Ivars Godmanis
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 27 listopada 1951 Ryga | |
Premier Łotwy | ||
Okres | od 20 grudnia 2007 do 12 marca 2009 | |
Przynależność polityczna | LPP/LC | |
Poprzednik | Aigars Kalvītis | |
Następca | Valdis Dombrovskis | |
Premier Łotwy | ||
Okres | od 7 maja 1990 do 3 sierpnia 1993 | |
Przynależność polityczna | Łotewski Front Ludowy | |
Następca | Valdis Birkavs | |
![]() | ||
Odznaczenia | ||
![]() ![]() |
Ivars Godmanis (ur. 27 listopada 1951 w Rydze) – łotewski polityk i fizyk. W latach 1990–1993 pierwszy premier Łotwy po odzyskaniu przez kraj niezależności od ZSRR, minister spraw wewnętrznych w latach 2006–2007, a w okresie 2007–2009 ponownie premier Łotwy. Poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji.
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wykształcenie i działalność zawodowa[edytuj | edytuj kod]
W 1974 został absolwentem fizyki na Uniwersytecie Łotwy w Rydze ze specjalizacją fizyka ciała stałego. W 1992 uzyskał stopień doktora fizyki. W 1993 ukończył kurs zarządzania finansowego i biznesowego w Niemczech.
Po studiach został asystentem w Instytucie Fizyki Ciał Stałych na Uniwersytecie Łotwy, pracował na tej uczelni w latach 1974–1988.
Działalność polityczna 1988–2007[edytuj | edytuj kod]
Pod koniec lat 80. rozpoczął działalność polityczną. Wstąpił do Łotewskiego Frontu Ludowego (Latvijas Tautas Fronte), w latach 1988–1990 był jego wiceprzewodniczącym. Od 7 maja 1990 do 3 sierpnia 1993 sprawował urząd premiera, działając na rzecz transformacji ekonomicznej od gospodarki centralnie planowanej do wolnorynkowej. Po rozpadzie Łotewskiego Frontu Ludowego, w 1993 wstąpił do Łotewskiej Drogi, liberalnej partii założonej w większości przez działaczy jego dotychczasowej organizacji. Następnie w okresie od 26 listopada 1998 do 16 lipca 1999 zajmował stanowisko ministra finansów.
Po wyborach parlamentarnych w 2006 Ivars Godmanis objął 7 listopada tego samego roku stanowisko ministra spraw wewnętrznych[1] w rządzie Aigarsa Kalvītisa. Zajmował je do 20 grudnia 2007. Został przewodniczącym Łotewskiej Drogi (2004–2007) i współprzewodniczącym federacji LPP/LC (2007–2009).
Premier 2007–2009[edytuj | edytuj kod]
Po dymisji urzędującego premiera, Ivars Godmanis 14 grudnia 2007 został desygnowany przez prezydenta Valdisa Zatlersa na nowego szefa rządu[2]. 20 grudnia tego samego roku Sejm zaakceptował gabinet pod jego kierownictwem stosunkiem głosów 54 do 43. 15 ministrów spośród wszystkich 19 zajmowało swoje stanowiska w poprzednim rządzie[3].
Jesienią 2008 gabinet Ivarsa Godmanisa stanął w obliczu kryzysu ekonomicznego, skutkującego spadkiem PKB (o 4,3% w III kwartale 2008 i o 10,4% w IV kwartale tego samego roku), wzrostem bezrobocia i inflacji. Rząd przejął drugi co do wielkości bank (Parex Bank), zaciągnął pożyczkę od MFW i UE w wysokości kilku mld USD[4]. Zapowiedział również szereg cięć budżetowych i podwyżkę podatków, co doprowadziło do masowych demonstracji w Rydze w styczniu 2009[5].
4 lutego 2009 jego rząd przetrwał głosowanie nad wotum nieufności, zgłoszonym przez partie opozycyjne 40 do 51[6]. 13 lutego 2009 prezydent Łotwy ogłosił, że stracił zaufanie do Ivarsa Godmanisa, a tydzień później dwie partie koalicji rządzącej (Partia Ludowa i Związek Zielonych i Rolników) zażądały jego dymisji. Tego samego dnia Ivars Godmanis złożył rezygnację rządu na ręce Valdisa Zatlersa, który ją zaakceptował[7].
26 lutego 2009 prezydent desygnował na stanowisko premiera Valdisa Dombrovskisa[8], zaś partia dotychczasowego szefa rządu przeszła do opozycji.
Działalność po odejściu z rządu[edytuj | edytuj kod]
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 Ivars Godmanis został jednym z ośmiu łotewskich posłów. Mandat uzyskał z pierwszego miejsca listy LPP/LC[9]. W PE VII kadencji przystąpił do grupy Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy[10].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Rozwiedziony z żoną Ramoną, z którą ma troje dzieci[11]. Związał się z Ilzą Pētersone, urzędnikiem państwowym i doradczynią premiera ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa[12].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nota biograficzna na stronie silobreaker.com (ang.)
- ↑ Zatlers nākamās valdības veidošanu uztic Godmanim (łot.). tvnet.lv, 14 grudnia 2007.
- ↑ Latvian MPs elect new government (ang.). bbc.co.uk, 20 grudnia 2007.
- ↑ IMF Set to Lend $2.4 Billion to Latvia (ang.). imf.org, 19 grudnia 2008.
- ↑ Szymon Martys: Szymon Martys: Kryzys nad Bałtykiem. psz.pl, 5 lutego 2009.
- ↑ Latvian prime minister wins crucial confidence vote (ang.). topnews.in, 4 lutego 2009.
- ↑ Kryzys pokonał łotewski rząd. rp.pl, 20 lutego 2009.
- ↑ Dombrovskis chosen as Latvian PM (ang.). bbc.co.uk, 26 lutego 2009.
- ↑ Partija „LPP/LC” (łot.). velesanas2009.cvk.lv.
- ↑ Profil na stronie Parlamentu Europejskiego
- ↑ Ivars Godmanis šķiras no sievas (łot.). kasjauns.lv, 3 czerwca 2010.
- ↑ Godmaņa draudzene konsultēs premjeru Dombrovski (łot.). kasjauns.lv, 12 listopada 2010.
|