Widłoząb zielony

Widłoząb zielony
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	widłozębowce
Rodzina	widłozębowate
Rodzaj	widłoząb
Gatunek	widłoząb zielony
	Nazwa systematyczna
	Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Widłoząb zielony (Dicranum viride Lindb.) – gatunek mchu należący do rodziny widłozębowatych (Dicranaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje często w Europie Środkowej i rzadziej w jej części północnej, poza tym w rejonie Kaukazu, pospolicie w Ameryce Północnej. W Polsce jest notowany głównie w północno-wschodniej oraz południowo-wschodniej części kraju, jego największe populacje zlokalizowane są w Karpatach Wschodnich oraz Puszczy Białowieskiej^[3].

Morfologia i anatomia

Gametofit: Tworzy zbite, żółtobrunatne darnie. Łodyżki ortotropowe o długości do 2 cm, okryte żółtymi chwytnikami. Listki całobrzegie, w stanie suchym sztywne, przylegające do łodyżki. Komórki blaszki liściowej kwadratowe, gładkie lub bardzo słabo brodawkowane.
Sporofit: Puszka prosta, gładka; wieczko z dzióbkiem.
Gatunki podobne: Gatunek ten jest bardzo podobny do widłozęba płowego (niektórzy traktują widłoząb zielony jako nadrzewną formę widłozęba płowego). Główne różnice: u widłozęba płowego liście są piłkowane w górnej części, komórki blaszki liściowej są brodawkowane; puszka jest podłużnie bruzdowana (w stanie suchym).

Ekologia

Występuje na pniach drzew liściastych, rzadziej iglastych.

Ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 2001 roku^[4]^[5]. Na Czerwonej liście mchów Polski gatunek otrzymał status R (takson rzadki), natomiast w skali europejskiej jego stopień zagrożenia ocenia się jako LC (takson najmniejszej troski). Znajduje się ponadto w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej i w załączniku I Konwencji Berneńskiej^[3].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ ^a ^b DanielD. Skowron DanielD. i inni, Nowe stanowiska Dicranum viride (Dicranaceae) w północno-wschodniej Polsce na tle jego rozmieszczenia w województwie podlaskim, „Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica”, 29 (1), 2024, s. 69–79, DOI: 10.35535/ffgp-2024-0005 [dostęp 2024-10-21] .
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.

Bibliografia

Bronisław Szafran: Mchy (Musci). T. I. Warszawa: PWN, 1957, s. 169.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[Skowron-3] DanielD. Skowron DanielD. i inni, Nowe stanowiska Dicranum viride (Dicranaceae) w północno-wschodniej Polsce na tle jego rozmieszczenia w województwie podlaskim, „Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica”, 29 (1), 2024, s. 69–79, DOI: 10.35535/ffgp-2024-0005 [dostęp 2024-10-21] .

[rozp2001-4] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).

[rozp2014-5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]