Tętnica nadłopatkowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Linia 41: Linia 41:
* [[mięsień nadgrzebieniowy]] (ang. supraspinatus muscle)
* [[mięsień nadgrzebieniowy]] (ang. supraspinatus muscle)


== Przypisy ==
{{przypisy}}
{{Przypisy}}
{{Zastrzeżenia|medycyna}}
{{Zastrzeżenia|medycyna}}



Wersja z 08:31, 23 sty 2018

Odejście tętnicy nadłopatkowej (suprascapular artery) w najczęściej spotykanym wariancie.
Tętnica nadłopatkowa - widok od tyłu.

Tętnica nadłopatkowa (łac. arteria suprascapularis, ang. suprascapular artery, SSA) – gałąź odchodząca od pnia tarczowo-szyjnego, będącego z kolei gałęzią odchodzącą od tętnicy podobojczykowej w jej odcinku wstępującym[1]. Zanotowano przypadek występowania dodatkowej tętnicy nadłopatkowej, przebiegającej jednak razem z tą główną[2].

Topografia części wstępującej t. podobojczykowej[1]

  • po stronie lewej znajduje się pod płucem;
  • po stronie prawej znajduje się pod mięśniem mostkowo-tarczowym i mostkowo-gnykowym;
  • po obu stronach jest krzyżowana przez nerw błędny (X nerw czaszkowy, nervus vagus);
  • bocznie od skrzyżowania z nerwem błędnym występuje skrzyżowanie z pniem współczulnym;
  • czasami z przodu występuje pętla podobojczykowa;

Przebieg tętnicy nadłopatkowej[3][4]

Tętnica przechodzi (najczęściej):

  1. Przed splotem ramiennym (choć zdarzają się przypadki przechodzenia pomiędzy jego pniami, lub za nim, choć przed splotem to przypadek najczęstszy),
  2. Owija się dookoła pęczka bocznego splotu ramiennego[5]
  3. Za mięśniem łopakowo-gnykowym (ang. omohyoid muscle)
  4. Wzdłuż obojczyka z tyłu
  5. Nad więzadłem poprzecznym łopatki górnym
  6. Wchodzi do dołu nad- i podgrzebieniowego
  7. Dochodzi do górnego brzegu łopatki (ang. superior margin of scapula)

Warianty anatomiczne wyjścia t. nadłopatkowej[6]

  • w 30% przypadków wychodzi z pnia szyjno-grzbietowego (ang. cervico-dorsal trunk)
  • w 4% przypadków wychodzi z pnia grzbietowo-łopatkowego (ang. dorso-scapular trunk)
  • w 22% przypadków wychodzi z pnia szyjno-łopatkowego (ang. cervico-scapular trunk)
  • w 24% przypadków wychodzi z pnia szyjno-grzbietowo-łopatkowego (ang. cervico-dorso-scapular trunk)

W pozostałych przypadkach tętnica wychodzi bezpośrednio z pnia tarczowo-szyjnego.

Warianty rzadkie wyjścia t. nadłopatkowej

  • z początkowego odcinka tętnicy pachowej (gałęzi końcowej t. podobojczykowej)[7][8]
  • z tętnicy piersiowej wewnętrznej[9]
  • z tętnicy grzbietowej łopatki[10]
  • z tętnicy podobojczykowej[11]

Sieć barkowa (rete acromiale)[4]

Tętnica nadłopatkowa oddaje gałąź barkową (ang. acromial branch) , która z gałęzią barkową od tętnicy piersiowo-barkowej tworzy sieć barkową.

Zakres unaczynienia[12]

Przypisy

  1. a b Kończyna górna, kończyna dolna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.
  2. D. Chen, P. Adds, Accessory suprascapular artery, „Clinical Anatomy (New York, N.Y.)”, 4, 2011, s. 498–500, DOI10.1002/ca.21120, ISSN 1098-2353, PMID21509814 [dostęp 2016-12-11].
  3. J. Dargaud i inni, Study of the relationship between the suprascapular artery and the brachial plexus, „Surgical and Radiologic Anatomy”, 2, 2014, s. 108–112, DOI10.1007/s00276-002-0026-5, ISSN 0930-1038 [dostęp 2016-12-11] (ang.).
  4. a b Tadeusz Marciniak, Mieczysław Ziółkowski, Anatomia prawidłowa człowieka. T. 2, Nauka o trzewach - splanchnologia, nauka o naczyniach - angiologia: podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, Wyd. 3, Wrocław: Rada Uczelniana Zrzeszenia Studentów Polskich Akademii Medycznej, 1991 [dostęp 2016-12-11].
  5. McMinn & Abrahams : polsko-angielski atlas anatomii klinicznej, Elsevier Urban & Partner, 2014.
  6. Andreas H. Weiglein i inni, Arteries in the posterior cervical triangle in man, „Clinical Anatomy”, 8, 2005, s. 553–557, DOI10.1002/ca.20143, ISSN 1098-2353 [dostęp 2016-12-11] (ang.).
  7. Mallikarjun ADIBATTI, Variation in the origin of suprascapular artery, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038.
  8. Lovesh SHUKLA, Bilateral variation in the origin of suprascapular artery, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038.
  9. Stavros ATSAS, The rare origin of the suprascapular artery arising off the internal thoracic artery in the presence of the thyrocervical trunk: clinical and surgical implications, „International Journal of Anatomical Variations”, ISSN 1308-4038.
  10. F.A. Saadeh, The suprascapular artery: case report of an unusual origin, „Anatomischer Anzeiger”, 1, 1979, s. 83–86, ISSN 0003-2786, PMID434481 [dostęp 2016-12-11].
  11. Sunita Dinkar, Ganesh S. Kamath, Vasudev B. Pai, When images lie: a variant of suprascapular artery found incidentally, „BMJ case reports”, 2015, 2015, DOI10.1136/bcr-2015-211835, ISSN 1757-790X, PMID26336191, PMCIDPMC4567745 [dostęp 2016-12-11].
  12. Atlas anatomii człowieka : angielskie mianownictwo anatomiczne, Edra Urban & Partner, 2015.