Wikłacz złotogłowy

Wikłacz złotogłowy
	Ploceus philippinus
	(Linnaeus, 1766)
	; Samiec na źdźble trawy
	; Samica
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	wikłaczowate
Podrodzina	wikłacze
Rodzaj	Ploceus
Gatunek	wikłacz złotogłowy
Synonimy
	Loxia philippina Linnaeus, 1766;
	Loxia philippina Linnaeus, 1766;
Podgatunki
	P. p. philippinus (Linnaeus, 1766); P. p. travancoreensis Ali & Whistler, 1936; P. p. burmanicus Ticehurst, 1932; P. p. angelorum Deignan, 1956; P. p. infortunatus E. Hartert, 1902;
	P. p. philippinus (Linnaeus, 1766); P. p. travancoreensis Ali & Whistler, 1936; P. p. burmanicus Ticehurst, 1932; P. p. angelorum Deignan, 1956; P. p. infortunatus E. Hartert, 1902;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wikłacz złotogłowy^[4] (Ploceus philippinus) – gatunek małego ptaka z rodziny wikłaczowatych (Ploceidae). Występuje w całej południowej i południowo-wschodniej Azji. Nie jest zagrożony. Pomimo swojej nazwy łacińskiej nie występuje na Filipinach. Zasięg występowania szacuje się na około 13,5 miliona km²^[5].

Systematyka

Wyróżniono kilka podgatunków P. philippinus^[6]^[2]:

P. philippinus philippinus – wikłacz złotogłowy^[4] – Pakistan, Indie (z wyjątkiem południowo-zachodniej i północno-wschodniej części), Sri Lanka i południowy Nepal.
P. philippinus travancoreensis – południowo-zachodnie Indie.
P. philippinus burmanicus – Bhutan, północno-wschodnie Indie i Bangladesz przez Mjanmę do południowo-zachodnich Chin.
P. philippinus angelorum – Tajlandia i południowy Laos.
P. philippinus infortunatus – wikłacz rdzawy^[4] – południowy Wietnam, Półwysep Malajski, Sumatra, Jawa i Bali.

Morfologia

Jest wielkości wróbla domowego. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma żółty wierzch głowy aż do karku, na wierzchu ciała ma brązowe pióra z żółtymi brzegami. Tuż pod karkiem jest to żółte pole w brązowe plamy. Gardło jest brudnobiałe. Skrzydła i sterówki są tak samo ubarwione. Reszta jego głowy jest ciemnobrązowa, a gruby dziób i oczy czarne, u nasady dziób jasnożółty. Spód ciała jest kremowy, na piersi żółty i można tam zauważyć małe, brązowe plamki przy skrzydłach. Biała plama pomiędzy nogami. Obszar ukryty pod skrzydłami także jest ciemnożółty. Nogi są różowe, pazury też, lecz trochę ciemniejsze. Na wewnętrznej stronie skrzydła i ogon jednolicie jasnoszarobrązowe, barkówki jasnokawowe. Samica ma pióra z wierzchu brązowe z jasnożółtymi brzegami. Na głowie jest to mieszanina żółtokremowych piórek. Oczy także ma czarne, a dziób z dołu żółty, z wierzchu i na końcu szarobrązowy. Ogon ma brązowy z jasnymi brzegami piór, nie tak obszernymi jak na skrzydłach. Jej brzuch jest jasnopiaskowy, z jasnoróżowymi nogami. Kuper ma barwę jasnobrązową, pokrywy nadogonowe ciemniejsze. Jasna brew. Starsze pisklęta są podobne do samic, lecz jasne brzegi piór są cieńsze, na szyi jaśniejsza półobroża. Mają także jasną brew i ciemniejszy dziób, a na nim biegnące w kierunku środka dzioba dwa ciemnoszare paski, wyglądające jak opaska. Wierzch głowy też mają ciemniejszy.

Wymiary

długość ciała: 15 cm

Pożywienie

Żywią się głównie nasionami traw.

Lęgi

Buduje ciekawe gniazdo; na budulec jednego ze zbadanych gniazd składało się aż 3437 źdźbeł trawy o długości 4–50 cm^[7]. Jest zawieszone na liściu paproci lub palmy. Do gniazda prowadzi tunel prowadzący do komory z zagłębieniem, gdzie leżą jaja. Samce bronią gniazda, a samice same inkubują jaja. Są białe, zwykle jest ich 3–4. Pisklęta są karmione owadami. Po sezonie lęgowym gniazdo może być wykorzystane przez innego małego ptaka.

Status

IUCN uznaje wikłacza złotogłowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity lub lokalnie pospolity, w Bhutanie rzadki. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny^[3].

Przypisy

↑ Ploceus philippinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Baya Weaver (Ploceus philippinus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Ploceus philippinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2020-3 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ploceinae Sundevall, 1836 - wikłacze (wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-03].
↑ Species factsheet: Ploceus philippinus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-03]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Old World sparrows, snowfinches, weavers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-03]. (ang.).
↑ www.naturia.per.sg. naturia.per.sg. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-30)]., na tej stronie można zobaczyć przekrój gniazda. Także źródło tej sekcji.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Ploceus philippinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Baya Weaver (Ploceus philippinus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).

[iucn-3] BirdLife International, Ploceus philippinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2020-3 [dostęp 2021-03-03] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ploceinae Sundevall, 1836 - wikłacze (wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-03].

[birdlife-5] Species factsheet: Ploceus philippinus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-03]. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Old World sparrows, snowfinches, weavers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-03]. (ang.).

[7] www.naturia.per.sg. naturia.per.sg. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-30)]., na tej stronie można zobaczyć przekrój gniazda. Także źródło tej sekcji.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]