XXV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Łodzi
| liceum ogólnokształcące | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Podhalańska 2A |
| Data założenia |
26 czerwca 1938 |
| Patron | |
| Dyrektor |
Bogumiła Ziółkowska-Pawlak |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°44′24,87″N 19°30′12,73″E/51,740242 19,503536
| |
| Strona internetowa | |
XXV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego – łódzkie liceum ogólnokształcące mieszczące się przy ulicy Podhalańskiej 2A.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Powstanie szkoły[edytuj | edytuj kod]
Szkoła została założona na podstawie zarządzenia Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 26 czerwca 1938. Zakładało ono przekształcenie klas gimnazjalnych istniejących przy Państwowym Seminarium Nauczycielskim z językiem wykładowym niemieckim w Łodzi w samodzielne 38. Państwowe Gimnazjum Męskie. Dotychczasowy p.o. dyrektora Jan Marczyński z dniem 1 sierpnia 1938 został mianowany dyrektorem[1]. Szkoła mieściła się wówczas przy ulicy Bronisława Pierackiego 11/13 w gmachu zlikwidowanego seminarium, wybudowanym w 1892 na siedzibę Spółdzielczego Banku Przemysłowców Łódzkich[2].
Tego samego roku odbyły się uroczystość nadania szkole imienia Stefana Żeromskiego, połączone z poświęceniem i wręczeniem sztandaru ufundowanego przez Koło Rodzicielskie. Zgodnie z zarządzeniem władz oświatowych od 1 lipca szkoła miała nosić oficjalną nazwę III Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego[3].
Okres II wojny światowej[edytuj | edytuj kod]
We wrześniu 1939, tuż przed wkroczeniem hitlerowców do Łodzi, dyrektor Jan Marczyński ukrył sztandar szkoły oraz sztandar I Państwowego Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w swojej rodzinnej wsi Prusinowice[4].
Po rozpoczęciu okupacji niemieckiej na terenach Łodzi, szkoła została zamknięta. Rok później, dyrektor Jan Marczyński został aresztowany za prowadzenie tajnego nauczania i umieszczony początkowo w więzieniu na Radogoszczu skąd został przewieziony do obozu koncentracyjnego w Dachau, a następnie do Mauthausen-Gusen, gdzie zmarł w lutym 1941 roku[3][5].
Dzięki staraniom Kazimiery Marczyńskiej udało ocalić się szkolny sztandar (a także należący do gimnazjum im. Mikołaja Kopernika). Został on ukryty w majątku jej męża w Prusinowie. Po wojnie sztandar powrócił do szkoły[6].
Okres powojenny[edytuj | edytuj kod]
W 1945 wznowiono naukę w gmachu przy ulicy Pierackiego 11/13, przemianowaną wówczas na ulicę Roosevelta. Dyrektorką została wówczas Helena Bursche, która sprawowała stanowisko do 1947[7][8]. Po wojnie szkołę kilka razy przenoszono i zmieniano jej nazwę. Najpierw nastąpiło połączenie z VI Gimnazjum i Liceum Żeńskim oraz przeniesienie szkoły na ulicę Piotrkowską 187. Nowa nazwa placówki brzmiała III Państwowe Gimnazjum i Liceum Koedukacyjne im. Stefana Żeromskiego. Niecały rok później przeniesiono szkołę na ulicę Łęczycką 23 i połączono z 35 Szkołą Podstawową w tzw. „jedenastolatkę”. Liczyła ona 7 klas stopnia podstawowego i 4 średniego. Budynek, który przejęto powstał w latach 1927–1929 na zlecenie magistratu. Jego projektantem był znany łódzki architekt Wiesław Lisowski. Dzisiaj pod tym adresem mieści się Szkoła Podstawowa nr 5 im. Króla Stefana Batorego[2].
Władze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci przejęły szkołę w 1952 i zmieniły jej nazwę na XI Ogólnokształcącą Szkołę TPD Stopnia Podstawowego i Licealnego. Dopiero 2 września 1957 zostają wydzielone klasy licealne i pierwszy raz pojawia się nazwa XXV Liceum im. Stefana Żeromskiego. 14 lutego 1958 podczas zebrania rady pedagogicznej ówczesny dyrektor Czesław Romanowski poinformował o oficjalnym nadaniu szkole nazwy XXV Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego[2].
Dopiero w 1987 szkoła została przeniesiona pod obecny adres, czyli do budynku znajdującym przy ulicy Podhalańskiej 2A. Natomiast 14 maja 1998 przy dawnej placówce szkoły na ulicy Roosevelta 11/13 odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Janowi Marczyńskiemu. Fundatorami tablicy byli przedwojenni absolwenci szkoły[3].
Długoletnim dyrektorem szkoły był Stefan Korycki (zm. w 2019), a po nim, od 1984 do 2018, Alicja Wojciechowska[9][10][11]. Od 2018 liceum kieruje Bogumiła Ziółkowska-Pawlak.
Hymn[edytuj | edytuj kod]
27 grudnia 1984 miało pierwsze publiczne wykonanie obecnego hymnu szkoły. Autorem jego słów była polonistka, profesor Teresa Szuba, a twórcą muzyki uczeń klasy IIIB Paweł Redzynia[3][12].
Znani absolwenci[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 9, s. 359, 10 września 1938.
- ↑ a b c Historia [online], XXV Liceum Ogólnokształcące w Łodzi im. Stefana Żeromskiego [dostęp 2020-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-26] (pol.).
- ↑ a b c d Historia | XXV Liceum Ogólnokształcące w Łodzi im. Stefana Żeromskiego [online], 31 marca 2017 [dostęp 2017-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-31].
- ↑ Gimnazjum i Liceum im. M. Kopernika w Łodzi 1906-1986. Wybór źródeł, Zebrał i opracował Henryk Władysław Skorek, Łódź 1987, nr 60, s. 137.
- ↑ Oficjalna strona internetowa XXV Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi - www.25lo.pl [online], 31 marca 2017 [dostęp 2017-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-31].
- ↑ Witold Kowalski, Przedwojenni nauczyciele Łodzi, Drukarnia Cyfrowa i Wydawnictwo "Piktor", 2007, s. 43-44, ISBN 978-83-60604-20-5.
- ↑ Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej - Polacy z wyboru - Helena Bursche [online], 31 marca 2017 [dostęp 2017-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-31].
- ↑ a b Archiwum Historii Mówionej - Maria Żakowska [online], 31 marca 2017 [dostęp 2017-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-31].
- ↑ Wywiad z Alicją Wojciechowską – od 1984 roku dyrektorką XXV LO w Łodzi. obserwatoriumedukacji.pl [dostęp 2019-06-11]
- ↑ Wyjątkowy jubileusz w XXV LO w Łodzi. 30 lat na stanowisku dyrektora. dzienniklodzki.pl, 2015-10-14 [dostęp 2019-06-11]
- ↑ 30-lecie pracy Alicji Wojciechowskiej dyrektora XXV LO w Łodzi [ZDJĘCIA - NaszeMiasto.pl]. 2017-03-31. [dostęp 2017-03-31].
- ↑ Alicja Wojciechowska: Czekam na „zielone światło” dla liceów ogólnokształcących [ROZMOWA] - Dzienniklodzki.pl [online], 31 marca 2017 [dostęp 2017-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-31].