Wikipedia:Propozycje do Dobrych Artykułów/„Bóg objawiony w ciele” (1 Tm 3,16)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

„Bóg objawiony w ciele” (1 Tm 3,16)[edytuj | edytuj kod]

Ten artykuł to pewna historia opowiadająca jak wiele może zmienić jedna literka. Od końca XVII aż po wiek XIX wiek zmiana ta wywoływała wiele dysput na temat podstaw jednego z najważniejszych dogmatów chrześcijaństwa. Isaac Newton obawiał się opublikować na jej temat swoje opinie a pewien teolog został pozbawiony stanu duchownego. Czy było to fałszerstwo polegające na niewielkiej zmianie kształtu jednej litery, czy może przypadkowa pomyłka kopisty? Artykuł ten przedstawia jak wiele można napisać o jednej literce. Dziś już ten tekst nie wzbudza tyle kontrowersji gdyż został skorygowany przez badaczy. W tekście Biblii znajdziemy też jeden przecinek, który wywołuje po dziś dzień wiele ocen i kontrowersji, o którym można napisać dużo więcej - ale to już zupełnie inna historia. John Belushi -- komentarz 08:03, 18 sty 2013 (CET)

Autorem hasła jest Wikipedysta:Leszek Jańczuk.

Dostrzeżone błędy merytoryczne
  1. Nie znalazłem informacji na czym w istocie polegał problem, tzn. jakie skutki niosą ze sobą warianty pisowni. Dla laika, zwłaszcza nie związanego z określoną religią, tekst jest zupełnie niejasny. Rozumiem, że tak bywa z opracowaniami specjalistycznymi, ale zdaje się, że te dyskusje dogmatyczne można jakoś ciekawie i krótko streścić w sposób zrozumiały dla postronnego czytelnika. Poza tym informacja o wadze sporu teologicznego podkreśliłaby encyklopedyczność tematu. Kenraiz (dyskusja) 09:50, 18 sty 2013 (CET)
    słuszna uwaga. pierwszeństwo uzupełnienia akapitu wyjaśniającego tą sprawę pozostawiam autorowi. najlepiej by istotę problemu wskazać na samym wstępie, zaraz pod nagłówkiem. nawiasem mówiąc mogłem autora hasła nieco zaskoczyć tym zgłoszeniem ale we względu na bardzo szerokie i rzetelne omówienie tej kwestii aż szkoda by nie wyróżnić tego artykułu - John Belushi -- komentarz 12:58, 18 sty 2013 (CET)
    wstęp hasła został przeredagowany. przyznaję, że dla mnie i pewnie wielu osób zaznajomionych z tą tematyką wystarczy wspomnieć: "1 Tym 3:16" i już wiadomo o co chodzi :-) niekoniecznie jednak, tak samo uważa każdy czytelnik. dlatego gdyby były jakieś dalsze wątpliwości proszę o opinię - John Belushi -- komentarz 18:21, 20 sty 2013 (CET)
    Dalej nie rozumiem co zmieniają w sensie teologicznym oba warianty pisowni. Dla zorientowanych zapewne rzecz jest oczywista, ale dla nie-teologów, nie mówiąc o nie-chrześcijanach, artykuł pozostaje tekstem o jakichś literówkach bez uzasadnienia ich wagi. Zapewne podobnie wiele artykułów bardziej specjalistycznych z mojej branży nie udaje się nam napisać w sposób zrozumiały dla teologów, więc najwyraźniej tak być musi. Kenraiz (dyskusja) 00:01, 28 sty 2013 (CET)
    W samym już wstępie jest napisane, iż był to "jeden z tekstów używanych na potwierdzenie boskości Chrystusa". Kwestia, czy Biblia nazywa Chrystusa Bogiem, czy nie, jest dosyć ważna. W dalszej części artykułu jest mowa o tym, że Newton nie odważył się opublikować swego dzieła ze względu na obawy o zarzut wspierania antytrynitaryzmu. Kilka lat później uchwalono w Anglii en:Blasphemy Act 1697 zwrócony przeciwko antytrynitarzom. Wettstein a tego powodu musiał przenieść się do Holandii. Holandia w owym czasie była jedynym krajem, w którym antytrynitarze mogli czuć się bezpiecznie (pod warunkiem, że nie propagowali swoich poglądów). Poświęciłem też trochę miejsca dla współczesnych obrońców wariantu. Jeżeli tekst biblijny mówi "Bóg objawiony w ciele", to od razu wiadomo, że tekst biblijny nazywa Chrystusa Bogiem. Wariant "który został objawiony w ciele" nie mówi natomiast nic o boskości Chrystusa. Inne teksty biblijne mówią o tym sposób bardziej zawoalowany i nie tak bezpośredni. Scott Jones, drugi liczący się działacz w Burgon Society, twierdzi że jest to najważniejszy tekst na obronę boskości Chrystusa. Dla niektórych obrona tego wariantu, to obrona boskości Chrystusa i obrona Trójcy Świętej. Obrońcy wariantu nie zaglądają do starych rękopisów, nie prowadzą badań krytycznych, kierują się wyłącznie przesłankami natury dogmatycznej - odrzucając ten wariant wypowiadasz się przeciwko Trójcy Świętej. Dean Burgon napisał 77 stron w obronie tego wariantu. Współczesne Biblie różnią się od Biblii wydawanych w wiekach XVI-XIX między innymi tym wariantem. Jeżeli chodzi o biblistykę, to sprawa ta została rozstrzygnięta w końcu XIX wieku. Obronę wariantu nadal prowadzą zwolennicy tekstu reformatorów (czyli Textus receptus). Janczuk d'un jour pour attendre 16:58, 29 sty 2013 (CET)
    Ok, wczytałem się i zrozumiałem. Na stronę dyskusji hasła wpisałem propozycję przeredagowania wstępu, jak sądzę na postać łatwiej zrozumiałą dla laika. Nie wprowadzam zmian w samym artykule, bo boję się że coś popsuję. Kenraiz (dyskusja) 22:27, 29 sty 2013 (CET)
    i nawet w Holandii z tą wolnością też nie było tak prosto. wydawca Poligloty antwerpskiej Christophe Plantin musiał wyjechać do Paryża bo postawiono mu zarzuty dotyczące popierania idei antytrynitarian. (Sam Plantin nie wdawał się w dysputy teologiczne ale utrzymywał kontakty z pewnym anabaptystą a główny redaktor tego wydania Arias Montanus wyżej cenił tekst hebrajski niż Wulgatę. Monanus, który był Hiszpanem stanął przed inkwizycją rzymską oraz potem hiszpańską gdyż w tekście Poligloty umieścił tekst syryjskiej Peszitty, nie zawierający Comma Johanneum - w ten sposób podpadł pod zarzuty sprzyjania judaistom i antytrynitarianom. jednak w wyniku procesu został oczyszczony z podejrzeń o herezję). również w Polsce, kraju o wysokiej tolerancji religijnej, doszło do wygnania arian. Stąd też całe te spory wynikające ze zmiany jednej literki, czy też dopisania kilku słów do Biblii były wtedy bardzo ważnym wątkiem dysput teologicznych a zaprzeczanie doktrynie o Trójcy mogło prowadzić do kary śmierci jak to miało miejsce w wypadku Miguela Serveta, który z tego powodu był prześladowany zarówno przez katolików jak i protestantów (nawiasem mówiąc chyba jednyna osoba spalona na stosie dwa razy - najpierw po procesie jego kukłę spalili katolicy a potem już rzeczywiście spalili go protestanci). - John Belushi -- komentarz 16:47, 30 sty 2013 (CET)
Dostrzeżone braki językowe
Dostrzeżone braki uźródłowienia
Dostrzeżone braki w neutralności
Dostrzeżone błędy techniczne
  1. Cudzysłów w tytule.--Basshuntersw (dyskusja) 09:09, 18 sty 2013 (CET)
    tyłuł jest cytatem a do tego, tylko jedną z możliwych wersji. wersja przyjęta w tytule jest tą zakwestionowaną w świetle dowodów oraz porusza sedno całego tematu, który wywoływał spory. stąd w tym wypadku nie widzę błędu, jest to jeden z wyjątków od przyjętych reguł. - John Belushi -- komentarz 12:58, 18 sty 2013 (CET)
Poprawiono
Sprawdzone przez
  1. Wysopal3k (dyskusja) 17:54, 25 sty 2013 (CET)
  2. Loraine (dyskusja) 10:43, 27 sty 2013 (CET)
  3. Kenraiz (dyskusja) 22:27, 29 sty 2013 (CET)