Trzos (pas)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przykład paradnego użycia pasa góralskiego w stroju górali podhalańskich
Sposób noszenia trzosa – prezentacja na eksponatach z kolekcji Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem

Trzos (pas bacowski) – skórzany pas noszony przede wszystkim przez górali w stroju tradycyjnym, ale też w stroju grup małopolskich i np. u Lachów Sądeckich.

Funkcja i nazwa[edytuj | edytuj kod]

Trzos miał za zadanie chronić jamę brzuszną noszącego, dlatego opinał ciało od bioder aż do piersi. Noszony był głównie przez baców (stąd nazwa pas bacowski), a młodzi mężczyźni nakładali go w celach paradnych[1].

Opis wzornictwa[edytuj | edytuj kod]

Trzos zazwyczaj jest wytłaczany i wybijany mosiężnymi guzami, zapinany na trzy lub cztery klamry (np. u górali żywieckich i podhalańskich). Pasy podwójne u górali podhalańskich miały rodzaj kieszeni, gdzie wtykano kapciuch z tabaką, fajeczkę, krzesiwo, chustkę itp., a na wiszącym u pasa łańcuszku przyczepiano nóż albo przetyczkę do fajki[2]. Małopolskie trzosy często „pośkliwiano”, czyli lakierowano, a bardziej paradne (do stroju reprezentacyjnego) obficie obijano błyszczącymi gwoździkami[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Barbara Bazielich, Stroje ludowe narodów europejskich: Stroje ludowe Europy Środkowej i Wschodniej, 1997, ISBN 83-229-1451-2, ISBN 978-83-229-1451-9.
  2. Teresa Karwicka, Ubiory ludowe w Polsce, PTL, 1995, s. 72, ISBN 83-904914-0-0, ISBN 978-83-904914-0-0.
  3. Józef Gajek (red.), Atlas polskich strojów ludowych: Małopolska. z. 4. Kotula, F. Strój Łańcucki, cz. 5, wyd. 7, PTL, 1957, s. 24.