Stanisłau Bahdankiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisłau Bahdankiewicz
Станіслаў Багданкевіч
Pełne imię i nazwisko

Stanisłau Antonawicz Bahdankiewicz

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1937
Szapowały

Prezes Zarządu Narodowego Banku Republiki Białorusi
(do 19 września 1991 – Narodowego Banku Białoruskiej SRR)
Okres

od 21 czerwca 1991
do 14 września 1995

Poprzednik

Mikałaj Amieljanowicz

Następca

Tamara Winnikawa

Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji
Okres

od 9 stycznia 1996
do 9 stycznia 2001

Przynależność polityczna

Zjednoczona Partia Obywatelska,
frakcja „Działanie Obywatelskie”

Następca

wybory nie odbyły się

Przewodniczący Zjednoczonej Partii Obywatelskiej
Okres

od 1995
do 2000
(później przewodniczący honorowy)

Przynależność polityczna

Zjednoczona Partia Obywatelska

Stanisłau Bahdankiewicz
Profesor, doktor nauk ekonomicznych
Alma Mater

Wszechzwiązkowy Zaoczny Instytut Finansowo-Ekonomiczny

Habilitacja

1991

Profesura

1991

Nauczyciel akademicki
Instytut

Białoruski Państwowy Instytut Gospodarki Narodowej

Kierownik katedry
Katedra

Katedra obrotu pieniężnego i kredytu

Okres spraw.

1981–1991

Stanisłau Antonawicz Bahdankiewicz (biał. Станіслаў Антонавіч Багданкевіч, ros. Станислав Антонович Богданкевич, Stanisław Antonowicz Bogdankiewicz; ur. 1 stycznia 1937 w Szapowałach w powiecie wołożyńskim) – białoruski ekonomista, wykładowca i polityk, w latach 1991–1995 prezes Zarządu Narodowego Banku Białoruskiej SRR i Narodowego Banku Republiki Białorusi; deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji, w latach 1995–2000 przewodniczący Zjednoczonej Partii Obywatelskiej, następnie jej honorowy przewodniczący; w latach 1981–1991 kierownik katedry w Białoruskim Państwowym Instytucie Gospodarki Narodowej; doktor nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Młodość i praca[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 1 stycznia 1937 we wsi Szapowały, w powiecie wołożyńskim województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej. W 1964 roku ukończył Wszechzwiązkowy Zaoczny Instytut Finansowo-Ekonomiczny. W latach 1956–1981 pracował w instytucjach Banku Państwowego ZSRR w Białoruskiej SRR. W latach 1981[1][2]–1991 był kierownikiem katedry obrotu pieniężnego i kredytu[3] w Białoruskim Państwowym Instytucie Gospodarki Narodowej. W 1991 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego) i tytuł profesora[4][2].

21 czerwca 1991 roku objął funkcję prezesa Zarządu Narodowego Banku Białoruskiej SRR[5] (od 19 września – Narodowego Banku Republiki Białorusi)[4][2]. Od 1 lipca 1992 roku reprezentował Białoruś w Międzynarodowym Funduszu Walutowym i Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju[6]. W latach 1993–1994 aktywnie przeciwdziałał[4] zainicjowanemu przez rząd Wiaczasłaua Kiebicza zjednoczeniu systemów pieniężnych Białorusi i Federacji Rosyjskiej[3]. Od 1994 roku był akademikiem i zastępcą prezesa Międzynarodowej Akademii Nauk Eurazji[4][2]. 14 września 1995 roku został zwolniony ze stanowiska prezesa Banku Narodowego, oficjalnie na własną prośbę[7]. W 1995 roku pełnił funkcję prezesa Akademii Biznesu Bankowego i Finansowego[8].

Działalność parlamentarna[edytuj | edytuj kod]

W wyborach parlamentarnych w 1995 roku startował formalnie jako kandydat bezpartyjny. W drugiej turze wyborów uzupełniających 10 grudnia 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z Czkałowskiego Okręgu Wyborczego Nr 236 miasta Mińska. 19 grudnia 1995 roku został zarejestrowany przez centralną komisję wyborczą[8], a 9 stycznia 1996 roku zaprzysiężony na deputowanego[9]. Był jednym z kandydatów na stanowisko przewodniczącego Rady[4]. Od 23 stycznia pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Budżetu, Podatków, Banków i Finansów[10]. Przewodniczył opozycyjnej wobec prezydenta Alaksandra Łukaszenki frakcji „Działanie Obywatelskie”[4]. 1 kwietnia został członkiem stałej delegacji Rady do Zgromadzenia Północnoatlantyckiego[11]. 27 listopada 1996 roku, po dokonanej przez prezydenta kontrowersyjnej i częściowo nieuznanej międzynarodowo zmianie konstytucji, nie wszedł w skład utworzonej przez niego Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2001 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły[12].

W latach 1995–2000 pełnił funkcję przewodniczącego, a następnie honorowego przewodniczącego Zjednoczonej Partii Obywatelskiej. W lutym 1998 roku wszedł w skład Narodowego Komitetu Wykonawczego (NKW) utworzonego przez opozycję sprzeciwiającą się prezydentowi Łukaszence. Pełnił w nim funkcję zastępcy przewodniczącego NKW, przewodniczącego Komitetu ds. Polityki Gospodarczej[4]. W 2004 roku kandydował w wyborach do Izby Reprezentantów Białorusi z jednego z okręgów wyborczych w Mińsku, jednak nie został wybrany[3].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Stanisłau Bahdankiewicz jest żonaty, ma trzech synów[4].

Prace[edytuj | edytuj kod]

Stanisłau Bahdankiewicz jest autorem prac naukowych na temat systemu pieniężno-kredytowego[2]:

  • Sowierszenstowanije sistiemy finansirowanija żyliszcznogo stroitielstwa. Mińsk: 1985. (ros.).
  • Kriedit w kołchozach w usłowijach agropromyszlennoj intiegracyi. Mińsk: 1986. (ros.).
  • Finansirowanije, krieditowanije i rasczety w APK. Mińsk: 1989. (ros.).
  • Kriedity koopieratiwam i ariendatoram. Mińsk: 1991. (ros.).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kto…, s. 35
  2. a b c d e Беларуская… ↓, s. 204
  3. a b c Пяткевіч i Рубінчык 2011 ↓, s. 1180
  4. a b c d e f g h Kto…, s. 36
  5. Н. Дементей: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 21 июня 1991 г. №879-XII. bankzakonov.com, 1991-06-21. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-08)]. (ros.).
  6. С. Шушкевич: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 1 июля 1992 г. №1773-XII. bankzakonov.com, 1992-07-1. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-08)]. (ros.).
  7. А. Лукашенко: Указ Президента Республики Беларусь от 14 сентября 1995 г. №373. bankzakonov.com, 1995-09-14. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-27)]. (ros.).
  8. a b Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь трынаццатага склікання, зарэгістраваных 19 снежня 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2020-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-31)]. (biał.).
  9. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
  10. С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №37-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-19)]. (ros.).
  11. С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 1 апреля 1996 г. №179-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-04-01. [dostęp 2019-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-23)]. (ros.).
  12. М. Грыб: Канстытуцыя 1994 года. Narodowy Internetowy Portal Prawy Republiki Białorusi, 1994-03-15. [dostęp 2020-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-28)]. (biał.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Багданкевіч Станіслаў Антонавіч. W: Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш.: Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. T. 2: Аршыца — Беларусцы. Mińsk: Biełaruskaja Encykłapiedyja, 1996, s. 204. ISBN 985-11-0061-7. (biał.).
  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
  • Алесь Пяткевіч, Вольф Рубінчык: Кароткія зьвесткі аб некаторых беларускіх палітыках, актыўных у 1991—2006 гадах. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1178–1213. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).