Tętnica nadłopatkowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Dodatkowe informacje m.in. o rzadkich przypadkach wyjścia, oraz o dodatkowej tętnicy. |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Tętnica nadłopatkowa''' (łac. ''arteria suprascapularis, ang. suprascapular artery'') - gałąź odchodząca od pnia tarczowo-szyjnego, będącego z kolei gałęzią odchodzącą od tętnicy podobojczykowej w jej odcinku wstępującym<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł=Kończyna górna, kończyna dolna|data=2013-01-01|wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|url=https://www.worldcat.org/oclc/891278658}}</ref>. |
'''Tętnica nadłopatkowa''' (łac. ''arteria suprascapularis, ang. suprascapular artery,'' '''SSA''') - gałąź odchodząca od pnia tarczowo-szyjnego, będącego z kolei gałęzią odchodzącą od tętnicy podobojczykowej w jej odcinku wstępującym<ref name=":0">{{Cytuj|tytuł=Kończyna górna, kończyna dolna|data=2013-01-01|wydawca=Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|url=https://www.worldcat.org/oclc/891278658}}</ref>. |
||
Zanotowano przypadek występowania dodatkowej tętnicy nadłopatkowej, przebiegającej jednak razem z tą główną<ref>{{Cytuj|autor=D. Chen, P. Adds|tytuł=Accessory suprascapular artery|czasopismo=Clinical Anatomy (New York, N.Y.)|data=2011-05-01|data dostępu=2016-12-11|issn=1098-2353|wydanie=4|s=498–500|doi=10.1002/ca.21120|pmid=21509814|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21509814}}</ref>. |
|||
== Topografia części wstępującej t. podobojczykowej<ref name=":0" /> == |
== Topografia części wstępującej t. podobojczykowej<ref name=":0" /> == |
||
Linia 28: | Linia 30: | ||
* z tętnicy piersiowej wewnętrznej<ref>{{Cytuj|autor=Stavros ATSAS|tytuł=The rare origin of the suprascapular artery arising off the internal thoracic artery in the presence of the thyrocervical trunk: clinical and surgical implications|czasopismo=International Journal of Anatomical Variations|data=|issn=1308-4038|url=http://www.ijav.org/2011/ijav_2011_182-184.pdf}}</ref> |
* z tętnicy piersiowej wewnętrznej<ref>{{Cytuj|autor=Stavros ATSAS|tytuł=The rare origin of the suprascapular artery arising off the internal thoracic artery in the presence of the thyrocervical trunk: clinical and surgical implications|czasopismo=International Journal of Anatomical Variations|data=|issn=1308-4038|url=http://www.ijav.org/2011/ijav_2011_182-184.pdf}}</ref> |
||
* z tętnicy grzbietowej łopatki<ref>{{Cytuj|autor=F. A. Saadeh|tytuł=The suprascapular artery: case report of an unusual origin|czasopismo=Anatomischer Anzeiger|data=1979-01-01|data dostępu=2016-12-11|issn=0003-2786|wydanie=1|s=83–86|pmid=434481|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/434481}}</ref> |
* z tętnicy grzbietowej łopatki<ref>{{Cytuj|autor=F. A. Saadeh|tytuł=The suprascapular artery: case report of an unusual origin|czasopismo=Anatomischer Anzeiger|data=1979-01-01|data dostępu=2016-12-11|issn=0003-2786|wydanie=1|s=83–86|pmid=434481|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/434481}}</ref> |
||
* z tętnicy podobojczykowej<ref>{{Cytuj|autor=Sunita Dinkar, Ganesh S. Kamath, Vasudev B. Pai|tytuł=When images lie: a variant of suprascapular artery found incidentally|czasopismo=BMJ case reports|data=2015-09-02|data dostępu=2016-12-11|issn=1757-790X|wydanie=2015|doi=10.1136/bcr-2015-211835|pmid=26336191|pmc=4567745|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26336191}}</ref> |
|||
== Sieć barkowa ''(rete acromiale)''<ref name=":1" /> == |
== Sieć barkowa ''(rete acromiale)''<ref name=":1" /> == |
Wersja z 11:57, 11 gru 2016
Tętnica nadłopatkowa (łac. arteria suprascapularis, ang. suprascapular artery, SSA) - gałąź odchodząca od pnia tarczowo-szyjnego, będącego z kolei gałęzią odchodzącą od tętnicy podobojczykowej w jej odcinku wstępującym[1].
Zanotowano przypadek występowania dodatkowej tętnicy nadłopatkowej, przebiegającej jednak razem z tą główną[2].
Topografia części wstępującej t. podobojczykowej[1]
- po stronie lewej znajduje się pod płucem;
- po stronie prawej znajduje się pod mięśniem mostkowo-tarczowym i mostkowo-gnykowym;
- po obu stronach jest krzyżowana przez nerw błędny (X nerw czaszkowy, nervus vagus);
- bocznie od skrzyżowania z nerwem błędnym występuje skrzyżowanie z pniem współczulnym;
- czasami z przodu występuje pętla podobojczykowa;
Przebieg tętnicy nadłopatkowej[3][4]
Tętnica przechodzi (najczęsciej):
- Przed splotem ramiennym (choć zdarzają się przypadki przechodzenia pomiędzy jego pniami, lub za nim, choć przed splotem to przypadek najczęstszy)
- Za mięśniem łopakowo-gnykowym (ang. omohyoid muscle)
- Wzdłuż obojczyka z tyłu
- Nad więzadłem poprzecznym łopatki górnym
- Wchodzi do dołu nad- i podgrzebieniowego
- Dochodzi do górnego brzegu łopatki (ang. superior margin of scapula)
Warianty anatomiczne wyjścia t. nadłopatkowej[5]
- w 30% przypadków wychodzi z pnia szyjno-grzbietowego (ang. cervico-dorsal trunk)
- w 4 % przypadków wychodzi z pnia grzbietowo-łopatkowego (ang. dorso-scapular trunk)
- w 22% przypadków wychodzi z pnia szyjno-łopatkowego (ang. cervico-scapular trunk)
- w 24% przypadków wychodzi z pnia szyjno-grzbietowo-łopatkowego (ang. cervico-dorso-scapular trunk)
W pozostałych przypadkach tętnica wychodzi bezpośrednio z pnia tarczowo-szyjnego.
Warianty rzadkie wyjścia t. nadłopatkowej
- z początkowego odcinka tętnicy pachowej (gałęzi końcowej t. podobojczykowej)[6][7]
- z tętnicy piersiowej wewnętrznej[8]
- z tętnicy grzbietowej łopatki[9]
- z tętnicy podobojczykowej[10]
Sieć barkowa (rete acromiale)[4]
Tętnica nadłopatkowa oddaje gałąź barkową (ang. acromial branch) , która z gałęzią barkową od tętnicy piersiowo-barkowej tworzy sieć barkową.
Zakres unaczynienia[11]
- mięsień podgrzenieniowy (ang. infraspinatus muscle)
- mięsień nadgrzebieniowy (ang. supraspinatus muscle)
Bibliografia
- ↑ a b Kończyna górna, kończyna dolna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013 .
- ↑ D. Chen , P. Adds , Accessory suprascapular artery, „Clinical Anatomy (New York, N.Y.)”, 4, 2011, s. 498–500, DOI: 10.1002/ca.21120, ISSN 1098-2353, PMID: 21509814 [dostęp 2016-12-11] .
- ↑ J. Dargaud i inni, Study of the relationship between the suprascapular artery and the brachial plexus, „Surgical and Radiologic Anatomy”, 2, 2014, s. 108–112, DOI: 10.1007/s00276-002-0026-5, ISSN 0930-1038 [dostęp 2016-12-11] (ang.).
- ↑ a b Tadeusz Marciniak , Mieczysław Ziółkowski , Anatomia prawidłowa człowieka. T. 2, Nauka o trzewach - splanchnologia, nauka o naczyniach - angiologia: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, Wyd. 3, Wrocław: Rada Uczelniana Zrzeszenia Studentów Polskich Akademii Medycznej, 1991 [dostęp 2016-12-11] .
- ↑ Andreas H. Weiglein i inni, Arteries in the posterior cervical triangle in man, „Clinical Anatomy”, 8, 2005, s. 553–557, DOI: 10.1002/ca.20143, ISSN 1098-2353 [dostęp 2016-12-11] (ang.).
- ↑ Mallikarjun ADIBATTI , Variation in the origin of suprascapular artery, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038 .
- ↑ Lovesh SHUKLA , Bilateral variation in the origin of suprascapular artery, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038 .
- ↑ Stavros ATSAS , The rare origin of the suprascapular artery arising off the internal thoracic artery in the presence of the thyrocervical trunk: clinical and surgical implications, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038 .
- ↑ F.A. Saadeh , The suprascapular artery: case report of an unusual origin, „Anatomischer Anzeiger”, 1, 1979, s. 83–86, ISSN 0003-2786, PMID: 434481 [dostęp 2016-12-11] .
- ↑ Sunita Dinkar , Ganesh S. Kamath , Vasudev B. Pai , When images lie: a variant of suprascapular artery found incidentally, „BMJ case reports”, 2015, 2015, DOI: 10.1136/bcr-2015-211835, ISSN 1757-790X, PMID: 26336191, PMCID: PMC4567745 [dostęp 2016-12-11] .
- ↑ Atlas anatomii człowieka : angielskie mianownictwo anatomiczne, Edra Urban & Partner, 2015 .