Prawicowy autorytaryzm: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
z Grzesiak-Feldman |
źródła/przypisy |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Pojęcie prawicowego autorytaryzmu rozumiane bywa na wiele różnych sposobów. Opiera się ono na pojęcie autorytaryzmu w ogóle czy też [[osobowość autorytarna|osobowości autorytarnej]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=88}}. Autorytaryzm opisywany jest między innymi w pracach Adrono i współpracowników, rezentujących go z [[psychoanaliza|psychoanalitycznego]] punktu widzenia. Wskazują oni na 9 cech konstytuujących osobowość autorytarną, w tym [[projekcyjność]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}. |
Pojęcie prawicowego autorytaryzmu rozumiane bywa na wiele różnych sposobów. Opiera się ono na pojęcie autorytaryzmu w ogóle czy też [[osobowość autorytarna|osobowości autorytarnej]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=88}}. Autorytaryzm opisywany jest między innymi w pracach Adrono i współpracowników, rezentujących go z [[psychoanaliza|psychoanalitycznego]] punktu widzenia. Wskazują oni na 9 cech konstytuujących osobowość autorytarną, w tym [[projekcyjność]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}. |
||
Badania wskazują, że projekcyjność (skłonność do [[projekcja (psychologia)|projekcji]], a więc przypisywania własnych przeżyć innym osobom) łączy się z [[Ogólna orientacja spiskowa|ogólną orientacją spiskową]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}, postawy politycznej doszukującej się wszędzie spisku{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=40-41}}, ze skłonnością do [[paranoja polityczna|paranoi politycznej]]{{r|Korzeniowski}}. Jednakże współcześnie odchodzi się od wymieniania projekcyjności wśród cech osobowości autorytarnej{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}} (choć Grzesiak-Feldman zauważa, że powraca ona w niektórych pracach podejmujących temat myslenia spiskowego{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}, na dowód czego cytującąc pracę Brudera i współpracowników z 2013). Także osobowość autorytarna ostatnia straciła na znaczeniu. Odkryto, że spośród 9 jej pierwotnie wyróżnianych cech 3 się ze sobą wiążą, co ogłosił Adorno. Wymienia on następujące cechy{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=88}}: |
Badania wskazują, że projekcyjność (skłonność do [[projekcja (psychologia)|projekcji]], a więc przypisywania własnych przeżyć innym osobom) łączy się z [[Ogólna orientacja spiskowa|ogólną orientacją spiskową]]{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}, postawy politycznej doszukującej się wszędzie spisku{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=40-41}}, ze skłonnością do [[paranoja polityczna|paranoi politycznej]]{{r|Korzeniowski}}. Jednakże współcześnie odchodzi się od wymieniania projekcyjności wśród cech osobowości autorytarnej{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}} (choć Grzesiak-Feldman zauważa, że powraca ona w niektórych pracach podejmujących temat myslenia spiskowego{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=87}}, na dowód czego cytującąc pracę Brudera i współpracowników z 2013{{r|Bruder&}}). Także osobowość autorytarna ostatnia straciła na znaczeniu. Odkryto, że spośród 9 jej pierwotnie wyróżnianych cech 3 się ze sobą wiążą, co ogłosił Adorno. Wymienia on następujące cechy{{odn|Grzesiak-Feldman|2016|s=88}}: |
||
* autorytarna agresja |
* autorytarna agresja |
||
* autorytarna uległość |
* autorytarna uległość |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
{{Przypisy|przypisy= |
{{Przypisy|przypisy= |
||
<ref name="Bruder&">{{Cytuj pismo | autor = Martin Bruder, Peter Haffke, Nick Neave, Nina Nouripanah & Roland Imhoff | tytuł = Measuring Individual Differences in Generic Beliefs in Conspiracy Theories Across Cultures: Conspiracy Mentality Questionnaire | czasopismo = Frontiers in Psychology | wolumin = 4 | strony = 225 | język = en | data = 2013 | url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3639408/ | doi = 10.3389/fpsyg.2013.00225}}</ref> |
|||
<ref name="Korzeniowski">{{Cytuj pismo | nazwisko = Korzeniowski | imię = Krzysztof | tytuł = Paranoja polityczna. Charakterystyka zjawiska i metody jego pomiaru | czasopismo = Przegląd Psychologiczny | wolumin = 53 (2) | strony = 145-162 | data = 2010 | url = http://www.kul.pl/files/714/nowy_folder/2.53.2010_art.2.pdf}}</ref> |
<ref name="Korzeniowski">{{Cytuj pismo | nazwisko = Korzeniowski | imię = Krzysztof | tytuł = Paranoja polityczna. Charakterystyka zjawiska i metody jego pomiaru | czasopismo = Przegląd Psychologiczny | wolumin = 53 (2) | strony = 145-162 | data = 2010 | url = http://www.kul.pl/files/714/nowy_folder/2.53.2010_art.2.pdf}}</ref> |
||
}} |
}} |
||
Wersja z 08:18, 22 lip 2017
Prawicowy autorytaryzm (ang. right-wing authoritarianism, RWA) - określenie wprowadzone do psychologii przez Roberta Altemeyera.
Pojęcie prawicowego autorytaryzmu rozumiane bywa na wiele różnych sposobów. Opiera się ono na pojęcie autorytaryzmu w ogóle czy też osobowości autorytarnej[1]. Autorytaryzm opisywany jest między innymi w pracach Adrono i współpracowników, rezentujących go z psychoanalitycznego punktu widzenia. Wskazują oni na 9 cech konstytuujących osobowość autorytarną, w tym projekcyjność[2].
Badania wskazują, że projekcyjność (skłonność do projekcji, a więc przypisywania własnych przeżyć innym osobom) łączy się z ogólną orientacją spiskową[2], postawy politycznej doszukującej się wszędzie spisku[3], ze skłonnością do paranoi politycznej[4]. Jednakże współcześnie odchodzi się od wymieniania projekcyjności wśród cech osobowości autorytarnej[2] (choć Grzesiak-Feldman zauważa, że powraca ona w niektórych pracach podejmujących temat myslenia spiskowego[2], na dowód czego cytującąc pracę Brudera i współpracowników z 2013[5]). Także osobowość autorytarna ostatnia straciła na znaczeniu. Odkryto, że spośród 9 jej pierwotnie wyróżnianych cech 3 się ze sobą wiążą, co ogłosił Adorno. Wymienia on następujące cechy[1]:
- autorytarna agresja
- autorytarna uległość
- konwencjonalizm
- ↑ a b Grzesiak-Feldman 2016 ↓, s. 88.
- ↑ a b c d Grzesiak-Feldman 2016 ↓, s. 87.
- ↑ Grzesiak-Feldman 2016 ↓, s. 40-41.
- ↑ Krzysztof Korzeniowski. Paranoja polityczna. Charakterystyka zjawiska i metody jego pomiaru. „Przegląd Psychologiczny”. 53 (2), s. 145-162, 2010.
- ↑ Martin Bruder, Peter Haffke, Nick Neave, Nina Nouripanah & Roland Imhoff. Measuring Individual Differences in Generic Beliefs in Conspiracy Theories Across Cultures: Conspiracy Mentality Questionnaire. „Frontiers in Psychology”. 4, s. 225, 2013. DOI: 10.3389/fpsyg.2013.00225. (ang.).
Bibliografia
- Monika Grzesiak-Feldman: Psychologia myślenia spiskowego. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016. ISBN 978-83-235-2207-2.