Traktat londyński (1867)

Traktat londyński - traktat międzynarodowy podpisany 11 maja 1867 roku w konsekwencji "kryzysu luksemburskiego", wywołanego przez cesarza francuskiego Napoleon III, który po zwycięstwie Prus w wojnie z Austrią w 1866, zażądał Luksemburga jako rekompensaty za wstrzymanie się od udziału w wojnie. Propozycji francuskiej sprzyjał wielki książę Wilhelm III Holenderski, który miał otrzymać wysokie odszkodowanie, ale działania obu monarchów wzbudziły wielki protesty w Niemczech, przy czym Prusy jednocześnie przygotowywały się do wykorzystania sytuacji jako pretekstu do wojny z Francją. Ostatecznie na konferencji międzynarodowej w maju 1867 uznano Luksemburg za państwo niepodległe (choć wciąż pod berłem króla Niderlandów) i neutralne, objęte gwarancjami 5 europejskich mocarstw. Stolicę księstwa opuścił garnizon pruski, postanowiono też o zburzeniu fortyfikacji twierdzy Luksemburg.