Zamek w Drzewicy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Usunięto kategorię "Drzewica"; Dodano kategorię "Architektura w Drzewicy (województwo łódzkie)" za pomocą HotCat |
→Historia: drobne redakcyjne |
||
Linia 36: | Linia 36: | ||
Budowlę wzniesiono w latach 1527-1535 z inicjatywy prymasa Macieja Drzewickiego herbu Ciołek w jego rodowych posiadłościach. Po ponad dwóch wiekach zamek przejmują Sołtykowie a następnie Szaniawscy. W drugiej połowie XVIII wieku zamek zostaje ofiarowany bernardynkom, które straciły w pożarze swój dawny klasztor ufundowany w 1630 roku przez Anne z Bąkowca-Drzewicką. W 1814 roku pożar trawi również zamek w Drzewicy. Według jednego z podań, po zakończonych roratach nie zgasiły świec od których spłonął cały budynek. |
Budowlę wzniesiono w latach 1527-1535 z inicjatywy prymasa Macieja Drzewickiego herbu Ciołek w jego rodowych posiadłościach. Po ponad dwóch wiekach zamek przejmują Sołtykowie a następnie Szaniawscy. W drugiej połowie XVIII wieku zamek zostaje ofiarowany bernardynkom, które straciły w pożarze swój dawny klasztor ufundowany w 1630 roku przez Anne z Bąkowca-Drzewicką. W 1814 roku pożar trawi również zamek w Drzewicy. Według jednego z podań, po zakończonych roratach nie zgasiły świec od których spłonął cały budynek. |
||
Od tego czasu nikt więcej nie zamieszkiwał zamku, który popadał w coraz większą ruinę. |
Od tego czasu nikt więcej nie zamieszkiwał zamku, który popadał w coraz większą ruinę. |
||
W latach 1948-49 i później 1985-86 na zamku prowadzone były pierwsze badania zamku i prace archeologiczne. |
W latach 1948-49 i później 1985-86 na zamku prowadzone były pierwsze badania zamku i prace archeologiczne. W 1952 roku powstał projekt zabezpieczania i zadaszenia zamku. |
||
W 1990 roku ruiny zamku kupił Antoni Borzewski z Warszawy. W 2017 roku rozpoczęły się na zamku prace zabezpieczające. |
|||
[[Plik:JKRUK 20080122 DRZEWICA ZAMEK DSC09240.jpg|thumb|left|250px|Zamek w Drzewicy]] |
[[Plik:JKRUK 20080122 DRZEWICA ZAMEK DSC09240.jpg|thumb|left|250px|Zamek w Drzewicy]] |
||
Linia 48: | Linia 50: | ||
Zamek niegdyś posiadał system obronny składający się z dwóch fos rozdzielonych wałem ziemnym. Do zamku prowadził most zwodzony. |
Zamek niegdyś posiadał system obronny składający się z dwóch fos rozdzielonych wałem ziemnym. Do zamku prowadził most zwodzony. |
||
Mimo tego, że zamek jest częściową ruiną, jest to najlepiej zachowana rezydencja z 1 poł. XVI wieku w Polsce, ponieważ od czasu powstania nie był w znaczący sposób przebudowywany. |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* K. Błaszczyk ''"Drzewica - Zamek. |
* K. Błaszczyk ''"Drzewica - Zamek. Z nowszych badań nad zamkiem w Drzewicy"'' [w:] "Sztuka Polski Środkowej Architektura średniowieczna i nowożytna", Studia Katedra Historii Sztuki UŁ, Wyd. Piątek Trzynastego, Łódź 2002 |
||
* [[Bohdan Guerquin]], ''Zamek w Drzewicy'', [w:] Teka Konserwatorska z 1952 roku, Zeszyt 1, wyd. Państwowe Wydawnictwa Techniczne, Ministerstwo Kultury i Sztuki – Zarząd Ochrony i Konserwacji Zabytków, Warszawa 1952, s. 5-31 |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 12:21, 7 sie 2017
nr rej. 47A z 28 kwietnia 1980 | |
Zamek w Drzewicy, widok z mostu od strony zachodniej | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Ukończenie budowy |
1527–1535 |
Położenie na mapie województwa łódzkiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Zamek w Drzewicy – zamek zbudowany w latach 1527-1535 przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Macieja Drzewickiego, w stylu gotycko-renesansowym. Arcybiskup wybudował go na skraju miasta, nad rzeką Drzewiczką, otoczył dwiema fosami i dzielącym je wałem ziemnym. Budowla stanęła na planie regularnego, zbliżonego do kwadratu prostokąta. W jej systemie obronnym istotną rolę odgrywały cztery kwadratowe wieże usytuowane w narożach założenia. Obiekt spłonął w 1814 roku, jest dziś dobrze zachowaną, po koronę murów, ruiną. Dzięki temu, że zamek nie był przebudowywany, jest to jedna z lepiej zachowanych rezydencji z 1 poł. XVI wieku w Polsce.
Historia
Budowlę wzniesiono w latach 1527-1535 z inicjatywy prymasa Macieja Drzewickiego herbu Ciołek w jego rodowych posiadłościach. Po ponad dwóch wiekach zamek przejmują Sołtykowie a następnie Szaniawscy. W drugiej połowie XVIII wieku zamek zostaje ofiarowany bernardynkom, które straciły w pożarze swój dawny klasztor ufundowany w 1630 roku przez Anne z Bąkowca-Drzewicką. W 1814 roku pożar trawi również zamek w Drzewicy. Według jednego z podań, po zakończonych roratach nie zgasiły świec od których spłonął cały budynek. Od tego czasu nikt więcej nie zamieszkiwał zamku, który popadał w coraz większą ruinę. W latach 1948-49 i później 1985-86 na zamku prowadzone były pierwsze badania zamku i prace archeologiczne. W 1952 roku powstał projekt zabezpieczania i zadaszenia zamku.
W 1990 roku ruiny zamku kupił Antoni Borzewski z Warszawy. W 2017 roku rozpoczęły się na zamku prace zabezpieczające.
Architektura
Zamek gotycko renesansowy powstały z kamienia i cegły, pierwotnie zapewne otynkowany. Założony na planie prostokąta o ściętych narożach, do których przylegają cztery wieże na rzucie kwadratu. Wnętrze dziedzińca zamyka od zachodu budynek mieszkalny, niegdyś z dwiema wieżami alkierzowymi przyległymi do murów - południowego i północnego. W południowo wschodniej części dziedzińca dawny budynek usługowy z prostokątną kaplicą wysuniętą ryzalitowo poza obwód muru wschodniego. Wieże były pięciokondygnacyjne, podpiwniczone, północno-zachodnia - górą ośmioboczna. Wieża północno-wschodnia jest większa od pozostałych, podparta szkarpami, w której znajduje się brama.
Budynek mieszkalny jest założony na rzucie prostokąta, jednotraktowy, trzykondygnacyjny. Na każdym piętrze znajdują się cztery pomieszczenia, z których krańcowe łączą się z odpowiednimi izbami w wieżach. W przyziemiach po stronie południowej sklepienia kolebkowe, w pozostałej części niegdyś znajdowały się stropy. Izby krańcowe posiadały również wykusze latrynowe. Wzdłuż elewacji od dziedzińca ślady zewnętrznych ganków drewnianych z wyłącznym dostępem z alkierzy. Niegdyś część mieszkalna przykryta była dwoma dwuspadowymi, równoległymi dachami, ujętymi od północy i od południa dwudzielnymi szczytami ceglanymi. Każdy był rozdzielony kominem przykrytym koroną, podzielony był na tynkowane pola pionowym i poziomym laskowaniem ceglanym zwieńczonym trójarkadowo. Budynek pierwotnie służący jako usługowy po osiedleniu się w nim bernardynek został całkowicie przebudowany. Część północna została zamieniona na kaplicę o wysokości dwóch kondygnacji. Na łuku oddzielającym część zachodnią od prezbiterium znajdują się pozostałości polichromii z końca XVIII wieku. Na zewnętrznym ryzalicie budynku, od wschodu, znajduje się dwudzielny szczyt ceglany, wsparty na wysuniętych wspornikach kamiennych gzymsu wieńczącego ścianę, analogiczny jak w budynku głównym.
Zamek niegdyś posiadał system obronny składający się z dwóch fos rozdzielonych wałem ziemnym. Do zamku prowadził most zwodzony.
Mimo tego, że zamek jest częściową ruiną, jest to najlepiej zachowana rezydencja z 1 poł. XVI wieku w Polsce, ponieważ od czasu powstania nie był w znaczący sposób przebudowywany.
Bibliografia
- K. Błaszczyk "Drzewica - Zamek. Z nowszych badań nad zamkiem w Drzewicy" [w:] "Sztuka Polski Środkowej Architektura średniowieczna i nowożytna", Studia Katedra Historii Sztuki UŁ, Wyd. Piątek Trzynastego, Łódź 2002
- Bohdan Guerquin, Zamek w Drzewicy, [w:] Teka Konserwatorska z 1952 roku, Zeszyt 1, wyd. Państwowe Wydawnictwa Techniczne, Ministerstwo Kultury i Sztuki – Zarząd Ochrony i Konserwacji Zabytków, Warszawa 1952, s. 5-31
Linki zewnętrzne
- Szablony lokalizacyjne – brak współrzędnych
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo sandomierskie)
- Fortece I Rzeczypospolitej
- Zamki i pałace biskupów gnieźnieńskich
- Zamki Małopolski
- Zamki w województwie łódzkim
- Ruiny zamków w Polsce
- Architektura w Drzewicy (województwo łódzkie)
- Architektura gotyku w województwie łódzkim
- Architektura renesansowa w województwie łódzkim