Zespół Sticklera
Zespół Sticklera (łac. arthroophthalmopathia hereditaria progressiva, ang. Stickler syndrome) – zespół wad wrodzonych, na którego fenotyp składają się płaska twarz, krótkowzroczność, jaskra, odklejenie siatkówki, rozszczep podniebienia, dysplazja nasadowo-przynasadowa, zmiany zwyrodnieniowe stawów. Dziedziczony jest w sposób autosomalny dominujący.
Zespół opisali Gunnar B. Stickler i wsp. w 1965 roku[1].
Eiologia
[edytuj | edytuj kod]Podłożem zaburzeń obserwowanych w zespole Sticklera są mutacje w genach kodujących kolagen COL2A1 i COL11A1[2]. W zależności od rodzaju mutacji może dochodzić mniej lub bardziej poważnych fenotypów. Możliwe są dwa scenariusze zaburzeń. W jednym dochodzi do haploinsuficjencji (czyli sytuacji, w której jedna poprawna kopia genu jest niewystarczająca do pełnienia funkcji), a w drugim do dominującego efektu negatywnego (czyli sytuacji w której błędny allel wywołuje nagtywne efekty, uniemożliwiające poprawne funkcjonowanie produktu z niezmienionego allelu).
Typy Zespołu Sticklera[2]
[edytuj | edytuj kod]Typ | Dziedziczenie | Gen | Locus | Cechy | OMIM |
---|---|---|---|---|---|
Typ 1 | AD | COL2A1 | 12q13.11 | Wrodzona błoniasta anomalia ciała szklistego typu 1, odwarstwienie siatkówki, wrodzona magaloftalmia, głuchota, artropatia, rozszczep podniebienia
Wysokie ryzyko ślepoty |
108300 |
Oczny | AD | COL2A1 | 12q13.11 | Wrodzona błoniasta anomalia ciała szklistego typu 1, odwarstwienie siatkówki, wrodzone megalophthalmos. Brak cech systemowych.
Wysokie ryzyko ślepoty |
609508 |
Typ 2 | AD | COL11A1 | 1p21.1 | Wrodzona anomalia ciała szklistego typu 2, odwarstwienie siatkówki, wrodzona magaloftalmia, głuchota, artropatia, rozszczep podniebienia | 604841 |
Typ 3 (dominujący OSMED) | AD | COL11A2 | 6p21.32 | Nieoczna postać zespołu Sticklera.
Normalny fenotyp ciała szklistego i oka, głuchota, artropatia, rozszczep podniebienia |
184840 |
Typ 7 | AD | BMP4 | 14q22.2 | Niedorozwój ciała szklistego, odwarstwienie siatkówki, głuchota, artropatia, nieprawidłowości podniebienia, dysplazja nerek. | Nie potwierdzony |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ G.B. STICKLER, P.G. BELAU, F.J. FARRELL, J.D. JONES i inni. HEREDITARY PROGRESSIVE ARTHRO-OPHTHALMOPATHY. „Mayo Clin Proc”. 40, s. 433–455, Jun 1965. PMID: 14299791.
- ↑ a b Zack Soh i inni, Dominant Stickler Syndrome, „Genes”, 13 (6), 2022, s. 1089, DOI: 10.3390/genes13061089, ISSN 2073-4425 [dostęp 2023-08-22] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lech Korniszewski: Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna. Wyd. II. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 246. ISBN 83-200-3042-0.