Spektrum zaburzeń afektywnych dwubiegunowych

Spektrum zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (ang. bipolar spectrum) – koncepcja nozologiczna, w myśl której istnieje kontinuum między zaburzeniami dwubiegunowymi (typu 1, typu 2, cyklotymią), depresją nawracającą i subklinicznymi postaciami tych zaburzeń. Według Angsta można mówić o spektrum dwubiegunowym w dwóch uzupełniających się znaczeniach:

spektrum ciężkości, od najcięższych postaci psychotycznych i niepsychotycznych przez postacie o mniejszym nasileniu (dystymia, krótkotrwałe nawracające zaburzenia afektywne), cyklotymię, hipomanię, do zaburzeń osobowości typu borderline i temperamentu cyklotymicznego
spektrum proporcjonalności nastroju, w którym w środku znajdują się zaburzenia w których nastrój zmienia się od ciężkiej depresji do manii (zaburzenie dwubiegunowe typu 1) lub od stanów subdepresyjnych do hipomaniakalnych (cyklotymia) lub w których ciągłe zmiany nastroju są cechą osobowości (osobowość borderline); po obu stronach spektrum są zaburzenia, w których występują epizody tylko obniżonego nastroju (np. depresja nawracajaca) lub tylko podwyższonego nastroju (np. mania jednobiegunowa)^[1].

Akiskal wyróżnił siedem, a potem dziewięć typów w obrębie spektrum choroby dwubiegunowej^[2]^[3]^[4]:

typ I – klasyczna choroba afektywna dwubiegunowa z typowymi stanami maniakalnymi
typ I½ – epizody depresji z przewlekłymi stanami hipomaniakalnymi
typ II – epizody depresji ze stanami hipomaniakalnymi występującymi spontanicznie
typ II½ – depresja u osoby z temperamentem cyklotymicznym
typ III – nawracające epizody depresji i hipomanii spowodowane farmakoterapią
typ III½ – nawracające epizody hipomanii w przebiegu nadużywania alkoholu lub innych środków psychoaktywnych
typ IV – depresja u osoby z temperamentem hipertymicznym
typ V – depresja z mieszaną hipomanią
typ VI – dwubiegunowość w przebiegu otępienia.

Przypisy

↑ J. Angst. The bipolar spectrum. „British Journal of Psychiatry”. 190, s. 189-191, 2007. DOI: 10.1192/bjp.bp.106.030957. PMID: 17329735.
↑ H.S. Akiskal, O. Pinto. The evolving bipolar spectrum. Prototypes I, II, III, and IV. „Psychiatr Clin North Am”. 22 (3), s. 517–534, vii, 1999. PMID: 10550853.
↑ H.S. Akiskal. The emergence of the bipolar spectrum: validation along clinical-epidemiologic and familial-genetic lines. „Psychopharmacol Bull”. 40 (4), s. 99-115, 2007. PMID: 18227781.
↑ B.B. Ng B.B. i inni, A case series on the hypothesized connection between dementia and bipolar spectrum disorders: bipolar type VI?, „J Affect Disord”, 107 (1-3), 2008, s. 307-15, DOI: 10.1016/j.jad.2007.08.018, PMID: 17889374 .

[1] J. Angst. The bipolar spectrum. „British Journal of Psychiatry”. 190, s. 189-191, 2007. DOI: 10.1192/bjp.bp.106.030957. PMID: 17329735.

[2] H.S. Akiskal, O. Pinto. The evolving bipolar spectrum. Prototypes I, II, III, and IV. „Psychiatr Clin North Am”. 22 (3), s. 517–534, vii, 1999. PMID: 10550853.

[3] H.S. Akiskal. The emergence of the bipolar spectrum: validation along clinical-epidemiologic and familial-genetic lines. „Psychopharmacol Bull”. 40 (4), s. 99-115, 2007. PMID: 18227781.

[4] B.B. Ng B.B. i inni, A case series on the hypothesized connection between dementia and bipolar spectrum disorders: bipolar type VI?, „J Affect Disord”, 107 (1-3), 2008, s. 307-15, DOI: 10.1016/j.jad.2007.08.018, PMID: 17889374 .

[1]

[2]

[3]

[4]