Croscat
42°09′15″N 2°32′09″E/42,154167 2,535833 Wulkan Croscat | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo |
Cordillera Transversal↗ |
| Wysokość |
786 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Typ wulkanu | |
| Aktywność | |
Położenie na mapie Hiszpanii  | |
Położenie na mapie Katalonii  | |
| 42°09′15″N 2°32′09″E/42,154167 2,535833
| |
Croscat (kat. Volcà del Croscat) – wygasły wulkan na polu wulkanicznym Garrotxa w comarce Garrotxa w regionie Katalonia w prowincji Girona w północnej Hiszpanii. Wznosi się na wysokość 786 m n.p.m. i jest najwyższym wulkanem na Półwyspie Iberyjskim pod względem wysokości względnej, która wynosi 160 m. Ostatnia erupcja datowana jest na okres od 13 160 do 15 710 roku BP – jest to najmłodsza erupcja na Półwyspie Iberyjskim.
Wulkan znajduje się na terenie obszaru chronionego krajobrazu Parc Natural de la Zona Volcànica de la Garrotxa.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Croscat leży w północnej części pola wulkanicznego Garrotxa w comarce Garrotxa w regionie Katalonia w prowincji Girona w północnej Hiszpanii. Znajduje się pomiędzy miejscowościami Olot i Santa Pau[1].
Jest to najwyższy wulkan Półwyspie Iberyjskim pod względem wysokości względnej – wznosi się na 160 m[2]. Jego podstawa ma średnicę 950 m[2] a wysokość bezwzględna to 786 n.p.m.[3] Krater wulkanu ma kształt podkowy[4].
Croscat powstał wraz z wulkanem Santa Margarida w różnych fazach tej samej erupcji[1]. W pierwszej fazie freatomagmowej utworzył się krater Santa Margaridy, a następnie po krótkiej fazie strombolijskiej doszło do erupcji hawajskiej, która zapoczątkowała powstawanie Croscatu i mniejszego stożka La Promenada[1]. Ostatecznie Croscat został uformowany w kolejnej fazie strombolijskiej erupcji[1].
Ostatnia erupcja Croscatu datowana jest na okres od 13 160 do 15 710 roku BP – jest to najmłodsza erupcja na Półwyspie Iberyjskim[5]. W latach 70. XX w. na jego północnych zboczach funkcjonował kamieniołom, który zamknięto wskutek protestów mieszkańców i naukowców, a teren objęto ochroną, by zapobiec zniszczeniu wulkanu[6].
Wulkan znajduje się na terenie parku krajobrazowego Parc Natural de la Zona Volcànica de la Garrotxa[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Joan Martí, Llorenç Planagumà: La Garrotxa Volcanic Field of Northeast Spain: Case Study of Sustainable Volcanic Landscape Management. Springer, 2016, s. 72–74. ISBN 978-3-319-42080-6. [dostęp 2019-08-26]. (ang.).
- ↑ a b La zona volcànica de la Garrotxa. Fitxes d’afloramentsfitxes d’aflo. s. 68–69. [dostęp 2019-08-31]. (kat.).
- ↑ Global Volcanism Program. Department of Mineral Sciences. National Museum of Natural History. Smithsonian Institution: Olot Volcanic Field. 2019. [dostęp 2019-08-26]. (ang.).
- ↑ Turisme Garrotxa: Volcà del Croscat Natural Reserve. [w:] en.turismegarrotxa.com [on-line]. [dostęp 2019-08-30]. (ang.).
- ↑ M. Puiguriguer et al.. 14C dating of the last Croscat volcano eruption (Garrotxa Region, NE Iberian Peninsula). „Geologica Acta”. 10 (1), s. 43–47, March 2012. DOI: 10.1344/105.000001709. (ang.).
- ↑ Patricia Erfurt-Cooper: Volcanic Tourist Destinations. Springer Science & Business Media, 2014, s. 139–143. ISBN 978-3-642-16191-9. (ang.).
- ↑ Parc Natural de la Zona Volcànica de la Garrotxa: Hidrologia i geologia. [w:] Generalitat de Catalunya [on-line]. [dostęp 2019-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-16)]. (kat.).