Wiatrak holenderski w Krasocinie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie gminy Krasocin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego  | |
 50°53′31,8″N 20°07′12,2″E/50,892167 20,120056
| |
Wiatrak holenderski w Krasocinie – murowany wiatrak holenderski zbudowany ok. 1920 roku. Znajduje się na miejscu starszego wiatraka drewnianego, wybudowanego u schyłku XIX wieku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Murowany wiatrak holenderski został w Krasocinie zbudowany ok. 1920 roku. Lata obu wojen światowych odcisnęły na nim swoje piętno.
Jego los był zagrożony w czasie I wojny światowej. Stanowił bowiem punkt obserwacji dla Austriaków i Rosjan. Także w styczniu 1945 r. w trakcie ofensywy budowla omal nie została zniszczona przez Rosjan.[1] Ocalał, choć z roku na rok popadał w coraz większą ruinę.
W 1980 roku Urząd Gminy Krasocin wyremontował wiatrak i rok później utworzył w nim Muzeum Chleba, którego pomysłodawcą był Feliks Rak. 20 lat później, w wyniku wichury, stracił on jednak swoje skrzydła. Później znalazł się pierwotny właściciel obiektu i wiatrak przeszedł w prywatne ręce.[2]
Pod koniec 2017 roku przeszedł na własność Gminy Krasocin[3]. W 2019 roku rozpoczął się jego remont, mający na celu przywrócenie mu dawnego wyglądu. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego dofinansowało remont kwotą 500 tysięcy złotych[4]. Wiatrak ma pełnić funkcje kulturalno-edukacyjne.[5]. Prace przy renowacji wiatraka zostały zakończone w czerwcu 2020 roku[6].
Od 17 maja 2021 roku po renowacji wiatrak działa jako Krasockie Muzeum Chleba, którego inicjatorem był Ireneusz Gliściński. Oficjalnie otwarcie prawdopodobnie nastąpi latem 2021.
Pieczę nad nim sprawuje aktualnie Gminna Biblioteka Publiczna im. Feliksa Raka w Krasocinie.
Eksponaty[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu przebudowy wiatraka w 2020 roku powstała Akcja "Zostań częścią historii Gminy Krasocin", która zawierała informacje z prośbą o bezpłatne przekazywanie eksponatów związanych z pracą na roli oraz wykorzystywanych w codziennym (dawnym) życiu naszych rodziców, babć i dziadków. Każdy darczyńca znajdzie się na tablicy upamiętniającej.
Widok online[edytuj | edytuj kod]
Od 8 czerwca 2020 roku możemy oglądać panoramę okolic okalających Krasocin z kamery zamontowanej w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na szczycie dachu zabytkowego wiatraka typu „holender”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W sarmackim Krasocnie, Kielce 1997, str. 210
- ↑ https://www.radio.kielce.pl/pl/wiadomosci/holenderski-wiatrak-z-krasocina-w-swietlnej-oprawie-zdjecia,120039
- ↑ Rafał Banaszek: Gmina Krasocin nowym właścicielem wiatraka. Wójt chce przywrócić temu zabytkowi dawną świetność. echodnia.eu, 2017-12-17. [dostęp 2019-11-30].
- ↑ Marek Piórecki, Historia słynnego wiatraka w Krasocinie. Od niemal ruiny do prawdziwej perełki. Zobacz niezwykłe zdjęcia (DUŻO ZDJĘĆ) [online], Echo Dnia Świętokrzyskie, 16 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-26] (pol.).
- ↑ Słynny zabytkowy wiatrak w Krasocinie ma już dach. W środę go montowano – zobacz film. echodnia.eu, 2019-11-06. [dostęp 2019-11-30].
- ↑ Urząd Gminy w Krasocinie [online], www.krasocin.com.pl [dostęp 2020-07-26].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Hadamik Czesław, Zabytki Powiatu Włoszczowskiego strona; Starostwo Powiatowe we Włoszczowie, Włoszczowa 2010. s. 98 - 100, ISBN 978-83-917645-8-9. (pol.)