Zespół Criglera-Najjara
syndroma Crigleri-Najjari | |
Klasyfikacje | |
ICD-10 |
---|
Zespół Criglera-Najjara (CNS, z ang. Crigler-Najjar syndrome) – rzadka choroba uwarunkowana genetycznie, będąca przyczyną ciężkiej żółtaczki.
Zespół Criglera-Najjara typu I
[edytuj | edytuj kod]Etiopatogeneza
[edytuj | edytuj kod]Choroba dziedziczona autosomalnie recesywnie. Jest wywołana mutacją genu UGT1A1. Powoduje to całkowity brak aktywności UDP-glukuronylotransferazy (UGT) w hepatocytach, co objawia się znacznie podwyższonym stężeniem we krwi bilirubiny niesprzężonej.
Objawy i przebieg
[edytuj | edytuj kod]Ciężka żółtaczka z dużym stężeniem bilirubiny niesprzężonej (20–45 mg/dl; 340–765 μmol/l). Ujawnia się już w pierwszych dniach po urodzeniu. Hiperbilirubinemia prowadzi do żółtaczki jąder podkorowych (kernicterus) i śmierci.
Rozpoznanie
[edytuj | edytuj kod]Rozpoznanie potwierdza biopsja wątroby (brak aktywności UGT).
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Intensywna, przewlekła fototerapia – powoduje zmniejszenie poziomu bilirubiny. Stosuje się także plazmaferezę. W skrajnych przypadkach jedyną skuteczna metodą leczenia jest przeszczepienie wątroby.
Zespół Criglera-Najjara typu II
[edytuj | edytuj kod]Mutacja genu UGT1A1 powoduje tylko częściowe zmniejszenie aktywności UGT. Efektem tego jest łagodniejszy przebieg choroby i niższe stężenia bilirubiny (niż w typie I). Zazwyczaj nie dochodzi do objawów neurologicznych. Leczenie polega na podawaniu fenobarbitalu.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Szczeklik (red.) Choroby wewnętrzne, tom 1. PZWL, 2005, ISBN 83-7430-031-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Crigler-Najjar syndrome w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)
- Crigler-Najjar syndrome w bazie Who Named It (ang.)