Zamek w Radzikach Dużych: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 34: Linia 34:


== Historia ==
== Historia ==
Zamek zbudował przypuszczalnie kasztelan dobrzyński Andrzej Ogończyk w la­tach 1380-1384. Być może jednak zamek zbudowano po 1405, czyli okres po zawarciu [[Pokój w Raciążku|pokoju w Raciążku]] lub po roku 1413, gdy w spad­ku po oj­cu Mi­ko­ła­ju z Ku­tna wieś wraz z przy­le­gły­mi do­bra­mi o­trzy­mał cho­rą­ży Ja­kusz O­goń­czyk<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = *** RADZIKI DUŻE *** ZAMEK W RADZIKACH *** RADZIKI DUŻE *** |data dostępu = 2019-10-29 |opublikowany = www.zamkipolskie.com |url = http://www.zamkipolskie.com/radziki/radziki.html}}</ref>. Od początku należał jednak do rodu [[Ogończyk (herb szlachecki)|Ogończyków]], którzy z czasem zaczęli używać nazwiska ''Radzikowski''. Zamek przebudowany został przez Mikołaja Radzikowskiego w 1510 roku. Po śmierci jego syna Jana Radzikowskiego posiadłość o­dzie­dzi­czy­ła jego sio­stra Ma­łgo­rza­ta, od 1513 żo­na Pio­tra Plec­kie­go [[Doliwa (herb szlachecki)|he­rbu Doliwa]] z Dą­bro­wy. W 1564 ro­ku ja­ko wła­ści­ciel Ra­dzik wy­stę­pu­je syn Pio­tra Pleckiego i Mał­go­rza­ty Radzikowskiej, Sta­ni­sław Ple­cki. Jego córka Barbara wniosła zamek wraz z okolicznymi dobrami do majątku swojego męża Walentego Kuczyńskiego. Później zamek przeszedł w ręce Roliczów Tarnowskich. W czasie [[Potop szwedzki|wojen szwedzkich]] w połowie XVII wieku zamek uległ zniszczeniu. Około 1770 roku został opuszczony<ref name=":0" />.
[[Plik:Radziki Duże1.jpg|thumb|200px|left|Widok ogólny i relikt bramy]]
Budowę zamku datuje się na lata 1405-1466, czyli okres po zawarciu [[Pokój w Raciążku|pokoju w Raciążku]]. Od początku należał do rodu [[Ogończyk (herb szlachecki)|Ogończyków]], którzy z czasem zaczęli używać nazwiska Radzikowskich. Przebudowany został przez Mikołaja Radzikowskiego w 1510 r. Po śmierci jego syna Jana posiadłość trafiła do rodu Pileckich, a następnie do Roliczów Tarnowskich. W czasie [[Potop szwedzki|wojen szwedzkich]] w połowie XVII wieku zamek uległ zniszczeniu i popadł w ruinę.


== Architektura ==
<br />
⚫
Zamek został zbudowany na planie kwadratu o boku około 29 metrów z domem mieszkalnym wzdłuż jednego z boków i wysuniętą bramą znajdującą się po przeciwnej stronie. Do budowy użyto cegły i kamienia polnego. Zamek składał się z dużego, piętrowego domu mieszkalnego przyległego do północno-wschodniej ściany oraz muru obwodowego, tworzącego [[dziedziniec]]. Obecnie jest on najlepiej zachowanym elementem budowli. Naprzeciw domu zamkowego znajdował się wysunięty przed lico budynek bramny. <gallery widths="165" heights="165">

Plik:Radziki Duze zamek 02.jpg
== Budowa ==
Plik:Radziki Duze zamek 03.jpg
⚫
Zamek prezentował najprostszy typ rycerskiej siedziby obronnej. Założono go na planie kwadratu o boku 28,8 m. Do budowy użyto cegły i kamienia polnego. Składał się on z dużego, piętrowego domu mieszkalnego przyległego do północno-wschodniej ściany oraz muru obwodowego, tworzącego [[dziedziniec]]. Obecnie jest on najlepiej zachowanym elementem budowli. Naprzeciw domu zamkowego znajdował się wysunięty przed lico budynek bramny.
Plik:Radziki Duze zamek 05.jpg
Plik:Radziki Duze zamek 06.jpg
Plik:Radziki Duże, zamek 2.jpg
Plik:Radziki Duże, zamek 1.jpg
</gallery>


== Przypisy ==
== Przypisy ==
Linia 47: Linia 51:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę | nazwisko = Krajewski | imię = Mirosław | autor = Zenon Góźdź | tytuł = Ziemia Dobrzyńska : Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN, VI | wydawca = Dobrzyński Oddział Włocławskiego Towarzystwa Naukowego w Rypinie | miejsce = Rypin | data = 1999 | strony = 37-38}}
* {{cytuj książkę | nazwisko = Krajewski | imię = Mirosław | autor = Zenon Góźdź | tytuł = Ziemia Dobrzyńska : Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN, VI | wydawca = Dobrzyński Oddział Włocławskiego Towarzystwa Naukowego w Rypinie | miejsce = Rypin | data = 1999 | strony = 37-38}}
*Leszek Kajzer, Stanisław Kołodziejski, Jan Salm, ''Leksykon zamków w Polsce'', Warszawa 2003
*Leszek Kajzer (red.), ''Zamek w Radzikach na ziem i dobrzyńskiej'', Rypin 2009


{{SORTUJ:Radziki Duże}}
{{SORTUJ:Radziki Duże}}

Wersja z 18:03, 29 paź 2019

Zamek w Radzikach Dużych
Symbol zabytku nr rej. 414/138 z 1.07.1958[1]
Ilustracja
Ściana budynku mieszkalnego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Radziki Duże

Styl architektoniczny

gotyk

Rozpoczęcie budowy

1405

Ukończenie budowy

1466

Ważniejsze przebudowy

1510

Pierwszy właściciel

Andrzej Ogończyk

Położenie na mapie gminy Wąpielsk
Mapa konturowa gminy Wąpielsk, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Radzikach Dużych”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Radzikach Dużych”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Radzikach Dużych”
Położenie na mapie powiatu rypińskiego
Mapa konturowa powiatu rypińskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Radzikach Dużych”
Ziemia53°09′57,74″N 19°16′43,58″E/53,166039 19,278772
Multimedia w Wikimedia Commons

Zamek w Radzikach Dużych – zamek rycerski położony w Radzikach Dużych, powstały na początku XV w., obecnie w stanie otwartej ruiny.

Historia

Zamek zbudował przypuszczalnie kasztelan dobrzyński Andrzej Ogończyk w la­tach 1380-1384. Być może jednak zamek zbudowano po 1405, czyli okres po zawarciu pokoju w Raciążku lub po roku 1413, gdy w spad­ku po oj­cu Mi­ko­ła­ju z Ku­tna wieś wraz z przy­le­gły­mi do­bra­mi o­trzy­mał cho­rą­ży Ja­kusz O­goń­czyk[2]. Od początku należał jednak do rodu Ogończyków, którzy z czasem zaczęli używać nazwiska Radzikowski. Zamek przebudowany został przez Mikołaja Radzikowskiego w 1510 roku. Po śmierci jego syna Jana Radzikowskiego posiadłość o­dzie­dzi­czy­ła jego sio­stra Ma­łgo­rza­ta, od 1513 żo­na Pio­tra Plec­kie­go he­rbu Doliwa z Dą­bro­wy. W 1564 ro­ku ja­ko wła­ści­ciel Ra­dzik wy­stę­pu­je syn Pio­tra Pleckiego i Mał­go­rza­ty Radzikowskiej, Sta­ni­sław Ple­cki. Jego córka Barbara wniosła zamek wraz z okolicznymi dobrami do majątku swojego męża Walentego Kuczyńskiego. Później zamek przeszedł w ręce Roliczów Tarnowskich. W czasie wojen szwedzkich w połowie XVII wieku zamek uległ zniszczeniu. Około 1770 roku został opuszczony[2].

Architektura

Zamek został zbudowany na planie kwadratu o boku około 29 metrów z domem mieszkalnym wzdłuż jednego z boków i wysuniętą bramą znajdującą się po przeciwnej stronie. Do budowy użyto cegły i kamienia polnego. Zamek składał się z dużego, piętrowego domu mieszkalnego przyległego do północno-wschodniej ściany oraz muru obwodowego, tworzącego dziedziniec. Obecnie jest on najlepiej zachowanym elementem budowli. Naprzeciw domu zamkowego znajdował się wysunięty przed lico budynek bramny.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2012-12-26].
  2. ↑ a b *** RADZIKI DUŻE *** ZAMEK W RADZIKACH *** RADZIKI DUŻE *** [online], www.zamkipolskie.com [dostęp 2019-10-29].

Bibliografia

  • Mirosław Krajewski: Ziemia Dobrzyńska : Zeszyty Historyczne Dobrzyńskiego Oddziału WTN, VI. Rypin: Dobrzyński Oddział Włocławskiego Towarzystwa Naukowego w Rypinie, 1999, s. 37-38.
  • Leszek Kajzer, Stanisław Kołodziejski, Jan Salm, Leksykon zamków w Polsce, Warszawa 2003
  • Leszek Kajzer (red.), Zamek w Radzikach na ziem i dobrzyńskiej, Rypin 2009
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamek_w_Radzikach_Dużych&oldid=57831972”