Wiatrak holenderski w Bęsi
 Stan wiatraka w 2010 roku. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Ukończenie budowy |
1808–1810 |
Położenie na mapie gminy Kolno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego  | |
 53°56′51,6″N 20°59′59,1″E/53,947667 20,999750
| |
Wiatrak holenderski w Bęsi – murowany wiatrak holenderski we wsi Bęsia w gminie Kolno.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wiatrak został zbudowany w latach 1808–1810 w majątku działającego od 1825 roku ośrodka wypoczynkowo-zdrowotnego starosty reszelskiego Carla Otto Beniamina von Knoblocha. Po II wojnie światowej był własnością prywatną, ale przestał działać z powodu wysokich podatków i rosnącej konkurencji Państwowych Zakładów Zbożowych[1]. Została w nim urządzona obora dla krów. W 1959 roku został wyremontowany przez oddział Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”. Działała w nim klubo-kawiarnia, galeria sztuki, a w latach 1974–2009 Muzeum Młynarstwa Powietrznego w Bęsi. Po upadku Rolniczego Ośrodka Doskonalenia Rolniczego w 1991 roku majątek z pałacem i wiatrakiem przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. Wiatrak został sprzedany w 1989 roku Marii Skowrońskiej z Warszawy. W 2010 roku dzierżawiła go spółka Agro Biznes z Sorkwit i już wtedy gmina Kolno wyrażała chęć zakupu wiatraka[2]. W 2018 roku wiatrak za 155 tysięcy został odkupiony przez gminę. Na planowany remont gmina otrzymała dotację w wysokości 100 tysięcy od wojewódzkiego konserwatora i wojewody. Gmina chce odtworzyć działającą kiedyś klubokawiarnię, galerię i muzeum. Zakończenie remontu jest planowane na 2020 rok[1]. Po podpisaniu umowy na remont wiatraka została w październiku 2019 roku rozpoczął się pierwszy etap prac, który obejmował: instalację odgromową, remont dachu poprzez wymianę uszkodzonych drewnianych belek dachu, ułożenie membrany i wymianie pokrycia z gontów, odgrzybienie i uzupełnienie ubytków ścian, impregnację elementów drewnianych[3].
Rejestr zabytków[edytuj | edytuj kod]
7 października 1967 roku wiatrak wraz z najbliższym otoczeniem w promieniu 50–100 metrów został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A–607[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wiatrak wróci do życia. Są pieniądze na remont [online], olsztyn.wm.pl [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ Gdy słyszy o wiatraku, w oczach ma łzy [online], Olsztyn24 [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ Umowa na Remont zabytkowego wiatraka w Bęsi podpisana [online], www.kolno-gmina.pl [dostęp 2020-07-24] (pol.).
- ↑ WUOZ Olsztyn - Rejestr zabytków nieruchomych [online] [dostęp 2020-07-24].