Wskaźnik finansowy

Wskaźnik finansowy – wyraża określoną relację co najmniej dwóch wielkości finansowych i przypisana jest mu odpowiednia interpretacja^[1].

Jeżeli we wskaźniku wykorzystywane są dane zarówno z bilansu (wielkości zasobowe, na dany dzień) oraz dane z rachunku zysków i strat i/lub rachunku przepływów pieniężnych (wielkości strumieniowe, za dany okres sprawozdawczy), to najczęściej dane z bilansu ujmowane są jako wartości średnie (średnia stanu z początku i z końca okresu sprawozdawczego)^[1].

Obliczane wartości wskaźników finansowych mogą być^[1]:

porównywane w czasie,
porównywane z normami wypracowanymi w teorii/praktyce gospodarczej albo
porównywane ze średnimi wielkościami dla branży, w której działa analizowane przedsiębiorstwo.

Niewielka część wskaźników ma ustalone pożądane, konkretne wartości liczbowe (m.in. wskaźnik bieżącej i szybkiej płynności, wskaźnik ogólnego zadłużenia). Dla wielu wskaźników określony jest pożądany kierunek zmian, np. im wyższe wartości wskaźników rentowności, tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa^[1].

Cechy wskaźników finansowych

Mierzalność zapewniona jest poprzez wykorzystywanie do budowy wskaźnika finansowego danych mierzalnych pochodzących ze sprawozdań finansowych.
Porównywalność pozwala na porównywanie wskaźnika finansowego z określonymi odniesieniami w ujęciu czasowym (zmiany w czasie), planistycznym (realizacja versus plan), przestrzennym (pomiędzy przedsiębiorstwami z tych samych branż z różnych rynków), branżowym (pomiędzy przedsiębiorstwami z tej samej branży – klasy lub działu Polskiej Klasyfikacji Działalności, PKD).
Interpretowalność pozwala na odczytanie uzyskanego wyniku wskaźnika finansowego w języku finansowym, pozwalającym na określenie sytuacji ekonomiczno-finansowej w zakresie analizowanego przy wykorzystaniu danego wskaźnika obszaru działalności finansowej ocenianego przedsiębiorstwa.

Charakter wskaźników finansowych

Każdy ze wskaźników finansowych może mieć charakter stymulatywny, destymulatywny, nominatywny.

Wskaźnik finansowy stymulatywny (stymulanta) – wskaźnik, którego wyższa wartość (natężenie cechy mierzonej przy jego wykorzystaniu) jest korzystniejsza. Dąży się więc do maksymalizowania wartości wskaźników stymulatywnych.
Wskaźnik finansowy destymulatywny (destymulanta) – wskaźnik, dla którego im niższa wartość (natężenie cechy mierzonej przy jego wykorzystaniu), tym lepiej. Dąży się do minimalizowania wartości wskaźników destymulatywnych.
Wskaźnik finansowy nominatywny (nominanta) – wskaźnik, którego wartość (natężenie cechy mierzonej przy jego wykorzystaniu) powinna kształtować się w określonym przedziale (min – max). Dąży się do tego, aby wartości wskaźników nominatywnych znajdowała się w danym przedziale (zarówno wartość za niska, jak i za wysoka nie jest wskazana).

Wskaźniki finansowe są narzędziem analizy finansowej. Stosuje się je do oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa, pomagają one również kierownictwu przedsiębiorstwa i jej udziałowcom w ocenie standingu finansowego, a w przypadku ubiegania się o kredyt czy inwestycji związanej z nabyciem obligacji, pozwalają ocenić ryzyko kredytowe związane z udzieleniem kredytu lub nabyciem obligacji.

Wybrane wskaźniki finansowe

Wskaźniki płynności finansowej

Między innymi:

CR (ang. current ratio) – wskaźnik bieżącej płynności finansowej
QR (ang. quick ratio, acid-test ratio) – wskaźnik wysokiej płynności finansowej, tzw. szybki
Cash Ratio – wskaźnik płynności gotówkowej

Wskaźniki rentowności

Między innymi:

ROI (ang. return on investment) – określenie grupy wskaźników rentowności lub pojedynczego wskaźnika stopy zwrotu z inwestycji
ROE (ang. return on equity) – wskaźnik rentowności kapitału własnego
ROCE (ang. return on capital employed) – wskaźnik stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału (odmiana wskaźnika ROE)
ROIC (ang. return on invested capital) – wskaźnik stopy zwrotu zainwestowanego kapitału
ROA (ang. return on assets) – wskaźnik rentowności aktywów
ROS (ang. return on sales) – wskaźnik zyskowności sprzedaży. Relatywnie często w liczniku występuje zysk netto i przyjęło się, że jest to wyjściowa konstrukcja tego wskaźnika. Przy tej konstrukcji można go nazywać marżą zysku lub marżą zysku netto (ang. net profit margin).
Marża brutto (ang. gross margin) – odmiana wskaźnika zyskowności sprzedaży, który w liczniku ma zysk ze sprzedaży
RONA (ang. return on net assets) – wskaźnik rentowności aktywów netto

Wskaźniki sprawności działania (zarządzania)

Między innymi:

Wskaźnik cyklu regulowania należności w dniach lub razach obrotu
Wskaźnik cyklu obrotu zapasami w dniach w dniach lub razach obrotu
Wskaźnik cyklu regulowania zobowiązań w dniach lub razach obrotu
Wskaźnik cyklu konwersji gotówki – suma wskaźnika cyklu regulowania należności w dniach i wskaźnika cyklu obrotu zapasami w dniach pomniejszona o wartość wskaźnika cyklu regulowania zobowiązań w dniach
TAT (ang. total asset turnover) – wskaźnik rotacji aktywów
Wskaźnik rotacji należności (ang. receivable turnover)
Wskaźnik rotacji zapasów (ang. inventory turnover)

Wskaźniki giełdowe (rynku kapitałowego)

Między innymi:

P/E (ang. price/earnings ratio) – wskaźnik ceny do zysku
Wskaźnik kapitalizacji – to odwrotność wskaźnika P/E, informuje w jakim stopniu inwestorzy kapitalizują wartość zysków, kupując i sprzedając jej akcje
EPS (ang. earnings per share) – wskaźnik zysku przypadającego na akcję
P/BV (ang. price/book value)(C/WK) – wskaźnik ceny rynkowej do wartości księgowej na jedną akcję
PEG (ang. price earnings growth) – wskaźnik wzrostowy ceny do zysku, wskaźnik urealniający P/E, który dzieli ten wskaźnik przez prognozowaną wartość zysków
DPR (ang. dividend payout ratio) – wskaźnik stopy wypłat dywidend, ilustruje udział dywidendy w zysku netto badanej spółki
P/D (ang. price to dividend) – wskaźnik dywidendy, relacja bieżącej ceny rynkowej przypadającej na jedną akcję do dywidendy
SGR (ang. sustainable growth rate) – trwała stopa wzrostu
P/S lub PSR (ang. price to sales) – iloraz rynkowej ceny akcji i wartości sprzedaży spółki przypadającej na jedną akcję

Wskaźniki wypłacalności (zdolności do obsługi zadłużenia)

Wskaźnik ogólnego zadłużenia (ang. Debt Ratio)
Wskaźnik pokrycia odsetek (ang. times interest earned)
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego (ang. debt to equity, D/E)
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego (ang. long term debt to equity)

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d JustynaJ. Godawska JustynaJ., NataliaN. Iwaszczuk NataliaN., Finanse, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, 2023, s. 236, ISBN 978-83-963036-6-0 .

Bibliografia

Robert Patterson: Kompendium terminów z zakresu rachunkowości i finansów po polsku i po angielsku. Warszawa: Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, 2002, s. 495–507. ISBN 83-86543-59-0.
Grzegorz Gołębiowski, Agnieszka Tłaczała: Analiza finansowa w teorii i w praktyce. Warszawa: Difin, 2009. ISBN 978-83-7641-134-7.

[Finanse-1] JustynaJ. Godawska JustynaJ., NataliaN. Iwaszczuk NataliaN., Finanse, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, 2023, s. 236, ISBN 978-83-963036-6-0 .

[1]