Rynek w Leżajsku

Rynek
Państwo	Polska
Miejscowość	Leżajsk
	Położenie na mapie Leżajska Rynek
	Położenie na mapie Polski Rynek
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Rynek
	Położenie na mapie powiatu leżajskiego Rynek
	50°15′09,7″N 22°25′19,0″E/50,252694 22,421946
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rynek w Leżajsku – prostokątny plac znajdujący się w centrum starówki Leżajska. Z rynku wychodzą ulice: Mickiewicza, Rzeszowska, Targowa, Krótka, Piekarska, Górna i Jarosławska.

W latach czterdziestych XVIII wieku rozpoczęło się na większą skalę wznoszenie w mieście budynków murowanych, które stawiano przede wszystkim przy Rynku. W zabudowie rynku wyróżniają się, zachowane do dziś kamienice nr 31 i 32, wzniesione w XVIII wieku, które zapewne po 1772 roku nadbudowano o piętro i zaadaptowano na austriacki sąd i więzienie. Wtedy jeszcze pośrodku placu stał drewniany ratusz (spłonął w czasie pożaru miasta w 1834 roku). Na jego miejscu wzniesiono ceglaną budowlę, która jednak już w 1867 roku groziła zawaleniem. Obecny gmach wzniesiono w latach 1869–1870 na miejscu parterowego domu z XVIII wieku. W I połowie XIX wieku kamienice leżajskiego rynku to były głównie budynki parterowe (piętra nadbudowywano z reguły dopiero po pożarze w 1906 roku), usytuowane już kalenicą równolegle do rynku, o dwu- lub trzytraktowym układzie wnętrz parteru. W osi środkowej posiadały najczęściej wąską, sklepioną kolebkowo sień przelotową. Po obu stronach sieni rozplanowane były pomieszczenia sklepowe i magazynowe^[1]. Dominującą budowlą rynku jest stojąca w północno-wschodnim narożu wieża z ok. 1616 roku, a za nią zespół kościoła farnego z początku XVII wieku (kościół, plebania, wikarówka i mury wypełniają wschodnią pierzeję rynku). Południowo-wschodnie naroże tworzą budowle kościoła filialnego i biblioteki. Na plantach w centralnym punkcie Rynku w 1997 roku odsłonięto pomnik króla Władysława Jagiełły^[2].

W 2022 roku zakończono rewitalizację rynku, która była szeroko komentowana przez media jako przykład betonozy^[3]^[4]^[5]^[6].