Bojarzy putni

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Bojarzy putni – grupa społeczna zamieszkująca obszar Wielkiego Księstwa Litewskiego i I Rzeczypospolitej, wywodząca się ze szlachty, lecz z czasem ulegająca degradacji społecznej, stąd zaliczana bądź do szlachty, bądź do grupy wolnych chłopów.

Zamieszkiwali tereny pograniczne pomiędzy Koroną a Litwą, zajmując na Podlasiu wsie w pobliżu dawnych grodów[1][2]. Głównym ich zajęciem była służba wojskowa[3][4][5]. O ich niskim stanowisku społecznym świadczy fakt, że podlegali żydowskim arendarzom[6]. Przełomowy w tym względzie był początek XVI w., kiedy służba jako wojskowych lub posłańców[7], została zastąpiona opodatkowaniem, co skutkowało upodabnianiem się do stanu chłopskiego[8]. Znani przede wszystkim na Podlasiu, byli też obecni na terenie Ukrainy[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. M. Kondratiuk, Odapelatywne nazwiska wschodniosłowiańskie mieszkańców Białostocczyzny, [w: Droga ku wzajemności. Materiały XV międzynarodowej Konferencji Naukowej, Grodno 2012, s. 351.] ISBN 978-985-515-494-6.
  2. A. Gaweł, Niematerialne dziedzictwo kulturowe wsi podlaskiej – współczesny stan zachowania oraz główne problemy jego ochrony, „Ochrona Zabytków”, 2014, nr 1, s. 41. infona.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-28)]..
  3. D.R. Rembiszewska, Kategoria swój-obcy w antroponimii lokalnej na przykładzie nazwisk mieszkańców Wysokiego Mazowieckiego, „Acta Baltico-Slavica”, 34, 2010, s. 178.
  4. P. Gawron, O znaczeniu badań nad pospolitym ruszeniem w czasach I Rzeczypospolitej. (Na marginesie książki Karola Łopateckiego „Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku)”, Białystok 2013, s. 660), „Zeszyty Prawnicze”, 14, 2014, nr 4, s. 188.
  5. M. Plewczyński, Szlachta podlaska w wojsku polskim za ostatnich Jagiellonów, „Studia Podlaskie”, 1991, t. 3, s. 15.
  6. J. Goldberg, Władza dominialna Żydów-arendarzy dóbr ziemskich nad chłopami w XVII-XVIII w., „Przegląd Historyczny”, 81, 1990, nr 1-2, s. 194.
  7. W. Hejnosz, Jeszcze w sprawie polskiego naroku: uwagi polemiczne, „Przegląd Historyczny”, 52, 1961, nr 2, s. 330.
  8. S. Alexandrowicz, Jacek Sobczak, Położenie prawne ludności tatarskiej w Wielkim Księstwie Litewskim, Warszawa-Poznań 1984, PWN, s. 133, 1 nlb. PTPN, Prace Komisji Historycznej t. XXXVlll. (recenzja), Studia Podlaskie”, 1990, nr 1, s. 305.
  9. W. Tomkiewicz, O składzie społecznym i etnicznym Kozaczyzny Ukrainnej na przełomie XVI i XVII w., „Przegląd Historyczny”, 37, 1948, s. 256.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]