Wybory parlamentarne na Łotwie w 1990 roku
Wybory parlamentarne na Łotwie w 1990 roku odbyły się 18 marca 1990. Objęły terytorium Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i miały na celu wybór 201 deputowanych do jej Rady Najwyższej.
Były to pierwsze w sowieckiej Łotwie wybory, a nie głosowanie, ponieważ analogicznie do wyborów do Rady Najwyższej ZSRR w 1989 oraz innych rad republikańskich władze ZSRR dopuściły możliwość ubiegania się o mandat w okręgu kilku kandydatów. O 201 miejsc w Radzie Najwyższej konkurowały ze sobą opowiadający się za niepodległością kraju Łotewski Front Ludowy, prosowiecki Interfront (łot. Latvijas PSR Internacionālā Darbaļaužu fronte, Interfronte; ros. Интернациональный фронт трудящихся Латвийской ССР, Intiernacionalnyj front trudiaszczychsia Łatwijskoj SRR), a także mniejsze ugrupowania: Partia Zielonych, Łotewski Narodowy Ruch Niepodległości (LNNK) oraz Centrum Inicjatywy Demokratycznej.
Wybory
[edytuj | edytuj kod]W pierwszej turze wyborów w dniu 18 marca 1990 wzięło udział 1,59 mln uprawnionych do głosowania, co dało frekwencję na poziomie 81,25%. Wybory uzupełniające przeprowadzono 25 marca oraz 1 i 29 kwietnia 1990. Większość miejsc w Radzie Najwyższej objęli przedstawiciele Frontu Ludowego (131), drugą co do wielkości grupą byli interfontowcy (55), którzy przekształcili się w klub poselski "Równouprawnienie" (łot. Līdztiesība; ros. Равноправие, Rawnoprawije). Przewodniczącym Rady Najwyższej został wybrany ponownie komunista Anatolijs Gorbunovs, a premierem kraju – Ivars Godmanis. Obaj opowiadali się za niezależnością kraju od ZSRR. W okresie funkcjonowania Rady (1990–1993) doszło do odzyskania niepodległości przez państwo łotewskie oraz przywrócenia konstytucji przedwojennego państwa. 4 maja 1990 Rada wydała deklarację o odnowieniu niepodległości Republiki Łotewskiej[1], a 21 sierpnia 1991 ustawę konstytucyjną "o statusie państwowym Republiki Łotewskiej"[2] która otwierała drogę do faktycznego uzyskania przez Łotwę niepodległości.
- Szczegółowe wyniki wyborów:
Partia polityczna | Liczba głosów | % | Liczba mandatów | |
---|---|---|---|---|
Front Ludowy | 68,2% | 131 | ||
Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego | 21,5% | 55 | ||
Niezależni | 10,3% | 15 | ||
Razem | 100% | 201 |
Frekwencja wyborcza wyniosła 81,3%
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]16 marca 2010 prezydent Valdis Zatlers zaprosił na uroczystości w Sali Herbowej Pałacu Prezydenckiego 146 posłów do Rady Najwyższej Łotewskiej SRR oraz tych łotewskich deputowanych ludowych Rady Najwyższej ZSRR, którzy w 1990 opowiedzieli się za niepodległością kraju, w tym przewodniczącego frakcji parlamentarnej Ludowego Frontu Łotwy Jānisa Dinevičsa[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gunārs Kurlovič, Andris Tomašūns, Latvijas vēsture: pamatskolai: mācību grāmatas, 3. labotais un papildinātais izdevums, Zvaigzne ABC, Rigā 2000, s. 280
- ↑ Tamże, s. 282
- ↑ Atis Rozentāls, Valsts prezidents svinīgi pieņems 146 personas, ievadot 20 gadu tālu notikumu atceri, diena.lv z 16 marca 2010 (łot.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Prezidents 18.martā rīko pieņemšanu par godu Augstākās padomes vēlēšanu 20.gadadienai diena.lv z 13 marca 2010 (łot.)