Ticida

Cecyliusz Ticida (łac. Caecilius Ticida) – poeta łaciński żyjący w I wieku p.n.e., przynależny do grona neoteryków, przyjaciel Katullusa.

Poeta pochodził prawdopodobnie (jak większość neoteryków) z Galli przedalpejskiej, posiadał posiadłość w Novum Comum. Nosił zapewne imię Aulus (zgodnie z przekonaniem filologa francuskiego H. Bardona) lub Attius (według K. T. Witczaka). Jego bliskim krewnym był Lucjusz (Cecyliusz) Ticida, oficer armii Gajusza Juliusza Cezara.

W swojej poezji Ticida opiewał ukochaną Metellę, prawdopodobnie córkę namiestnika Galii Przedalpejskiej Kwintusa Cecyliusza Metellusa Celera, pod greckim pseudonimem Perilla, co potwierdzają tak wielcy twórcy rzymscy jak Owidiusz (Tristia II 433-438) i Apulejusz (Apologia 10). Napisał poemat o bogini Magna Mater, wychwalany przez Katullusa (c. XXXV). Jego przyjaciel zapraszał go do siebie do Werony i wychwalał jego ukochaną, która znała się na poezji, sama potrafiła tworzyć i oceniać prawdziwą poezję.

Zachowały się 3 fragmenty poetyckie Cecyliusza Ticidy. Jeden fragment jest urywkiem z pieśni weselnej (epitalamium), wychwalającym "szczęśliwe łóżeczko" (łac. felix lectulus). Drugi jest pochwałą poematu "Lydia" autorstwa innego neoteryka Publiusza Waleriusza Katona. Trzeci fragment pochodzi z jakiegoś nieznanego poematu, który był prawdopodobnie naśladownictwem utworu hellenistycznego.

Bibliografia

• H. Bardon, La littérature latine inconnue, t. 1, Paris 1952, s. 352-353.
• Agnieszka Pawłowska, Miłość „literacka” w świetle XXXV pieśni Gajusza Waleriusza Katullusa, [w:] A. Witczak, A. Ługiewicz, Miłość w literaturze i kulturze starożytnej Grecji i Rzymu. Materiały z międzyuczelnianej sesji studenckiej. Gdańsk, listopad 1998, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2001, s. 143–149.
• N. Scivoletto, Ticida, poeta novus, [w:] Poesia latina in frammenti. Miscellanea filologica, ed. G. Puccioni, Genova 1974, s. 201-211.
• Krzysztof Tomasz Witczak, The Praenomen of Ticida, “Eikasmós. Quaderni Bolognesi di Filologia Classica” 1997, R. 7, s. 191-193.
• Krzysztof Tomasz Witczak, Poeta-neoteryk Ticidas i jego twórczość poetycka, “Meander” 1998, R. 53, nr 6, s. 591-601.
• Krzysztof Tomasz Witczak, Y. Borovsky, Caecilius Ticidas and Metella in Catullus’ Poem XXXV?, „Živa Antika” 2002, R. 52, z. 1-2, s. 109-114.
• Krzysztof Tomasz Witczak, A Third Fragment of Ticidas?, „Collectanea Philologica” 2002, R. 4, s. 149-151.