Gotcha journalism
Gotcha journalism (z ang. dziennikarstwo „i tu cię mam”) – w dziennikarstwie określenie oznaczające metodę wywiadu, polegającą na takim stawianiu pytań i prowokowaniu rozmówcy, by ten zdyskredytował sprawę, w obronie której przemawia, swój charakter, postawę bądź też osłabił swą reputację[1]. Celem gotcha journalismu jest takie przygotowanie materiału filmowego lub dźwiękowego, by ten mógł zostać selektywnie przerobiony, kompilowany, a następnie wyedytowany czy opublikowany, stawiając rozmówcę w nieprzychylnym świetle[2]. Termin pochodzi od angielskiego potocznego zwrotu gotcha, got you, znaczącego tyle co i tu cię mam, mam cię[3].
Techniki[edytuj | edytuj kod]
Jedną z metod używanych w gotcha journalismie jest takie oddalenie się od zamierzonego tematu wywiadu, by rozmówca nie spostrzegł się, iż zaczyna mówić o niekorzystnej dla niego sprawie. Gdy rozmówca wyrazi swoją opinię, którą dziennikarz chce zdyskredytować, zostaje przedstawiony materiał czy podane informacje potwierdzające opinię przeciwną. W gotcha journalismie rozmówca jest często zmuszony do obrony, nierzadko do tłumaczenia się ze swoich wcześniejszych wypowiedzi poza głównym tematem aktualnie przeprowadzanego wywiadu. W tego typu wywiadzie rozmówca nie jest w stanie jasno przedstawić swoich argumentów, zaprezentować w pełni swojej pozycji i powodów postawy[2].
Gotcha journalism zawsze z premedytacją dyskredytuje i ośmiesza rozmówców, przedstawiając ich jako samych sobie zaprzeczających, mających złą wolę, niekompetentnych czy też niemoralnych[4].
Manipulowanie cytatami, zdjęciami, szczególnie archiwalnymi jest czymś naturalnym w procesie edycyjnym, przede wszystkim w czasopismach, i nie może być potraktowane jako gotcha journalism, dopóki nie pojawią się jasne motywy chęci wprowadzenia w błąd rozmówcy, eksperta czy publiczności.
Gotcha journalism w Stanach Zjednoczonych[edytuj | edytuj kod]
W 1964 wyrokiem w sprawie New York Times Co. przeciwko Sullivan Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych zmniejszył swobodę obrony osób publicznych przed zniesławianiem w mediach, ustalając możliwości ingerowania w życie i przeprowadzania ostrych wywiadów przez dziennikarzy prasowych, telewizyjnych czy radiowych[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Peter H. Russell: Two Cheers for Minority Government: The Evolution of Canadian Parliamentary Democracy. 2008, s. 167. (ang.).
- ↑ a b Susan White: Be a Freelance Writer. Global Media Publications, 2007. ISBN 978-81-89940-33-1. (ang.).
- ↑ Debra J. Saunders: Gotcha, gotcha, gotcha. www.sfgate.com, 2005-07-14. [dostęp 2013-06-08]. (ang.).
- ↑ Patricia Moy, Michael Pfau: With Malice Toward All?: The Media and Public Confidence in Democratic Institutions. Greenwood Publishing Group, 2000, s. 43. ISBN 978-0-275-96434-4. (ang.).
- ↑ New York Times Co. v. Sullivan, 376 U.S. 254.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- „Gotcha journalism po polsku”, Mariusz Max Kolonko, Mówię jak jest