Mord w Tworkach
52°02′37″N 22°17′21″E/52,043611 22,289167| Państwo |
Polska pod okupacją III Rzeszy |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
13 lutego 1943 |
| Liczba zabitych |
8 osób |
| Typ ataku |
egzekucja przez rozstrzelanie |
| Sprawca | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 52°02′37″N 22°17′21″E/52,043611 22,289167
| |
Mord w Tworkach – mord dokonany przez okupantów niemieckich 13 lutego 1943 roku na Zofii Krasuskiej i jej synu Feliksie Bogusławie oraz sześciu ukrywanych Żydach we wsi Tworki koło Siedlec.
Geneza i przebieg zbrodni[edytuj | edytuj kod]
Mieszkający we wsi Tworki Leon i Zofia Krasuscy oraz ich syn Feliks Bogusław od 1942 roku udzielali pomocy Żydom ukrywającym się w pobliskim lesie. Początkowo dzielili się z nimi pożywieniem, a jesienią Leon przygotował dla nich schronienie. W wolnostojącej piwnicy ukrywali sześciu do siedmiu nieznanych z imienia ani nazwiska mężczyzn. 13 lutego 1943 r. grupa niemieckich funkcjonariuszy z Łukowa (ówczesny dystrykt lubelski) rozpoczęła obławę wsi. W poszukiwaniu ukrywanych Żydów żandarmi rozpoczęli rewizję domu i zabudowań gospodarczych Krasuskich. Pobili Leona, który odmawiał wskazania kryjówki. Szczególnym znakiem, który przykuł uwagę funkcjonariusza były buty nieopatrznie pozostawione przed wejściem do ziemianki. Było to obuwie należące do jednego z przebywających wewnątrz Żydów. W czasie gdy żandarmi ich wyciągali, Leon Krasuski wykorzystał chwilę nieuwagi i uciekł przez dziurę w ścianie zasłoniętą deską na jednym gwoździu. Pobiegł w stronę lasu, gdzie znalazł schronienie. Nie został odszukany przez Niemców. Po odnalezieniu kryjówki Żydów, żandarmi rozstrzelali Zofię, jej syna oraz ukrywane osoby. Zamordowani Polacy zostali pochowani na cmentarzu w Wiśniewie, natomiast Żydzi zostali zakopani na miejscu wydarzeń. Po zakończeniu wojny ich szczątki zostały przeniesione na cmentarz żydowski[1][2].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
19 czerwca 2020 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej osoby, które zginęły za niesienie pomocy Żydom podczas okupacji niemieckiej. W uroczystości wzięła udział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin, przedstawiciele lokalnych władz, członkowie rodzin zmarłych, przedstawiciele Instytutu Pileckiego oraz mieszkańcy. Uroczystość była częścią projektu Zawołani po imieniu realizowanego przez Instytut Pileckiego[1][2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Lista Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, [w:] Edward Kopówka, Paweł Rytel-Andrianik, Dam im imię na wieki. Polacy z okolicy Treblinki ratujący Żydów, Oksford-Treblinka: Drohiczyńskie Towarzystwo Naukowe, Kuria Diecezjalna w Drohiczynie, s. 145, 187-191.
- ↑ a b "Ich odwaga jest wielka i godna podziwu". Upamiętniono rodzinę zamordowaną za pomoc Żydom [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2020-06-21].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Władysław Bartoszewski: Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939-1945. Kraków: Znak, 2013, s. 624. ISBN 978-83-240-2790-3.