Thorotrast
Thorotrast – zawiesina zawierająca cząsteczki dwutlenku toru, ThO2, używana w przeszłości do diagnostyki radiologicznej. Thorotrast od wprowadzenia do radiologii w 1931 roku był w użyciu do połowy lat 50. lub nawet wczesnych lat 60., przede wszystkim w Danii, Niemczech, Japonii oraz Portugalii[1][2]. Przez cały ten okres badania z użyciem Thorotrastu zostały wykonane u 2-10 milionów pacjentów[3].
Naturalnie występujący izotop toru 232Th jest niestabilny i ulega rozpadowi alfa oraz rozpadowi gamma[4]. Znalazł zastosowanie w radiologii, ponieważ jako środek kontrastujący bardzo pochłaniał promieniowanie i pozwalał uzyskać doskonałe jak na ten czas radiogramy. Thorotrast rzadko powodował ostre oraz podostre działania niepożądane[3] oraz dawał obrazy o bardzo wysokiej jakości i wartości diagnostycznej i przez to miał wyższość nad innymi stosowanymi wówczas środkami kontrastowymi[2].
Lek stosowano w iniekcji dożylnej oraz dotętniczej jako środek kontrastowy w angiografii tętnic mózgowych oraz obrazowaniu wątroby oraz śledziony[4]. Lek gromadził się w krezkowych węzłach chłonnych, śledzionie, wątrobie[4]. Biologiczny okres półtrwania toru-232 wynosi 400 lat[4].
Thorotrast jest karcynogenem i jest związany z 100 krotnie wyższym ryzykiem zachorowania na przede wszystkim raka przewodów żółciowych, raka wątrobowokomórkowego, naczyniakomięsaka wątroby i śledziony[4] oraz białaczki szpikowej[1]. Natomiast związek Thorotrastu z nowotworami mózgu jest dyskusyjny[5].
Naczyniomięsak wątroby, rzadko występujący w ogólnej populacji, jest specyficznym nowotworem u pacjentów narażonych na Thorotrast[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b R.F Mould: A Century of X-Rays and Radioactivity in Medicine: With Emphasis on Photographic Records of the Early Years. CRC Press, 1994, s. 75. ISBN 978-0-7503-0224-1.
- ↑ a b JD. Abbatt. History of the use and toxicity of thorotrast.. „Environ Res”. 18 (1), s. 6-12, Feb 1979. PMID: 387405.
- ↑ a b c
S. Takekawa, Y. Ueda, Y. Hiramatsu, K. Komiyama i inni. History note: tragedy of Thorotrast.. „Jpn J Radiol”. 33 (11), s. 718-22, Nov 2015. DOI: 10.1007/s11604-015-0479-1. PMID: 26416314.
- ↑ a b c d e JA. Flug, RS. Lee, M. Giordano, SL. Cohen i inni. RSNA Centennial Article: Gone but Not Completely forgotten— pictorial review of "antiquated" radiologic procedures (corrected).. „Radiographics”. 34 (5). s. 1442-56. DOI: 10.1148/rg.345130033. PMID: 25208290.
- ↑ JD. Boice. Radiation epidemiology and recent paediatric computed tomography studies.. „Ann ICRP”. 44 (1 Suppl), s. 236-48, Jun 2015. DOI: 10.1177/0146645315575877. PMID: 25816281.
