Strajk studentów Politechniki Ateńskiej
Strajk studentów Politechniki Ateńskiej – protest studentów Politechniki Ateńskiej przeciwko juncie czarnych pułkowników, trwający w dniach 14–17 listopada 1973. Bezpośrednią przyczyną zajść było aresztowanie grupy studentów obchodzących 5. rocznicę śmierci Jeorjosa Papandreu. Strajk został ostatecznie stłumiony przy użyciu wojska 17 i 18 listopada 1973. Według rozbieżnych szacunków, przedstawianych odpowiednio przez rząd i opozycję, ofiarą pacyfikacji padło od 25 do 200 osób[1].
Przebieg protestu[edytuj | edytuj kod]
Strajk studentów Politechniki Ateńskiej wybuchł 14 listopada 1973, gdy policja aresztowała kilku studentów Uniwersytetu Ateńskiego za uczestnictwo w nielegalnej demonstracji upamiętniającej 5. rocznicę śmierci Jeorjosa Papandreu[2]. Ok. pięciu tysięcy[1] studentów politechniki rozpoczęło strajk okupacyjny w jej obiektach. Za pomocą posiadanej radiostacji wezwali mieszkańców miasta do strajku powszechnego i obalenia junty. Początkowo policja nie reagowała na wystąpienie[2].
16 listopada 1973 na ulicach miasta wybuchły zamieszki, organizowane spontanicznie przez grupy młodych ludzi, w czasie których doszło do ataków na policjantów i aktów wandalizmu. Dopiero informacja o tym miała skłonić premiera Spirosa Markezinisa do podjęcia decyzji o stłumieniu strajku przy pomocy wojska. Dowódcą akcji pacyfikacyjnej na politechnice był gen. Dimitrios Joanidis[3]. W nocy z 16 na 17 listopada 1973 budynki politechniki zostały otoczone. Po dwugodzinnych negocjacjach dowodzący wojskami nakazał rozbicie bramy wjazdowej na teren kampusu uczelni i pacyfikację protestujących, podczas której zginęło ok. 25 osób[2]. Opozycja kwestionowała tę liczbę, podawaną przez rząd, twierdząc, że padło nawet 200 ofiar śmiertelnych[1]. Dalsze kilkaset osób zostało rannych, zaś ok. 2400 – aresztowanych[1].
Skutki[edytuj | edytuj kod]
Wydarzenia na Politechnice Ateńskiej przekonały radykalnie prawicowe skrzydło wśród oficerów greckich o błędności taktyki politycznej obranej przez prezydenta Papadopulosa, opowiadającego się za stopniową liberalizacją reżimu. W nocy z 23 na 24 listopada 1973 został on uwięziony w areszcie domowym, nowym prezydentem został gen. Fedon Gizikis, zaś faktyczną władzę w kraju objął kierujący aparatem represji gen. Dimitrios Joanidis[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Brzeziński A.: Grecja. Warszawa: TRIO, 2002, s. 177. ISBN 83-88542-30-3.
- ↑ a b c d Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005, s. 619-620. ISBN 83-08-03819-0.
- ↑ Przemysław Mrówka. Junta czarnych pułkowników i mroczna dekada Grecji. „Histmag.org”, maj 2019. [dostęp 2019-05-30].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S.: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005. ISBN 83-08-03819-0.
- Brzeziński A.: Grecja. Warszawa: TRIO, 2002. ISBN 83-88542-30-3.
Przemysław Mrówka. Junta czarnych pułkowników i mroczna dekada Grecji. „Histmag.org”, maj 2019. [dostęp 2019-05-30].
