Mury Konstantynopola: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
początek |
→Mury Teodozjusza: drobne redakcyjne |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
Kolejnym wrażliwym miejscem w systemie obronnym był środek systemu umocnień, w którym o 30 metrów obniżał się teren z uwagi na to, że tam do miasta kanałem wpływała niewielka rzeka Likos. Obszar tworzącej się w tym miejscu doliny był zwany Mesoteichion. W północnej części mury łączyły się z umocnieniami dzielnicy Blacherny. Występujące tutaj ze zwykłego szeregu umocnienia składały się z fosy, pojedynczego muru oraz ufortyfikowanych umocnień pałacu cesarskiego wybudowanego w pobliżu muru jeszcze przez cesarza [[Manuel I|Manuela I]]. |
Kolejnym wrażliwym miejscem w systemie obronnym był środek systemu umocnień, w którym o 30 metrów obniżał się teren z uwagi na to, że tam do miasta kanałem wpływała niewielka rzeka Likos. Obszar tworzącej się w tym miejscu doliny był zwany Mesoteichion. W północnej części mury łączyły się z umocnieniami dzielnicy Blacherny. Występujące tutaj ze zwykłego szeregu umocnienia składały się z fosy, pojedynczego muru oraz ufortyfikowanych umocnień pałacu cesarskiego wybudowanego w pobliżu muru jeszcze przez cesarza [[Manuel I|Manuela I]]. |
||
W promieniu 65 kilometrów od miasta cesarz [[Anastazjusz I|Anastazjusz]] rozkazał wybudować dodatkową linię umocnień, która w założeniu chronić miała miasto przed nagłymi atakami lądowymi. Te wszystkie zabezpieczenia umożliwiły Konstantynopolowi odpierać ataki różnych ludów. Dla przykładu można podać tu odparte ataki: |
|||
⚫ | Fortyfikacje |
||
* 1.W roku [[626]] połączony atak [[Persowie|Persów]], [[Awarowie|Awarów]] i [[Słowianie|Słowian]], |
|||
* 2.W latach [[674]]-[[678]] oraz w roku [[717]] ataki [[Arabowie|Arabów]], |
|||
* 3.Ataki [[Bułgarzy|Bułgarów]] w latach [[813]], [[913]] i [[924]], |
|||
* 4.Ataki [[Rusowie|Rusów]] w [[860]], [[907]], [[941]],oraz w [[1043]], |
|||
* 5.Oblężenie miasta w latach [[1090]]-[[1091]] przez [[Seldżukidzi|Seldżuków]] i [[Pieczyngowie|Pieczyngów]], |
|||
* 6.Od [[1393]] lub [[1394]] do [[1401]] trwała blokada miasta przez [[Turcy|Turków]], |
|||
* 7.W [[1422]] miało miejsce ostatnie nieudane tureckie oblężenie. |
|||
⚫ | Fortyfikacje miasta pozostały niezdobyte (poza jednym przypadkiem zajęcia ich przez Krzyżowców w 1204 roku), do czasów wprowadzenia do działań oblężniczych prochu palnego i dział, co doprowadziło [[Upadek Konstantynopola|do zdobycia Konstantynopola po długim oblężeniu]] przez [[Imperium osmańskie|Turków Osmańskich]] pod wodzą Mehmeda II w dniu [[29 maja]] [[1453]] roku. |
||
== Stan dzisiejszy == |
== Stan dzisiejszy == |
Wersja z 22:54, 7 lis 2010
Mury Konstantynopola składały się z szeregu kamiennych murów obronnych, które otaczały i chroniły miasto Konstantynopol (dzisiejszy Stambuł w Turcji) od czasów istnienia kolonii Bizancjum w czasach starożytnej Grecji, przez czasy Cesarstwa Rzymskiego, do czasów pełnienia przez nie roli stolicy cesarstwa wschodniorzymskiego co zapoczątkowało panowanie Konstantyna Wielkiego. Miasto Konstantynopol leży na półwyspie w kształcie trójkąta opływanym przez wody Morza Marmara i zatoki Złoty Róg. Poprzez liczne uzupełnienia, ulepszenia i zmiany były ostatnią wielką fortyfikacją starożytną oraz jedną z najbardziej wyrafinowanych jakie kiedykolwiek zbudowano.
Mury Konstantyna
Po przeniesieniu stolicy Cesarstwa Rzymskiego do Bizancjum i zmianie nazwy na Constantinopolis przez Konstantyna Wielkiego, na jego rozkaz miasto otoczono murami o długości 2.8 km. Budowę pojedynczego muru rozpoczęto w 324 roku i zakończono w czasach panowania jego syna Konstantyna II.
Mury Teodozjusza
Wraz z rozrostem miasta, w 5 wieku n.e. w czasach panowania cesarza Teodozjusza II (408-450 r.) zbudowano drugą linię obwarowań w odległości 1500 m na zachód od starych murów.
Specjalny system umocnień złożony z murów i wież ochraniał miasto od zachodu - strony lądu, natomiast słabsze mury miasta od brzegu morza były bezpieczne dzięki temu, że zbyt szybki prąd morski nie pozwalał wrogom podpłynąć statkami pod podstawę murów. Słabym punktem obwarowań był Złoty Róg, co spowodowało, że Bizantyjczycy stworzyli tutaj system obrony polegający na rozciągnięciu w poprzek wejścia do zatoki ogromnego łańcucha. Jeden jego koniec zawieszony był na wieży Eugeniusza na północno-wschodnim przylądku półwyspu, a drugi na jednej z wież dzielnicy Pera na północnym brzegu Złotego Rogu (dzielnica była kolonią genueńską). Na wodzie łańcuch podtrzymywały drewniane tratwy. Flota wroga nie była więc w stanie wpłynąć do Złotego Rogu i wysadzić desantu pod północnymi murami miasta. Natomiast flota bizantyjska ochraniana przez zaporę mogła spokojnie przeprowadzać naprawy w zatoce.
Od zachodu, znad Morza Marmara do leżącej nad Złotym Rogiem dzielnicy Blacherny, rozciągały się mury miejskie i głęboka fosa. Rów był szeroki na około 18 metrów, w miarę możliwości wypełniany wodą. Po wewnętrznej stronie fosy znajdował się zębaty gzyms. Pomiędzy nim a murem istniała wolna przestrzeń o szerokości 12-15 metrów, znana jako Peribolos. Pierwszy mur zewnętrzny o wysokości 7,5 metra posiadał wieże obronne umieszczone w odstępach 45-90 metrów od siebie. Za nim rozciągało się jeszcze jeden prześwit o szerokości 12-18 metrów noszące nazwę Parateichion. Następnie wznosił się kolejny mur wysoki na 12 metrów z kwadratowymi lub ośmiokątnymi basztami, które zostały wybudowane tak, aby pokryć przerwy między wieżami pierwszego muru.
Kolejnym wrażliwym miejscem w systemie obronnym był środek systemu umocnień, w którym o 30 metrów obniżał się teren z uwagi na to, że tam do miasta kanałem wpływała niewielka rzeka Likos. Obszar tworzącej się w tym miejscu doliny był zwany Mesoteichion. W północnej części mury łączyły się z umocnieniami dzielnicy Blacherny. Występujące tutaj ze zwykłego szeregu umocnienia składały się z fosy, pojedynczego muru oraz ufortyfikowanych umocnień pałacu cesarskiego wybudowanego w pobliżu muru jeszcze przez cesarza Manuela I.
W promieniu 65 kilometrów od miasta cesarz Anastazjusz rozkazał wybudować dodatkową linię umocnień, która w założeniu chronić miała miasto przed nagłymi atakami lądowymi. Te wszystkie zabezpieczenia umożliwiły Konstantynopolowi odpierać ataki różnych ludów. Dla przykładu można podać tu odparte ataki:
- 1.W roku 626 połączony atak Persów, Awarów i Słowian,
- 2.W latach 674-678 oraz w roku 717 ataki Arabów,
- 3.Ataki Bułgarów w latach 813, 913 i 924,
- 4.Ataki Rusów w 860, 907, 941,oraz w 1043,
- 5.Oblężenie miasta w latach 1090-1091 przez Seldżuków i Pieczyngów,
- 6.Od 1393 lub 1394 do 1401 trwała blokada miasta przez Turków,
- 7.W 1422 miało miejsce ostatnie nieudane tureckie oblężenie.
Fortyfikacje miasta pozostały niezdobyte (poza jednym przypadkiem zajęcia ich przez Krzyżowców w 1204 roku), do czasów wprowadzenia do działań oblężniczych prochu palnego i dział, co doprowadziło do zdobycia Konstantynopola po długim oblężeniu przez Turków Osmańskich pod wodzą Mehmeda II w dniu 29 maja 1453 roku.
Stan dzisiejszy
Mury zbudowane w czasach cesarstwa bizantyjskiego zachowały się w prawie niezmienionym stanie do XIX wieku gdy miasto zaczęło rozszerzać się poza ich granice, co spowodowało znaczne ich uszkodzenia. Od 1980 roku prowadzone są prace zabezpieczające mające na celu zachowanie w dobrym stanie ich pozostałości.
Linki zewnętrzne
- 3D reconstruction of the Theodosian Walls at the Byzantium 1200 project
- 3D reconstruction of the Sea Wall at the Byzantium 1200 project
- 3D reconstruction of the Old Golden Gate at the Byzantium 1200 project
- 3D reconstruction of the Golden Gate at the Byzantium 1200 project
- Site of the Yedikule Fortress Museum
- Cross-section of the Theodosian Walls
- Diagram detailing the course of the Land Walls