
Pierwszy przekład został dokonany przez [[Bronisław Ćirlić|Bronisława Ćirlicia]] i opublikowany w wydanej w 1955 r. ''Antologii noweli bułgarskiej XIX i XX w.''. Przekład ten był następnie przedrukowywany i znalazł się również w wydanym w 1975 r. zbiorze opowiadań Jowkowa ''Zbrodnia Iwana Belina i inne utwory''. Opowiadanie, wraz z innymi tekstami cyklu zostało również przełożone przez Michała Tarasiewicza i opublikowane w 1982 r. w tomie ''Legendy Starej Płaniny''. W tym samym roku ukazał się przekład dokonany przez Wojciecha Gałązkę, zamieszczony w zbiorze ''Biała jaskółka. Antologia opowiadań bułgarskich XIX i XX wieku. |
Pierwszy przekład został dokonany przez [[Bronisław Ćirlić|Bronisława Ćirlicia]] i opublikowany w wydanej w 1955 r. ''Antologii noweli bułgarskiej XIX i XX w.''. Przekład ten był następnie przedrukowywany i znalazł się również w wydanym w 1975 r. zbiorze opowiadań Jowkowa ''Zbrodnia Iwana Belina i inne utwory''. Opowiadanie, wraz z innymi tekstami cyklu zostało również przełożone przez Michała Tarasiewicza i opublikowane w 1982 r. w tomie ''Legendy Starej Płaniny''. W tym samym roku ukazał się przekład dokonany przez Wojciecha Gałązkę, zamieszczony w zbiorze ''Biała jaskółka. Antologia opowiadań bułgarskich XIX i XX wieku. |
||
==Bibliografia== |
== Bibliografia == |
||
* {{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r = Dąbek-Wirgowa Teresa| tytuł = Historia literatury bułgarskiej| wydawca = | miejsce =Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk | rok =1980 | strony =246 | isbn =}} |
* {{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r = Dąbek-Wirgowa Teresa| tytuł = Historia literatury bułgarskiej| wydawca = | miejsce =Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk | rok =1980 | strony =246 | isbn =}} |
||
*{{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r = Czajka Henryka| tytuł = Historia literatur europejskich| tom=3 |rozdział= Literatura bułgarska|wydawca = | miejsce =Warszawa | rok =1991 | strony =82 | isbn =}} |
*{{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r = Czajka Henryka| tytuł = Historia literatur europejskich| tom=3 |rozdział= Literatura bułgarska|wydawca = | miejsce =Warszawa | rok =1991 | strony =82 | isbn =}} |
||
* {{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r =Petyr Dinekow | rozdział =Świat Jordana Jowkowa|tytuł = O bułgarskiej literaturze, folklorze i związkach z Polską| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce =Warszawa | rok =1977 | strony =327-353}} |
* {{cytuj książkę | nazwisko = | imię = | autor r =Petyr Dinekow | rozdział =Świat Jordana Jowkowa|tytuł = O bułgarskiej literaturze, folklorze i związkach z Polską| wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe| miejsce =Warszawa | rok =1977 | strony =327-353}} |
||
==Linki zewnętrzne== |
== Linki zewnętrzne == |
||
*{{lang| |
*{{lang|bg}} [http://balgarin.bravehost.com/yovkov/legendi/indze.htm Tekst opowiadania w oryginale] |
||
[[Kategoria:Bułgarskie nowele i opowiadania]] |
[[Kategoria:Bułgarskie nowele i opowiadania]] |
Wersja z 13:51, 17 sie 2016
Autor | |
---|---|
Typ utworu |
opowiadanie |
Wydanie oryginalne | |
Miejsce wydania | |
Język | |
Data wydania | |
Pierwsze wydanie polskie | |
Data wydania polskiego |
1955 |
Przekład |
Bronisław Ćirlić, Wojciech Gałązka, Michał Tarasiewicz |
Indże – opowiadanie Jordana Jowkowa, opublikowane w tomie Legendy Starej Płaniny w 1927 r.
Treść
Opowiadanie portretuje postać Indże, bułgarskiego hajduka i powstańca z przełomu XVIII i XIX w. Jest on hersztem wolnych zbójników, wałęsających się po bezdrożach Starej Płaniny i rabujących przypadkowe ofiary. Nie liczy się dla niego życie ludzkie ani własne. Któregoś dnia Indże spotyka Paunę, dziewczynę, mieszkającą w spalonej wiosce i zabiera ją z sobą. Po jakimś czasie rodzi się syn jego i Pauny, lecz Indże odrzuca dziecko, uderza jataganem i zostawia na drodze, uważając, że zbójnikowi dziecko nie jest potrzebne. Po tym wydarzeniu opuszcza go Pauna a Indże staje się jeszcze okrutniejszy, zabija, grabi i puszcza wsie z dymem. Podczas grabieży pewnej wioski przekleństwo rzuca na niego pop. Pod wpływem przypadkowego spotkania z biednym chłopem, który w imieniu wioski prosi go ochronę, Indże zaczyna się jednak zmieniać. Występuje w obronie prostych ludzi i strzeże ich przed rabusiami i zbójnikami. Staje się bohaterem ludowym, witanym z honorami w każdej wiosce. Podczas wizyty w jednej z wiosek zabija go miejscowy garbus, uważany za człowieka niespełna rozumu. Okazuje się, że to jego syn, odrzucony lata wcześniej.
Przekłady na język polski
Opowiadanie było tłumaczone na język polski trzykrotnie i ukazało się w kilku różnych wydaniach. Pierwszy przekład został dokonany przez Bronisława Ćirlicia i opublikowany w wydanej w 1955 r. Antologii noweli bułgarskiej XIX i XX w.. Przekład ten był następnie przedrukowywany i znalazł się również w wydanym w 1975 r. zbiorze opowiadań Jowkowa Zbrodnia Iwana Belina i inne utwory. Opowiadanie, wraz z innymi tekstami cyklu zostało również przełożone przez Michała Tarasiewicza i opublikowane w 1982 r. w tomie Legendy Starej Płaniny. W tym samym roku ukazał się przekład dokonany przez Wojciecha Gałązkę, zamieszczony w zbiorze Biała jaskółka. Antologia opowiadań bułgarskich XIX i XX wieku.
Bibliografia
- Dąbek-Wirgowa Teresa: Historia literatury bułgarskiej. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: 1980, s. 246.
- Czajka Henryka: Literatura bułgarska. W: Historia literatur europejskich. T. 3. Warszawa: 1991, s. 82.
- Petyr Dinekow: Świat Jordana Jowkowa. W: O bułgarskiej literaturze, folklorze i związkach z Polską. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 327-353.
Linki zewnętrzne
- (bułg.) Tekst opowiadania w oryginale