Zaroślak rdzawobrzuchy

Zaroślak rdzawobrzuchy
	Atlapetes nationi
	(P.L. Sclater, 1881)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	pasówki
Rodzaj	Atlapetes
Gatunek	zaroślak rdzawobrzuchy
Synonimy
	Buarremon nationi P.L. Sclater, 1881; Pogonospiza mystacalis brunneiceps Berlepsch & Stolzmann, 1906;
	Buarremon nationi P.L. Sclater, 1881; Pogonospiza mystacalis brunneiceps Berlepsch & Stolzmann, 1906;
Podgatunki
	A. n. brunneiceps (Berlepsch & Stolzmann, 1906); A. n. nationi (Sclater, PL, 1881);
	A. n. brunneiceps (Berlepsch & Stolzmann, 1906); A. n. nationi (Sclater, PL, 1881);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zaroślak rdzawobrzuchy^[4]^[5] (Atlapetes nationi) – gatunek małego ptaka z rodziny pasówek (Passerellidae). Endemit o niewielkim zasięgu występowania tylko na zachodnich stokach Andów w Peru. Jest uznawany za gatunek najmniejszej troski^[3]^[6]^[7].

Systematyka

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał Philip Lutley Sclater, nadając mu nazwę Buarremon nationi. Opis ukazał się w 1881 roku w czasopiśmie „Ibis”. Jako miejsce typowe autor wskazał zachodnie Andy, powyżej Limy w Peru^[8]^[9]. Wyróżnia się dwa podgatunki^[6]^[10]^[11]:

A. n. brunneiceps (Berlepsch & Stolzmann, 1906)
A. n. nationi (Sclater, PL, 1881)

Etymologia

Atlapetes: połączenie słowa Atlas z gr. πετης petēs – „lotnik”, πετομαι petomai – „latać”^[12].
nationi: od nazwiska prof. Williama Nationa (1826–1907), brytyjskiego botanika i kolekcjonera fauny i flory w Peru^[13].

Morfologia

Nieduży ptak ze średniej wielkości, grubym u nasady, czarniawym dziobem. Szczęka i żuchwa są lekko zakrzywione. Tęczówki w kolorze ciemnym czerwonobrązowym. Nogi od szarych do ciemnobrązowych. Czoło i twarz czarne, na głowie oliwkowobrązowa czapeczka, na której u części osobników występują w sposób losowy rozmieszczone białe pióra. Podbródek czarny, przechodzący w krótki pasek policzkowy, gardło i wąsy białe. Górna część głowy i policzki ołowianoszare, podobnie jak kark i górna część ciała. Skrzydła i ogon nieco ciemniejsze od karku. Pierś i boki ciała szare, brzuch i kuper cynamonowo-żółty. Podgatunek A. n. brunneiceps ma bledsze ubarwienie, białe plamki nad oczami. Młode osobniki podobne do dorosłych, jednak mają górne części ciała bladobrązowe. Brak dymorfizmu płciowego. Długość ciała z ogonem 17 cm; masa ciała 40,5–43,4 g^[6]^[11].

Zasięg występowania

Zaroślak rdzawobrzuchy występuje w:

A. n. brunneiceps – w Andach w południowo-zachodnim Peru w regionach Ica, Ayacucho i Arequipa,
A. n. natoni – w regionie Lima.

Jest gatunkiem osiadłym^[6]^[11]. Jego zasięg występowania według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje 67,2 tys. km²^[14].

Ekologia

Zaroślak rdzawobrzuchy jest gatunkiem endemicznym. Jego głównym habitatem są niewielkie zalesione i zakrzewione suche stoki zachodnich części Andów. Występuje na wysokościach od 2000 do 4000 m n.p.m.^[6] Jest najprawdopodobniej gatunkiem wszystkożernym. Żeruje na ziemi lub tuż nad jej powierzchnią w parach lub niewielkich stadach^[6].

Rozmnażanie

Brak informacji o rozmnażaniu, wiadomo tylko, że młode osobniki są spotykane w okolicach Limy w czerwcu^[6].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN zaroślak rdzawobrzuchy klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale jej trend oceniany jest jako stabilny ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku^[14]. Ptak ten opisywany jest jako dość pospolity^[6].

Przypisy

↑ Atlapetes nationi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Hans Graf von Berlepsch & JeanH.G.B.& J. Stolzmann, Rapport sur les nouvelles collections ornithologiques faites au Pérou par M. Jean Kalinowski, „Ornis”, 13 (2), 1906, s. 67 (fr.).
↑ ^a ^b Atlapetes nationi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 378, 1999.
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: PASSERELLIDAE Cabanis & Heine, 1850-51 – PASÓWKI – NEW WORLD SPARROWS AND ALLIES (Wersja: 2022-05-16), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-09-03] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h AlvaroA. Jaramillo AlvaroA., Rusty-bellied Brushfinch Atlapetes nationi, version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [online], Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020 [dostęp 2022-09-03] (ang.).
↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-09-03] .
↑ DenisD. Lepage DenisD., Rusty-bellied Brush-Finch Atlapetes nationi (Sclater, PL, 1881) [online], Avibase [dostęp 2022-09-03] (ang.).
↑ P.L.P.L. Sclater P.L.P.L., On the Birds of the Vicinity of Lima, Peru. With Notes on their Habits by Prof. W. Nation, of Lima, C.M.Z.S. (Part V)., „Proceedings of the Zoological Society of London”, Londyn 1881, s. 485 (ang. • łac.).
↑ F.F. Gill F.F., D.D. Donsker D.D., P.P. Rasmussen P.P. (red.), New World sparrows, bush tanagers [online], IOC World Bird List (v12.2) [dostęp 2022-09-03] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & David Christie (red.). T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 591. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
↑ Atlapetes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-14] (ang.).
↑ nationi, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-14] (ang.).
↑ ^a ^b Rusty-bellied Brush-finch Atlapetes nationi, Data table and detailed info [online], BirdLife International, 2022 [dostęp 2022-09-03] (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].

[itis-1] Atlapetes nationi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[brunneiceps-2] Hans Graf von Berlepsch & JeanH.G.B.& J. Stolzmann, Rapport sur les nouvelles collections ornithologiques faites au Pérou par M. Jean Kalinowski, „Ornis”, 13 (2), 1906, s. 67 (fr.).

[iucn-3] Atlapetes nationi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mc-4] P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 378, 1999.

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: PASSERELLIDAE Cabanis & Heine, 1850-51 – PASÓWKI – NEW WORLD SPARROWS AND ALLIES (Wersja: 2022-05-16), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-09-03] .

[botw-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h AlvaroA. Jaramillo AlvaroA., Rusty-bellied Brushfinch Atlapetes nationi, version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [online], Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020 [dostęp 2022-09-03] (ang.).

[hbwcheck6-7] HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-09-03] .

[AviBase-8] DenisD. Lepage DenisD., Rusty-bellied Brush-Finch Atlapetes nationi (Sclater, PL, 1881) [online], Avibase [dostęp 2022-09-03] (ang.).

[oryg-9] P.L.P.L. Sclater P.L.P.L., On the Birds of the Vicinity of Lima, Peru. With Notes on their Habits by Prof. W. Nation, of Lima, C.M.Z.S. (Part V)., „Proceedings of the Zoological Society of London”, Londyn 1881, s. 485 (ang. • łac.).

[ioc-10] F.F. Gill F.F., D.D. Donsker D.D., P.P. Rasmussen P.P. (red.), New World sparrows, bush tanagers [online], IOC World Bird List (v12.2) [dostęp 2022-09-03] (ang.).

[HBW_16-11] Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & David Christie (red.). T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 591. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).

[12] Atlapetes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-14] (ang.).

[13] nationi, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-08-14] (ang.).

[birdlife-14] Rusty-bellied Brush-finch Atlapetes nationi, Data table and detailed info [online], BirdLife International, 2022 [dostęp 2022-09-03] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]