Willa „Bożenka” w Milanówku
 nr rej. 1319-A z 8.01.1988
| |
 Zdjęcie z 2015 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Spacerowa 3 |
| Typ budynku | |
| Inwestor | |
| Ukończenie budowy | |
Położenie na mapie Milanówka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
 52°07′29,07″N 20°39′20,49″E/52,124742 20,655692
| |
Willa „Bożenka” w Milanówku – zabytkowa willa w Milanówku, położona przy ul. Spacerowej 3, wybudowana w 1911 roku na zlecenie Emilii Marii Zajdy. Od 1990 stanowi siedzibę Integracyjnej Społecznej Szkoły Podstawowej nr 18.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Działka pod budowę willi została nabyta przez E.M. Zajdę w 1910 roku od Michała Lasockiego, założyciela letniska Milanówek. Wartość transakcji wyniosła 1400 rubli. W 1911 wzniesiono tam budynek, w którym pierwotnie mieścił się pensjonat. W 1919 gmach stał się siedzibą nowo utworzonej szkoły, Humanistycznego Gimnazjum Koedukacyjnego, popularnie zwanego po prostu Gimnazjum w Milanówku. W 1939 gimnazjum zaprzestało działalności z uwagi na wybuch II wojny światowej, zaś budynek został na krótko zajęty na potrzeby armii niemieckiej, która umieściła tam zarówno kwatery żołnierzy, jak i szpital polowy. W 1940 przywrócono jego rolę oświatową, tworząc dwuklasową szkołę handlową, która oprócz swej oficjalnej roli stanowiła też punkt koordynacyjny tajnych kompletów w Milanówku. Po wybuchu powstania warszawskiego willa stała się główną siedzibą ewakuowanego z Warszawy Szpitala Dzieciątka Jezus, przy czym część oddziałów ulokowano w dwóch innych budynkach Milanówka: w szkole podstawowej przy ul. Królewskiej oraz w willi „Kresy” przy pobliskiej ul. Słowackiego, która funkcjonowała jako szpital dziecięcy[1].
Po zakończeniu wojny do „Bożenki” wróciło gimnazjum, przekształcone potem w liceum ogólnokształcące, które miało tam siedzibę do 1961 roku, kiedy to zostało przeniesione do nowszego budynku przy ul. Piasta[2]. W 1988 „Bożenka” znalazła się wśród blisko 400 budynków położonych w Milanówku, wpisanych wspólnie do rejestru zabytków jako zespół urbanistyczno-krajobrazowy (wpis nr 1319-A). W 1990 większość willi stała się siedzibą Integracyjnej Społecznej Szkoły Podstawowej, od 1996 noszącej imię Emila Fieldorfa. Przez wiele lat szkoła dzieliła gmach z Miejską Biblioteką Publiczną, jednak ostatecznie biblioteka została przeniesiona do nowego budynku Urzędu Miasta, położonego przy tej samej ulicy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Arkadiusz Kołodziejczyk: Lata 1939-1945: Mały Londyn. W: Andrzej Stawarz: Zarys dziejów Milanówka. Milanówek: Zarząd Miasta Milanówka, 1995, s. 103. ISBN 83-85275-33-9.
- ↑ Andrzej Pettyn. Kalendarium historii Milanówka. „Biuletyn Miasta Milanówka, nr 3/2009”. s. 19. ISSN 1508-6666.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maria Smoleń: Przyczynek do dziejów Humanistycznego Gimnazjum Koedukacyjnego w Milanówku (1919 - 1928) – cz. 3. obiektyw.info, 2012-05-12. [dostęp 2013-01-12].
- Milanówek: Mały Londyn: Trasa „B” - północna część miasta, milanowek.pl (Urząd Miasta Milanówka) [dostęp 2012-01-12]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Intergracyjna Społeczna Szkoła Podstawowa nr 18 w Milanówku [dostęp 2013-01-12]