Peinture-Sculpture

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Peinture-Sculpture
Autor

Daniel Buren

Rodzaj

obraz, rzeźba, instalacja

Data powstania

1971

Medium

płótno

Wymiary

66x32 stopy (ok. 20,1x9,75 m)

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Nowy Jork

Lokalizacja

Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku

Peinture-Sculpture (ang. Painting-Sculpture, pol. Obraz-Rzeźba) – dzieło sztuki autorstwa Daniela Burena z 1971 roku.

Opis i kontekst[edytuj | edytuj kod]

Praca powstała w kontekście sporu francuskiego artysty Daniela Burena ze starszym pokoleniem amerykańskich minimalistów. W 1971 roku Buren został zaproszony do udziału w Szóstej Międzynarodowej Wystawie w Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku. W tym czasie kierunkiem promowanym przez kierownictwo muzeum, jak i przez krytyków sztuki był minimalizm. Większość artystów zaproszonych do udziału w wystawie zaprezentowała minimalistyczne rzeźby oraz instalacje. Daniel Buren, na przekór minimalistom, zainstalował ogromne, pomalowaną na niebiesko-białe pasy płótno o wymiarach 66x32 stopy (ok. 20,1x9,75 m), które całkowicie przytłoczyło przestrzeń muzeum. Z pracą korespondował mniejszy element umiejscowiony poza budynkiem, na rogu 89 Ulicy i Piątej Alei[1][2].

Buren nazwał swoją pracę Obrazem-Rzeźbą, ponieważ można potraktować ją zarówno jako przedstawienie malarskie jak i przestrzenną rzeźbę. Z uwagi na swoją interakcję z otoczeniem i wielopłaszczyznowym oddziaływaniem na widza, można ją nazwać instalacją[1]. Sam autor określa ją mianem dzieła in situ, które wykorzystuje możliwości i ograniczenia przestrzeni[2].

Część artystów biorących udział w wystawie zaprotestowała przeciwko instalacji, która miała przysłaniać ich prace. Zagrozili oni wycofaniem się z wystawy. Buren replikował, że co najmniej przez połowę czasu, jaką widz poświęci na zwiedzanie, jego praca będzie niemal niewidoczna - w miarę jak widz będzie odchodził od frontu dzieła w stronę jego boku, będzie ono się zwężało aż do niemal niewidocznej, cienkiej kreski. W ten sposób artysta wykorzystał nietypową, cylindryczną architekturę gmachu, który jest zorientowany wokół otwartej, okrągłej rampy. Ostatecznie kierownictwo zadecydowało o usunięciu instalacji przed oficjalnym otwarciem wystawy. Mimo to, konflikt Burena z minimalistami w dalszym ciągu eskalował. Artyści wymieniali się obelgami. Donald Judd określił Burena mianem "tapeciarza". Z drugiej strony, w obronie Burena stanęło kilku innych artystów, m.in. Sol LeWitt i Carl Andre, którzy w geście solidarności wycofali swoje prace z Muzeum Guggenheima[1][2].

Peinture-Sculpture demaskuje błędne założenia minimalistów, jakoby przestrzeń muzealna była neutralna dla odbioru dzieła. Jak określa to historyk sztuki Benjamin H. D. Buchloh, manifestacyjnie przebija przestrzeń Muzeum Guggenheima, odzierając je z neutralności. Tym samym dzieło wpisuje się w szerszy nurt nazwany krytyką instytucjonalną. Buren już wcześniej wykazywał, że interesy i poglądy kierownictwa muzeum nie są bez znaczenia dla promowanych przez nich artystów. W tym samym roku Muzeum Guggenheima nie dopuściło do wystawy pracy Hansa Haackego pt. Shapolski et al. Manhattan Real Estate Holdings, która demaskowała sieć powiązań kilku nowojorskich rodzin, które skupiały w swoich rękach nieruchomości tworząc imperium tanich mieszkań na wynajem o niskim standardzie. W tym czasie widownia błędnie uważała, że z procederem powiązani są członkowie rady powierniczej Muzeum Guggenheima, którzy za jego pośrednictwem uprawiali whitewashing[1].

11 lutego 1971 roku, jeszcze przed zdjęciem jej z wystawy, praca została uwieczniona na serii fotografii pt. Photo-souvenir. Peinture-Sculpture było ponownie wystawiane w 2016 i 2019 roku, na dwóch zbiorowych wystawach retrospektywnych w Nowym Jorku[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Benjamin H. D. Buchloh: Guggenheim Muzeum w Nowym Jorku odwołuje wystawę Hansa Haackego i ogranicza udział Daniela Burena w Sixth Guggenheim International Exhibition: praktyki krytyki instytucji napotykają opór pokolenia minimalistów. W: Hal Foster, Rosalind Krauss, Yves-Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh, David Joselit: Sztuka po 1900 roku: modernizm, antymodernizm, postmodernizm. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2023, s. 621-624. ISBN 978-83-213-5094-3.
  2. a b c In Situ. Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku. [dostęp 2024-02-20]. (ang.).
  3. Daniel Buren: Peinture-Sculpture. Daniel Buren, 2024. [dostęp 2024-02-20]. (fr.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]