Straż Pożarna w Hajnówce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remiza straży pożarnej Tartaku Państwowego (lata 60. XX w.)
Remiza Państwowej Straży Pożarnej w Hajnówce
Festyn strażacki – Hajnówka 2007 r.

Okoliczności powstania[edytuj | edytuj kod]

Wprowadzenie po I wojnie światowej do Hajnówki nowych dziedzin przemysłu spowodowało wzrost zagrożenia pożarowego, czego skutkiem był w 1924 r. duży pożar zabudowań w sąsiedztwie hajnowskiego tartaku. Wtedy podjęto decyzję o utworzeniu straży pożarnych.

Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]

  • 1925 r. Powstają przyzakładowe oddziały straży w Fabryce Chemicznej, Tartaku, Terebenthen i ZKL.
  • 1927 r. Oddziały posiadają wspólne dowództwo, powstało Stowarzyszenie Ochotniczych Zjednoczonych Straży Pożarnych Fabrycznych. Prezesem był dyrektor Fabryki Chemicznej, zastępcą dyrektor Tartaku

Komendanci w latach 1927-39

  • Teodor Merzlak Kostecki (1927-29)
  • Józef Gerhard Bosche (1930-37)
  • Edward Szwed (1938-39)

Komendanci straży w Fabryce Chemicznej

  • Teodor Merzlak Kostecki (1925-27)
  • Andrzej Malinowski (1928-39)

Sprzęt strażacki Fabryki Chemicznej to: pompa ręczna na wozie konnym, sikawka ręczna, trzy beczkowozy, drabiny, wiadra, bosaki, toporki i dwie pary koni. Oddział liczył 36 osób w tym 3 oficerów i 4 podoficerów pożarnictwa. Zakłady utrzymując zakładowe oddziały straży opłacały mniejszy o 25% podatek ubezpieczeniowy. Sprzęt oddziału w Tartaku Państwowym to: sikawki ręczne Trębockiego i firmy Triumpf, bosaki, drabiny, liny, motopompa kołowa firmy Knous. Do pożarów wykorzystywano też przypadkowo jadące furmanki. Straż posiadała orkiestrę.

  • 1934 r. Oddział otrzymał samochód strażacki Biude.[1]

W Zarządzie Kolei Leśnych oddział straży powstał w 1926 r. Sprzęt: lokomotywa w ciągłym pogotowiu, pięć wagonów ocieplanych ze zbiornikami na wodę, motopompa na krytym wagonie. Zakład posiadał drewnianą, trzypiętrową wieżę ćwiczebną.

  • 1933 r. Przy ZKL powstaje żeńska drużyna samarytańsko-pożarnicza. Udzielająca pomocy rannym i ewakuująca ludność i zwierzęta podczas pożaru.
  • 1927 r. Powstaje Ochotnicza Straż Pożarna Miejska licząca 17 strażaków.

Wyposażenie: dwie pompy ręczne, drabiny szczeblówkę i hakówkę, dwie drabiny przystawne, cztery konne beczkowozy, liny. Prezesem był aptekarz Nużyński.

  • 1935 r. Przy OSP powstaje Ochotniczy Dziewczęcy Oddział Samarytański.

Komendanci OSP (1927-39)

  • Władysław Chraboł
  • Antoni Aksentowicz

Młodzieżowy oddział OSP istniał także przy Państwowej Szkole Przemysłu Drzewnego. Komendantem był nauczyciel Feliks Krakowiecki.

Okres władzy radzieckiej[edytuj | edytuj kod]

  • 1939-1941 W zakładach produkcyjnych powstają zakładowe oddziały straży wyposażone w wozy konne.

Okupacja niemiecka[edytuj | edytuj kod]

  • 1941-1944 r. We wszystkich zakładach Hajnówki Niemcy utworzyli zawodową straż pożarną. Składała się ona z byłych strażaków i robotników wytypowanych przez kierowników. Straż zgodnie z tradycjami i prawem niemieckim wcielono do policji ochronnej. Przy straży istniała orkiestra dęta. Komendantem straży miejskiej był Stefan Kamiński. Niemcy zarządzili budowę wieży obserwacyjnej. W latach pięćdziesiątych XX w. wieżę tę rozebrano.

Polska Rzeczpospolita Ludowa[edytuj | edytuj kod]

Naczelnicy Miejskiej Ochotniczej Straży Pożarnej (1945-1972)

  • Stefan Kamiński (1945-50)
  • Marian Zalejski (1950-55)
  • Aleksander Gagan(1955-67)
  • Jerzy Sakowski (1967-68)
  • Jan Sochacki (1968-69)
  • Witaliusz Gryc (1970-71)
  • Włodzimierz Kowalski (1972)
  • 1954 r. Powstała w Hajnówce Komenda Powiatowa Straży Pożarnych. Powstało wtedy biuro, świetlica i dyżurka dla kierowców. Przy komendzie funkcjonował tzw. posterunek zawodowy. Komendzie podlegały Zakładowe straże w Hajnowskim Przedsiębiorstwie Suchej Destylacji Drewna, Hajnowskim Przedsiębiorstwie Przemysłu Drzewnego, Oddziale Kolejek Leśnych oraz jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych.
  • 1955 r. Hajnowski tartak (HPPD) posiada zawodową i ochotniczą straż pożarną. Wyposażenie: dwie motopompy, samochód "Zis" i przerobiony "Star", typowy samochód zakład otrzymał w 1971 r. W 1979 r. urządzono strażnicę na terenie zakładu. Oddział liczył 7 strażaków zawodowych i 29 ochotników.

Komendanci straży HPPD (1945-93)

  • Michał Szpala(1945-60)
  • Walenty Simonienko (1960-63)
  • Tadeusz Więsak (1963-930
  • Waldemar Długosz (1993)
  • 1956 r. W Fabryce Chemicznej (ZSDD} powstaje zawodowa straż pożarna.

Sprzęt: dwa wozy bojowe, działko z pianą, samochód gaśniczy pianowy, motopompy, sikawki, gaśnice oraz system alarmowy w zakładzie.

Komendanci straży przy ZSDD (1945-1976)

  • Zdzisław Maglewski (1945-50)
  • Józef Włodarczyk (1950-55)
  • Władysław Michalak(1956-57}
  • Tomasz Burak (1957-62)
  • Jan Mazuruk (1963-70)
  • Anatol Weremiuk (1970-72)
  • Stanisław Puszcz (1972-75)
  • Eugeniusz Piotrowicz (1975-76)
  • Jerzy Saczko (1976)
  • 1960 r. Do istniejących budynków dobudowano budynki magazynowe i garażowe.
  • 1968 r. powstała przy Komendzie Powiatowej Zawodowa Straż Pożarna. Przebudowano wtedy pomieszczenia socjalne, wybudowano boksy garażowe, kanał do remontu pojazdów, magazyn.Oddział otrzymał samochód "Star 21" z motopompą.
  • 1973 -75 r. Dobudowano garaż (bez ogrzewania), w którym garażowany był podnośnik hydrauliczny oraz samochód operacyjny.
  • 1983 r. nad Hajnówką przeszły huraganowe wiatry, przynosząc ogromne straty. Zniszczeniu uległa też hajnowska Strażnica Straży Pożarnej. W związku z tym zapadła wówczas decyzja o budowie nowej Komendy.

III Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]

  • 1989 r. Zawodowa Straż Pożarna w Hajnówce otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo ziemi hajnowskiej. [2]
  • 1996 r. Zostaje utworzona druga jednostka podległa tutejszej komendzie JRG Czeremcha Osada.

Komendanci Komendy Powiatowej (1954-2009)

  • Alfred Pełszyński (1954-70)
  • Mikołaj Jakoniuk (1971-72)
  • Eugeniusz Piotrowicz (1972-85)
  • Wiktor Snitkowski (1985-88)
  • Leon Kuprianowicz (1988-91)
  • st. bryg. mgr inż. Jarosław Trochimczyk (od 1991 r.)

Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej w Powiecie Hajnowskim.[edytuj | edytuj kod]

Według daty powstania

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]