G-nomon
 G-nomon, znany również jako zegar słoneczny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Projektant |
Henryk Siwicki |
| Data odsłonięcia |
1973 |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°00′30,3″N 18°35′55,8″E/53,008417 18,598833
| |
G-nomon (znany również jako: Zegar słoneczny w Toruniu) – kulisty zegar słoneczny znajdujący się w Dolinie Marzeń w Toruniu. Został zaprojektowany przez Ewelinę Szczech-Siwicką i Henryka Siwickiego w 1971 roku[1]. Został ustawiony z okazji Roku Kopernikańskiego 19 lutego 1973 roku[2].
Zegar ma kształt kuli, mierzącej 3,5 m średnicy. Na jej obwodzie, od strony płd.-wsch. do płd.-zach., znajduje się trzynaście wklęsłych tablic z brązu z numeracją godzin od 6 do 18. Wokół kuli wyłożono kostkę granitowo-bazaltową[3]. Na każdej z płytek znajduje się pochylona analemma[4].
Kulę wykonało Toruńskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego, tablicę pamiątkową odlały Zakłady Maszyn Biurowych Predom-Metron, tarcze ustawiał toruński astronom prof. Andrzej Strobel[5]. W następnych latach zegar był dewastowany, a jej poszczególne elementy padały łupem złodziei. W latach 1997–1998 zegar poddano renowacji. Koszt naprawy wyniósł 86 tys. złotych[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Pomnik 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika w Toruniu (tzw. Helios)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kłosiński 2023 ↓, s. 67.
- ↑ a b Adam Mroczek: Zegar słoneczny w Dolinie Marzeń będzie remontowany. Jakie jeszcze porządki planuje miasto w związku z 550. rocznicą urodzin Kopernika?. nowosci.com.pl, 2022-09-27. [dostęp 2022-10-02].
- ↑ Dolina Marzeń. turystyka.torun.pl. [dostęp 2022-10-02].
- ↑ Kłosiński 2023 ↓, s. 66.
- ↑ Kłosiński 2023 ↓, s. 68.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Michał Kłosiński: Pomniki kopernikańskie ’73 w Toruniu: pomiędzy zamierzonym a zrealizowanym. W: Toruńskie rocznice kopernikańskie: fakty, ideologie, kreacje. Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.). Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2023. ISBN 978-83-966134-3-1.