Szurpek odrębny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szurpek odrębny
Ilustracja
Szurpek odrębny w stanie wilgotnym
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

szurpkowce

Rodzina

szurpkowate

Rodzaj

szurpek

Gatunek

szurpek odrębny

Nazwa systematyczna
Orthotrichum anomalum Hedw.
Sp. Musc. Frond. 162. 1801.
Synonimy
  • Orthotrichum saxatile Brid.
  • Orthotrichum commune P.Beauv.[3]
  • Orthotrichum aureum Mart.[4]
Komórki blaszki liściowej

Szurpek odrębny (Orthotrichum anomalum Hedw.) – gatunek mchu należący do rzędu szurpkowców.

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Gatunek pospolicie występuje w Europie oraz na Kaukazie. Ponadto występuje w zachodniej i środkowej Azji, na Syberii, w Algierii oraz w Ameryce Północnej. W Polsce w górach i na pogórzu do wysokości 1340 m (Tatry) oraz na głazach narzutowych w innych częściach kraju (m.in. Pomorze, okolice Warszawy, Krakowa itd.)[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Mech plagiotropowy o zbitych darniach barwy żółtozielonej. W stanie mocno zeschniętym darnie czernieją.
Budowa gametofitu
Łodygi mają wysokość 1-2 cm i są widlasto rozgałęzione. Liście o długości 2,5 mm są lancetowate i krótko zaostrzone na szczycie. Liście są całe, na brzegu jedynie miejscami podwinięte. Wszystkie komórki blaszki liściowej mają grube ściany. Żebro o grubości 1/5 nasady liścia kończy się przed szczytem. W przekroju poprzecznym żebra komórki grzbietowe są większe od komórek środkowych i brzusznych.
Budowa sporofitu
Puszka jajowato-cylindryczna, o długości 2-3 mm, osadzona jest na secie o długości 2-3 mm, dzięki czemu jest wzniesiona ponad liście. Perystom jest pojedynczy. Czepek jest nieznacznie owłosiony[4].

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek rośnie na nasłonecznionych skałach wapiennych oraz na głazach narzutowych[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  3. Ryszard Ochyra, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra: Census catalogue of Polish mosses. Kraków: Polish Academy of Sciences. Institute of Botany, 2003, s. 228-229. ISBN 83-85444-84-X.
  4. a b c d Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. II. Warszawa: PWN, 1961, s. 25.