Tenreczek długoogonowy
Microgale longicaudata | |||
O. Thomas, 1882[1] | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
tenreczek długoogonowy | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | |||
Zasięg występowania | |||
Tenreczek długoogonowy[7] (Microgale longicaudata) – gatunek ssaka z podrodziny ryżorków (Oryzorictinae) w obrębie rodziny tenrekowatych (Tenrecidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Występuje w lasach, od poziomu morza aż do gór na Madagaskarze, zamieszkując jego północną, wschodnią i południowo-wschodnią część oraz Płaskowyż Centralny[8][9][10].
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1882 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas na łamach czasopisma The Journal of the Linnean Society of London i nadając mu nazwę Microgale longicaudata[1]. Miejsce typowe według oryginalnego opisu to „las Ankáfana, we wschodnim Betsileo” (ang. in the Ankáfana forest, Eastern Betsileo)[1]; ograniczone w 1987 roku do wzgórza Ankafina (1600 m n.p.m.; 21°12′S 47°12′E/-21,200000 47,200000), 10 km na południe od Ambohimahasoa, 3 km na zachód od miasta Tsarafidy, na skrajnie zachodnim skraju wschodniego lasu deszczowego, Fianarantsoa, Fianarantsoa, Madagaskar[11][10][8][12]. Holotyp to czaszka i ciało dorosłej samicy zakonserwowane w alkoholu (sygnatura BMNH 82.3.1.15[13]) ze zbiorów Muzeum Historii Naturalnej w Londynie; okaz zebrany pomiędzy połową lutego a połową marca 1880 roku przez szkockiego misjonarza Williama Cowana[14].
Analiza mtDNA ujawniła kilka ukrytych taksonów wewnątrz M. longicaudata, w tym traktowany jako synonim[10] M. majori[8]. Późniejsza kompleksowa analiza oparta o filogenezę molekularną wykazała, że M. longicaudata był taksonem siostrzanym w stosunku do M. jenkinsae i razem tworzyły klad z M. majori, M. jenkinsae i M. principula[8][9]. Jednym z tych ukrytych taksonów ujawnionych przez analizę mtDNA był potencjalnie Microgale prolixacaudata, ale nie mógł być wówczas zdefiniowany i pomimo późniejszej klasyfikacji jako odrębny gatunek, nadal oczekuje na dokładną definicję filogenetyczną[8]. Microgale longicaudata może zawierać inne ukryte gatunki, więc jego taksonomia wymaga ponownej oceny[8].
Na rok 2023 gatunek monotypowy[15].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Microgale: gr. μικρος mikros ‘mały’; γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’[16].
- longicaudata: łac. longus ‘długi’; caudatus ‘ogonowy’, od cauda ‘ogon’[17].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 59–80 mm, długość ogona 136–158 mm, długość ucha 10–16 mm, długość tylnej stopy 12–18 mm; masa ciała 6–11 g[9][15].
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]- Rozmnażanie
- W jednym miocie samica rodzi od 2 do 4 młodych
- Tryb życia
- Zwyczaje i aktywność – nie posiada charakterystycznych kolców jak inne tenreki, ale posiada długi ogon, który służy mu jako narzędzie chwytne, podczas wspinania się po drzewach. Jego sierść jest gęsta i krótka. M. longicaudata podobnie jak ryjówki jest aktywny zarówno za dnia, jak i w nocy. W odróżnieniu od tenrekowca pręgowanego nie zapada w sen, podczas niesprzyjającej aury.
- Pożywienie: larwy owadów, małe owady, dżdżownice i inne bezkręgowce znalezione na ziemi.
Status zagrożenia
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (ang. least concern ‘najmniejszej troski’)[6].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c O. Thomas. Description of a new genus and two new species of Insectivora from Madagascar. „The Journal of the Linnean Society of London”. Zoology. 16, s. 348, 1882. (ang.).
- ↑ G. Grandidier. Mammifères nouveaux de la région de Diego-Suarez (Madagascar). „Bulletin du Museum national d’histoire naturelle”. 2e Série. 9, s. 498, 1937. (fr.).
- ↑ W. Kaudern. Quartäre Fossilien aus Madagascar. „Zoologische Jahrbücher. Abteilung für Systematik”. 41, s. 526, 1918. (niem.).
- ↑ J.F. Eisenberg & E. Gould. The tenrecs: a study in mammalian behavior and evolution. „Smithsonian Contributions to Zoology”. 27, s. 29, 30, 1970. (ang.).
- ↑ H. Heim de Balsac: Insectivores. W: R. Battistini & G. Richard-Vindard (redaktorzy): Biogeography and ecology in Madagascar. The Hague: Junk, 1972, s. 650. ISBN 978-90-6193-073-0. (ang.).
- ↑ a b P.J. Stephenson , V. Soarimalala , S. Goodman , Microgale longicaudata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-1 [dostęp 2021-05-29] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 19. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 108. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c P. Jenkins: Family Tenrecidae (Tenrecs). W: R.A. Mittermeier & D.E. Wilson (red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 8: Insectivores, Sloths and Colugos. Barcelona: Lynx Edicions, 2018, s. 168. ISBN 978-84-16728-08-4. (ang.).
- ↑ a b c D.E. Wilson , D.M. Reeder , Species ''Microgale longicaudata'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2021-05-29] .
- ↑ R.D.E. MacPhee. The shrew tenrecs of Madagascar: Systematic revision and Holocene distribution of Microgale (Tenrecidae, Insectivora). „American Museum novitates”. 2889, s. 5, 1987. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Microgale longicaudata O. Thomas, 1882. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-16]. (ang.).
- ↑ 1882.3.1.15. [w:] Data Portal [on-line]. Natural Museum History. [dostęp 2023-08-14]. (ang.).
- ↑ P.D. Jenkins, S.M. Goodman & C.J. Raxworthy. The shrew tenrecs (Microgale) (Insectivora: Tenrecidae) of the Réserve naturelle intégrale d’Andringitra, Madagascar. „Fieldiana”. Zoology. 85, s. 203, 1996. (ang.).
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 71. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 421, 1904. (ang.).
- ↑ longicaudata, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-08-16] (ang.).