Alpha privativum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Alpha privativum (gr. ἀ- στερητικόν, ἀ- privativum, dosł. „alfa pozbawiająca”, od łac. privo – pozbawiam[1]) – przedrostek nadający wyrazowi znaczenie przeciwne, oznaczający odwrotność lub nieobecność jakiejś cechy, podobnie jak polskie przedrostki nie-, bez-, np.:

  • θεός theós – „bóg”, ἄθεος átheos – „bezbożny”;
  • γνῶσις gnōsis – „wiedza”, ἀγνωσία agnōsía – „niewiedza”.

Prefiks ten występuje w języku greckim, łacińskim oraz wielu językach współczesnych, również w polskim, np. rytmarytmia, moralnyamoralny, symetriaasymetria[2].

Przed rdzeniami zaczynającymi się na samogłoskę lub h przedrostek ten przyjmuje zwykle postać ἀν- an- np. ἡδονή hedone – „przyjemność”, anhedonia – „brak odczuwania przyjemności”, ὀργασμός orgasmós „gorączka, ekscytacja”, anorgazmia – „niemożność osiągnięcia spełnienia seksualnego”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Alpha privativum [online], www.gutenberg.czyz.org [dostęp 2019-07-05].
  2. Słownik etymologiczny języka polskiego/a- – Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2019-07-05].