Przepis prawa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Sebek Adamowicz (dyskusja | edycje) o 22:26, 15 wrz 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Przepis prawa – samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego, czyli zdaniokształtny zwrot językowy (zdanie w sensie gramatycznym) zazwyczaj wskazujący sposób postępowania, czyli regułę powinnego zachowania. Często jest wyodrębniony formalnie, wyróżniony wizualnie i opatrzony nazwą indywidualizującą, taką jak artykuł, paragraf czy ustęp. Może być też zdaniokształtnym fragmentem jednostki redakcyjnej.

Pojęcie przepis prawa nie jest tożsame z pojęciem normy prawnej; bowiem elementy treści normy prawnej mogą być zawarte w wielu różnych przepisach i to nie tylko jednej ustawy. W ujęciu funkcjonalnym przepisy prawa stanowią podstawę do ustalenia treści norm prawnych. Przepisu nie możemy traktować w sferze prawda/fałsz, gdyż nie jest to zdanie w sensie logicznym.

W języku potocznym, a rzadziej w języku prawnym, przepisy prawa to także wszelkie akty normatywne obowiązujące na danym obszarze (np. w państwie).

Wyróżnia się następujące rodzaje przepisów prawa w Polsce:

  • przepisy ogólne – określają przedmiotowy i podmiotowy zakres stosunków społecznych, regulowanych danym aktem prawodawczym, objaśniają podstawowe użyte w akcie nazwy, a często też ustalają ogólne zasady jego stosowania;
  • przepisy szczegółowe – normy, określające zachowania podmiotów, których one dotyczą;
  • przepisy przejściowe – ich celem jest pełniejsze umiejscowienie danego przepisu w całokształcie innych przepisów, czy też w świetle innych norm postępowania;
  • przepisy dostosowujące – określają jak organy stosujące prawo winny realizować nowy akt prawodawczy do konkretnych regulowanych nim sytuacji;
  • przepisy końcowe – są to w szczególności przepisy derogacyjne, uchylające poprzednie całe akty prawodawcze, bądź niektóre ich przepisy.

Zobacz też