Wadowicka Biblioteka Publiczna
Wadowicka Biblioteka Publiczna – samorządowa instytucja kultury, której organizatorem jest Gmina Wadowice. Na mocy porozumienia z dnia 1 grudnia 1999 roku, zawartego pomiędzy Zarządem Miejskim w Wadowicach a Zarządem Powiatu, Wadowicka Biblioteka Publiczna pełni również rolę Biblioteki Powiatowej[1]. Siedziba biblioteki znajduje się w budynku przy ul. Legionów 1 w Wadowicach. Biblioteka działa w obrębie krajowej sieci bibliotecznej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Tradycje czytelnicze Wadowic:
Początki czytelnictwa publicznego w Wadowicach sięgają II połowy XIX wieku i mają ścisły związek z oficynami wydawniczymi działającymi na terenie miasta, a w szczególności z oficyną Foltinów[2][3], która obok drukarni i księgarni prowadziła wypożyczalnię książek.
Przełomowym momentem dla rozwoju czytelnictwa było powstanie w 1889 roku Czytelni Mieszczańskiej[4]. Mieściła się ona przy ul. Krakowskiej. Od początku swej działalności była centrum życia kulturalnego miasta. Obok biblioteki z bogatym księgozbiorem posiadała również salę teatralną i balową.
Duży wkład w rozwój czytelnictwa wniosło Towarzystwo Szkół Ludowych działające w latach 1891-1939. Wadowickie Koło T.S.L. im. St. Staszica prowadziło własną bibliotekę oraz udostępniało książki z Centrali T.S.L.
W 1908 r. powstało Towarzystwo Urzędnicze im. Wł. Jagiełły[5] potocznie zwane Jagiellonką, które posiadało bogaty księgozbiór. W okresie międzywojennym działały również: Biblioteka Czytelni Żydowskiej, Biblioteka Akcji Katolickiej w Wadowicach, Biblioteka Zgromadzenia OO. Karmelitów, Biblioteka Wojskowa R.P.P oraz biblioteki szkolne[3].
Te tradycje czytelnicze sprawiły, że niedługo po zakończeniu wojny rozpoczęły działalność prywatne wypożyczalnie książek. Pierwszą z nich była krótko działająca "Kultura"[3] mieszcząca się w kamienicy Foltinów, drugą wypożyczalnia Tadeusza Pawłęgi "Kultura i Sztuka" działająca mimo wielu przeciwności losu do początku lat 70. XX w.[3].
Powojenna historia biblioteki w pigułce[1]:
| 01.09.1946 | - | rozpoczęcie działalności Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wadowicach, której głównym celem było utworzenie sieci bibliotecznej na terenie powiatu |
| 16.01.1949 | - | otwarcie Miejskiej Biblioteki Publicznej przy ul. Lwowskiej |
| 1953 | - | przeniesienie siedziby Miejskiej Biblioteki Publicznej do budynku Wadowickiego Domu Kultury |
| 1957 | - | połączenie Miejskiej Biblioteki Publicznej z Biblioteką Powiatową,nadanie nazwy Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna |
| 1967 | - | utworzenie Oddziału dla Dzieci |
| 1968 | - | utworzenie Filii Nr 1 na os. XX-lecia |
| 1974 | - | utworzenie Filii Nr 2 przy ul. Mickiewicza |
| 1975 | - | zmiana nazwy na Miejską Bibliotekę Publiczną z poszerzonym zakresem działania obejmującym placówki dawnego powiatu |
| 1978 | - | przeniesienie Filii Nr 1 na os. Kopernika |
| 1983 | - | przeniesienie Filii Nr 3 na ul. Sienkiewicza |
| 1983 | - | przeniesienie siedziby Biblioteki Głównej na ul. Dzierżyńskiego (obecnie ul. Legionów) |
| 1986 | - | nadanie imienia dr Józefa Putka |
| 1990 | - | przeniesienie Oddziału dla Dzieci na ul. Legionów |
| 1991 | - | przejęcie Biblioteki przez samorząd gminny, ograniczenie zakresu działania do terenu gminy Wadowice |
| 1999 | - | zawarcie porozumienia dotyczącego pełnienia zadań biblioteki powiatowej dla powiatu Wadowickiego |
| 26.04.2000 | - | nadanie nowej nazwy - Wadowicka Biblioteka Publiczna |
| 2006-2008 | - | modernizacja budynku Biblioteki przy ul.Legionów |
Dyrektorzy[1]:
- 1949-1956 - Amalia Kuzia;
- 1956-1970 - Jan Andryszczak;
- 1970-1972 - Eulalia Dziedzic;
- 1973-1982 - Adam Ryszard Fajfer ;
- 1982-1993 - Jan Sobota;
- 1993-1995 - Maria Koczur ;
- od 1995 - Bożena Płonka
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Celem biblioteki jest zaspokajanie potrzeb czytelniczych i informacyjnych mieszkańców, jak również gromadzenie materiałów dotyczących miasta i powiatu. Wadowicka Biblioteka Publiczna gromadzi, opracowuje i udostępnia zbiory. Biblioteka jest też centrum edukacyjnym i kulturalno-oświatowym. W Bibliotece funkcjonuje Dyskusyjny Klub Książki dla dorosłych, organizowane są wystawy, spotkania promujące czytelnictwo, zajęcia literackie, plastyczne i czytelnicze, zwłaszcza dla dzieci - w tym cykliczne: Akademia Przedszkolaka[6] oraz Akademia Małego Wadowiczanina[7]. Biblioteka szeroko wykorzystuje elektroniczne technologie w zakresie rejestracji czytelników i wypożyczeń, a także tworzenia i udostępniania baz danych, w tym: regionalnej pod nazwą "Bibliografia Małopolski", która jest częścią ogólnopolskiego systemu bibliografii regionalnych oraz w łączności z Fundacją Ośrodka KARTA tworzy bazę pod nazwą "Otwarty System Archiwizacji". Udostępnianie zbiorów prowadzone jest w systemie komputerowym SOWA.
Wadowicka Biblioteka Publiczna pełniąc rolę biblioteki powiatowej koordynuje działalność i sprawuje nadzór merytoryczny nad 10 bibliotekami gminnymi, 36 filiami bibliotecznymi.
Zbiory[edytuj | edytuj kod]
Księgozbiór biblioteki liczy ponad 100 tysięcy egzemplarzy książek i zawiera: kanon literatury pięknej polskiej i obcej, lektury szkolne dla dzieci i młodzieży oraz opracowania lektur, bibliografie, monografie literackie, encyklopedie, informatory, leksykony, słowniki, wydawnictwa naukowe i popularnonaukowe z różnych dziedzin wiedzy, jak również czasopisma oprawne i ponad 30 tytułów czasopism bieżących oraz wydawnictwa multimedialne, audiobooki, a także zbiory specjalne i regionalne, w tym dokumenty życia społecznego, protokoły z sesji Rady Miejskiej i uchwały Rady Powiatowej. Biblioteka posiada również ponad 160 tytułów tzw. „książki mówionej” na kasetach magnetofonowych dla osób niewidomych i niedowidzących oraz dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Larix, ponad 2 tysiące tytułów na płytach CD z możliwością nagrywania na urządzenia typu Czytak Plus.
Czytelnicy WBP mają możliwość korzystania z katalogu w formie elektronicznej, a także zarządzania swoim kontem bibliotecznym poprzez Internet.
Placówki[edytuj | edytuj kod]
- Biblioteka Główna (Wypożyczalnia dla Dorosłych, Oddział dla Dzieci Młodzieży, Czytelnia z punktem tzw. "Książki mówionej")
- Filia Nr 1, os. Kopernika 10/11
- Filia Nr 2, ul. Sienkiewicza 31 /do lipca 2020 roku/[8]
- Filia w Choczni, ul. Kościuszki 183
- Filia w Wysokiej 194
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona biblioteki
- Katalog zbiorów biblioteki
- Bibliografia małopolska
- Katalog zbiorów w systemie OSA
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Historia, Wadowicka Bibliotek Publiczna [dostęp 2020-05-08].
- ↑ Foltin – Wadowiczanie [online], wadowiczanie.pl [dostęp 2020-03-04].
- ↑ a b c d Konrad Meus, Bożena Płonka, Zarys czytelnictwa i historii bibliotek publicznych w Wadowicach, Wadowice, 2016..
- ↑ Czytelnia Mieszczańska wróciła po latach [online], wadowiceonline.pl [dostęp 2020-03-04] (pol.).
- ↑ Honorat Czesław Gil, Wadowickie muzy 1918-1939 [online], bazhum.muzhp.pl [dostęp 2020-03-04] (pol.).
- ↑ Urząd Miejski Wadowice, Akademia przedszkolaka | Wadowice [online], wadowice.pl [dostęp 2020-03-10] (pol.).
- ↑ Wadowicka Biblioteka Publiczna [online], www.biblioteka-wadowice.pl [dostęp 2020-04-14].
- ↑ Rada Miejska w Wadowicach, Uchwała nr XVI/150/2019 z dnia 19 grudnia 2019 [online].