Tętnica płucna lewa
Tętnica płucna lewa (łac. arteria pulmonalis sinistra) – w anatomii człowieka tętnica krążenia małego prowadząca krew odtlenowaną z serca do lewego płuca. Jest jednym z dwóch (obok tętnicy płucnej prawej) końcowych odgałęzień pnia płucnego. Swój początek ma tuż poniżej wklęsłości łuku aorty, odchodząc od pnia płucnego mniej więcej pod kątem 60–70°[1]. Od górnej powierzchni jej początkowego odcinka (lub jeszcze od pnia płucnego, w miejscu jego podziału) odchodzi więzadło tętnicze – włókniste pasmo tkanki łącznej dochodzące do dolnej powierzchni łuku aorty, będące pozostałością obecnego w życiu płodowym przewodu tętniczego[1]. Tętnica płucna lewa przebiega z prawej strony na lewą, ku górze i tyłowi, z przodu od aorty zstępującej, krzyżuje lewe oskrzele główne od przodu, powyżej oskrzela płatowego górnego, następnie wnika do wnęki lewego płuca, w obrębie której położona jest najwyżej ze wszystkich głównych struktur korzenia płuca[2][1][3]. W dalszym przebiegu leży wzdłuż bocznej strony oskrzela głównego. Dzieli się na tętnice (gałęzie) płatowe, segmentowe i podsegmentowe, dzielące się następnie na mniejsze tętnice przebiegające wzdłuż oskrzeli i oskrzelików i kończące się w pęcherzykach płucnych. Liczba i przebieg tych odgałęzień są zmienne. Długość tętnicy płucnej lewej przed oddaniem pierwszych gałęzi wynosi około 35 mm u dorosłego człowieka, średnica – około 20 mm[2].
Na ogół wyróżnia się następujące rozgałęzienia tętnicy płucnej lewej[4][5][6][7]:
- tętnica płatowa górna płuca lewego (arteria lobaris superior pulmonis sinistri)
- tętnica segmentowa szczytowa płuca lewego (arteria segmentalis apicalis pulmonis sinistri), inaczej gałąź szczytowa (ramus apicalis)
- tętnica segmentowa przednia płuca lewego (arteria segmentalis anterior pulmonis sinistri)
- gałąź przednia wstępująca (ramus anterior ascendens)
- gałąź przednia zstępująca (ramus anterior descendens)
- tętnica segmentowa tylna płuca lewego (arteria segmentalis posterior pulmonis sinistri), inaczej gałąź tylna (ramus posterior)
- tętnica języczkowa płuca lewego (arteria lingularis pulmonis sinistri), inaczej gałąź języczkowa, gałąź języczka (ramus lingularis)
- tętnica języczkowa górna płuca lewego (arteria lingularis superior pulmonis sinistri), inaczej gałąź języczkowa górna, gałąź języczka górna (ramus lingularis superior)
- tętnica języczkowa dolna płuca lewego (arteria lingularis inferior pulmonis sinistri), inaczej gałąź języczkowa dolna, gałąź języczka dolna (ramus lingularis inferior)
- tętnica płatowa dolna płuca lewego (arteria lobaris inferior pulmonis sinistri)
- tętnica segmentowa górna płuca lewego (arteria segmentalis superior pulmonis sinistri), inaczej gałąź górna (ramus superior), gałąź szczytowa (ramus apicalis)
- część podstawna (pars basalis)
- tętnica segmentowa podstawna przednia płuca lewego (arteria segmentalis basalis anterior pulmonis sinistri), inaczej gałąź podstawna przednia (ramus basalis anterior)
- tętnica segmentowa podstawna boczna płuca lewego (arteria segmentalis basalis lateralis pulmonis sinistri), inaczej gałąź podstawna boczna (ramus basalis lateralis)
- tętnica segmentowa podstawna przyśrodkowa płuca lewego (arteria segmentalis basalis medialis pulmonis sinistri), inaczej gałąź podstawna przyśrodkowa (ramus basalis medialis), gałąź sercowa (ramus cardiacus)
- tętnica segmentowa podstawna tylna płuca lewego (arteria segmentalis basalis posterior pulmonis sinistri), inaczej gałąź podstawna tylna (ramus basalis posterior)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Adam Bochenek , Michał Reicher , Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 156–159, ISBN 978-83-200-3257-4 .
- ↑ a b Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 434–437.
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 407.
- ↑ Jan Henryk Spodnik , Mianownictwo anatomiczne polsko-angielsko-łacińskie, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2022, s. 205–206, ISBN 978-83-66960-76-3 .
- ↑ Zygmunt Urbanowicz , Współczesne mianownictwo anatomiczne, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002, s. 275–276, ISBN 83-88063-91-X .
- ↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 437.
- ↑ Polska Akademia Nauk Wydział Nauk Medycznych , Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 1345, ISBN 83-200-1923-0 .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bochenek , Michał Reicher , Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-4501-7 .