Yan Hui (uczeń Konfucjusza)
Yan Hui (chiń. upr. 颜回; chiń. trad. 顏回; pinyin Yán Huí; Wade-Giles Yen Hui), znany też jako Yan Yuan (chiń. upr. 颜渊; chiń. trad. 顏淵; pinyin Yán Yuān; Wade-Giles Yen Yüan); ur. 511 p.n.e., zm. 480 p.n.e. (lub 521-490[1]) – wczesny uczony konfucjański.
Był ulubionym i najbardziej uzdolnionym uczniem Konfucjusza, według Zhuangzi dzięki zrozumieniu istoty dao osiągnął tak wielką mądrość, że sam mistrz uznał go za mędrszego od siebie[2][3]. Był dalekim krewnym swego nauczyciela[4] i był blisko z nim związany - ich relacja przypominała tę między ojcem a synem. Jego śmierć była wielkim ciosem dla Konfucjusza, który bardzo rozpaczał (aczkolwiek nie omieszkał napomnieć uczniów, że nadmiernie wystawny pogrzeb, jaki chcieli urządzić, jest niezgodny z obyczajami junzi, ludzi szlachetnych, których Yan Hui był ucieleśnieniem)[1]. W Dialogach konfucjańskich znajdują się liczne pochwały jego przymiotów, jak również informacja że wiódł skromne i ubogie życie. Do postaci Yan Huia często nawiązywali późniejsi taoiści, czyniąc zeń doskonałego mędrca i pustelnika, który porzucając wszelkie sprawy doczesne osiągnął idealną harmonię ze wszechświatem[5]. Mimo ubóstwa zawsze potrafił zachować postawę godną człowieka szlachetnego[1]. Doskonałość jego cnót uznali również neokonfucjaniści, uważając Yana za drugiego po Konfucjuszu[6]. W szczególności uważany jest za uosobienie ren (humanitaryzmu); sam podkreślał, że bardzo ceni sobie dobro innych, i nie chce podnosić własnych zasług, ponieważ jest to niewłaściwe i może poskutkować zrobieniem komuś krzywdy[1].
Zaliczany do Czterech Towarzyszy, składano mu ofiary wspólnie z mistrzem[7]. Według znacznie późniejszego przekazu był jedną z trzech osób (obok Konfucjusza i Laozi) wysłanych przez Buddę na Wschód[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Yen Yüan (Hui). W: Rodney L. Taylor: The Illustrated Encyclopedia of Confucianism. T. 2. New York: The Rosen Publishing Group, Inc., 2005, s. 716-717. ISBN 0-8239-4081-0.
- ↑ Feng Youlan, Krótka historia..., s. 135
- ↑ JeeLoo Liu: Wprowadzenie do filozofii chińskiej. Od myśli starożytnej do chińskiego buddyzmu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010, s. 177. ISBN 978-83-233-2878-0.
- ↑ Mieczysław Jerzy Künstler: Sprawa Konfucjusza. Warszawa: Iskry, 1983, s. 91. ISBN 83-207-0515-0.
- ↑ Feng Youlan, Krótka historia..., ss. 247-248
- ↑ Feng Youlan, Krótka historia..., s. 326
- ↑ Yao Xinzhong, Konfucjanizm, s. 74
- ↑ Yao Xinzhong, Konfucjanizm, s. 226
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Feng Youlan: Krótka historia filozofii chińskiej. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13421-6.
- Yao Xinzhong: Konfucjanizm. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009, s. 74. ISBN 978-83-233-2602-1.