Topola turkiestańska
| |
| Rodzaj | |
|---|---|
| Gatunek | |
| Inne nazwy |
Populus alba L. var. Bolleana (Lauche) |
Topola turkiestańska (Populus alba L. 'Bolleana') – wyhodowana w Azji Środkowej[1] męska odmiana topoli białej. Cechuje się szerokokolumnowym pokrojem. Jest uprawiana na terenie całej Europy[2], głównie w jej południowej części, przy czym najbardziej popularna jest w Azji Środkowej, w Turcji i regionie Kaukazu[1]. W Polsce spotykana już rzadko[3], ale też opisywana była jako przemarzająca w warunkach klimatycznych panujących w drugiej połowie XX wieku w Polsce[1].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Drzewo ma koronę zwartą, wrzecionowatą lub piramidalną[1], w starości rozszerzający się w dolnych częściach koron. Dorasta do 20–25 m wysokości i do około 1 m średnicy pnia. Ma silnie rozwinięty, talerzowy system korzeniowy. Jest dość odporna na wykroty i złamania[4]. Kora na młodych pędach jest zielonkawoszara[1].
- Kora
- Kremowoszara, w odziomku wyraźnie ciemniejsza, a w starszym wieku spękana[4].
- Liście
- Mniejsze niż u typowej topoli białej, klapowane, lekko kutnerowate. Wykazuje heterofilię[4].
Biologia
[edytuj | edytuj kod]
Jest rozmnażana wegetatywnie – przez szczepienie, sadzonki i odrosty korzeniowe. Rośnie o wiele wolniej od formy typowej[4].
Najokazalsza w Polsce topola turkiestańska rośnie w Łodzi na terenie zabytkowego ogrodu Wilii Kellera przy ul. Gdańskiej[4].
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]Prawidłowo topolą turkiestańską nazywana jest męska odmiana uprawna 'Bolleana'. Wszystkie wywodzące się od niej mieszańce tworzą grupę zbiorczą o nazwie 'Pyramidalis' (Populus alba 'Pyramidalis'), w skład której (oprócz standardowej 'Bolleana') wchodzi m.in. żeńska odmiana kolumnowa 'Raket'[3].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Roślina ozdobna: spotykana głównie w parkach i ogrodach. Posiada atrakcyjną, wąską sylwetkę i białokremową korę na konarach. Nie tworzy nasion – nie produkuje puchu nasiennego[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Białobok S. (red.): Topole Populus L.. Warszawa, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 33.
- ↑ Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski, Jerzy Zieliński, Dendrologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, listopad 2021, DOI: 10.53271/2021.025, ISBN 978-83-01-22018-1 [dostęp 2022-01-01].
- ↑ a b c Ernest Rudnicki, Topole w krajobrazie Polski, Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2020, ISBN 978-83-09-01125-5, OCLC 1253423269 [dostęp 2022-01-01].
- ↑ a b c d e Dodany przez Małgorzata, Topola biała ‘Bolleana’ [online], Zielnik Łódzki, 16 czerwca 2019 [dostęp 2022-01-01] (pol.).