Tureckie grabieże

Targ niewolników w Algierze (1684)

Tureckie grabieże (isl. Tyrkjaránið) – określenie na dwie, następujące po sobie największe rejzy (najazy łupieżcze) piratów berberyjskich na Islandię, dokonane latem 1627 roku.

Etymologia

Przymiotnik „tureckie” (isl. Tyrkja) nie odnosi się do etnicznych Turków, Turcji ani ogólnie ludów tureckich; w tamtym czasie było to ogólne określenie wszystkich muzułmanów z regionu Morza Śródziemnego, ponieważ większość pochodziła z imperium tureckiego lub była jego nominalnymi poddanymi.

Przebieg

Tło

W trakcie rejz piraci najechali i złupili Grindavík, Fiordy Wschodnie i Vestmannaeyjar, zabili około 50 osób, a około 400 schwytali i wzięli w niewolę – 50-ciu porwanych zostało z niej wykupionych w ciągu następnych 8-18 lat. Rabunki te były wówczas postrzegane jako kara Boża za „grzeszny” styl życia Islandczyków.

Rejzy z 1627 r. nie były pierwszymi. W 1607 roku zarówno Islandia, jak i Wyspy Owcze stały się ofiarą najazdu piratów berberyjskich, którzy uprowadzili z nich setki ludzi w celu sprzedaży ich na targach niewolników w Afryce Północnej.

Atak

W 1627 roku piraci berberyjscy przybyli na Islandię w dwóch grupach: pierwsza grupa pochodziła z Salé, a druga, która przybyła miesiąc później, z Algieru. Dowódcą grupy z Salé był były holenderski kaper znany jako Murat Reis, który sam dołączył do piratów po tym jak został przez nich schwytany kilka lat wcześniej.

Przybycie do Afryki

Po dotarciu do Afryki wielu jeńców zmarło z powodu chorób, a blisko 100 osób – głównie młodych – przeszło na islam.

Okup

Oficiel z Vestmannaeyjar, Ólafur Egilsson, został uwolniony przez algierskich piratów, aby mógł wyjechać i zebrać pieniądze (co starał się zrobić m.in. w Kopenhadze) na zapłacenie okupu za resztę Islandczyków.

Zebrany okup został dwukrotnie ukradziony przez osoby wysłane do jego przekazania.

Pierwszy większy okup udało się zapłacić dziewięć lat po rejzie. Wykupiono wtedy 34 Islandczyków, z których 6 zmarło w drodze powrotnej, a jednego pozostawiono w Glückstadt. W 1645 r. wykupiono kolejne osiem osób, które dotarły do Kopenhagi.

Znane ofiary

Jedną z porwanych osób była Guðríður Símonardóttir, przyszła żona Hallgrímura Péturssona – jednego z najsłynniejszych islandzkich poetów.