Tkanka miejska

Tkanka miejska – w teorii urbanistycznej i socjologii pojęcie opisujące regularną strukturę zabudowy charakterystycznej dla przestrzeni miejskich. Przeciwieństwem tkanki miejskiej jest komponowanie przestrzeni z budynków wolno stojących.

Tradycyjna tkanka miejska w formie znanej z XIX- i wczesno-XX-wiecznych dzielnic miast jest równomierną, gęstą i zwartą zabudową blokową uregulowaną przez sieć ulic. Poszczególne obiekty budowlane mogą być ze względu na dekapitalizację stopniowo przebudowywane lub zastępowane przez nowe. Wymienność obiektów nie powoduje jednak naruszenia zasadniczej struktury. Z masy tkanki miejskiej wyróżniają się pozytywowo kształtowane przestrzenie ulic i placów oraz wewnętrznych przestrzeni (dziedzińców), których kształt opisuje negatywowa masa - blok zabudowy. Równomierność i powtarzalność tkanki miejskiej pochodzi z jej podzielenia na w przybliżeniu jednakowe parcele.

Pojęcie stosowane bywa potocznie lub slangowo nieściśle w znaczeniach struktura zabudowy (a nie jej konkretny typ) lub też zabudowa.

Tkanka miejska według Lefebvre'a

Pojęcie tkanka miejska (tissu urbain) wprowadził do teorii urbanistycznej francuski filozof Henri Lefebvre, który użył go w roku 1968 w swojej książce Le droit à la ville i rozwijał je w dalszych publikacjach.

Lefebvre opisuje i krytykuje sztuczne przeszczepianie ustalonych a priori struktur pochodzenia miejskiego na obszary podmiejskie, twierdząc, że w ten sposób narzuca się mieszkańcom także miejski styl życia. Współcześnie tkanka miejska pozbawiona jest w przeciwieństwie do powstałych historycznie miast wyraźnych centrów.