Wybory prezydenckie w Azerbejdżanie w 2018 roku

Wybory prezydenckie w Azerbejdżanie w 2018 roku odbyły się 11 kwietnia. 5 lutego 2018 termin wyborów na mocy dekretu ustalił prezydent İlham Əliyev^[1].

Podłoże[edytuj | edytuj kod]

Ustawa o wyborach (artykuł 178 § 1) ustala datę jako trzecią środę października (17 października 2018). Jednakże głosowanie zostało niespodziewanie przyśpieszone na mocy dekretu prezydenckiego z dnia 5 lutego 2018 roku^[1]. Centralna Komisja Wyborcza Azerbejdżanu (CKW) przeprowadziła ankietę 1 lutego 2018 w sprawie przygotowania i dostawy podwójnych kabin do lokali wyborczych^[2].

System wyborczy[edytuj | edytuj kod]

Prezydent Azerbejdżanu wybierany jest za pomocą systemu podwójnego; jeżeli żaden kandydat nie otrzyma większości głosów w pierwszej turze, zostanie przeprowadzona druga tura^[3].

Kandydaci[edytuj | edytuj kod]

İlham Əliyev - urzędujący prezydent Azerbejdżanu, przewodniczący Partii Nowego Azerbejdżanu. Əliyev został nominowany przez Azerbejdżańską Konfederację Związków Zawodowych 5 lutego 2018.
İsa Qəmbər - były przewodniczący Zgromadzenia Narodowego, nominowany przez partię Musawat w styczniu 2018.
Sərdar Cəlaloğlu - polityk, przewodniczący Azerbejdżańskiej Partii Demokratycznej. W 2013 kandydował na urząd prezydenta.
Zahid Oruc - członek parlamentu Azerbejdżanu od 2001 r. Były zastępca przewodniczącego Partii Ojczyźnianej. W wyborach prezydenckich w 2013 roku zajął piąte miejsce.
Hafiz Hacıyev - przewodniczący Müasir Müsavat Partiyası, wcześniej kandydował w wyborach w 2003, 2008 i 2013 roku.
Qüdrət Həsənquliyev - członek parlamentu Azerbejdżanu, przewodniczący Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasi. Wcześniej uczestniczył w wyborach w 2003, 2008 i 2013 roku.
Araz Əlizadə - członek parlamentu Azerbejdżanu, przewodniczący Socjaldemokratycznej Partii Azerbejdżanu. W wyborach prezydenckich w 2013 roku zajął siódme miejsce.
Fərəc Quliyev - członek parlamentu Azerbejdżanu, przewodniczący Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası. W wyborach prezydenckich w 2013 roku zajął ósme miejsce.

Bojkot wyborów[edytuj | edytuj kod]

Krajowa Rada Demokratycznych Sił Zbrojnych (NCDF) postanowiła zbojkotować wybory i zapowiedziała organizowanie protestów przeciwko wyborom^[4]. Republikański Ruch Alternatywny (REAL), ogłosił również, że nie uzna wyników wyborów^[5]. 10 lutego do bojkotu przyłączyły się partia Musawat i Partia Nadziei.

Sondaż[edytuj | edytuj kod]

Date	Instytut badawczy	Əliyev	Hasanguliyev	Mammadov	Hajiyev	Guliyev	Oruc	Alizadeh	Nurullayev	Przeciwko wszystkim	Niezdecydowany	Wstrzymanie się od głosu
2–3 kwietnia 2018	Omnibus	83,5%	2,0%	1,7%	1,6%	1,1%	0,9%	0,7%	0,5%	2,5%	2,3%	3,2%

Wyniki wyborów[edytuj | edytuj kod]

Wybory prezydenckie w pierwszej turze z wynikiem 86,02% głosów wygrał urzędujący prezydent İlham Əliyev. Frekwencja wyborcza wyniosła 74,30%.

Kandydat		Partia	Głosy	%
	İlham Əliyev	YAP	3 394 898	86,02
	Zahid Oruc	Niezależny	122 956	3,12
	Sərdar Məmmədov	ADP	119 621	3,03
	Qüdrət Həsənquliyev	Bütöv Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasi	119 311	3,02
	Hafiz Hacıyev	Müasir Müsavat Partiyası	59 924	1,52
	Araz Əlizadə	Socjaldemokratyczna Partia Azerbejdżanu	54 533	1,38
	Fərəc Quliyev	Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası	45 967	1,17
	Razi Nurullayev	Niezależny	29 229	0,74
Nieważne/puste głosy			12 413	0,31
Razem			3 958 852	100
Zarejestrowani wyborcy/frekwencja			5 332 817	74,30
Źródło: Centralna Komisja Wyborcza Republiki Azerbejdżanu

Obserwatorzy[edytuj | edytuj kod]

OBWE ogłosiła, że wybory były wadliwe i rażąco niedemokratyczne. Na konferencji prasowej dzień po wyborach OBWE stwierdziła, że "powszechne lekceważenie obowiązkowych procedur, brak przejrzystości i liczne poważne nieprawidłowości, w tym wrzucanie dodatkowych kart do głosowania". Zwolennicy Əliyeva zakłócili przebieg konferencji i oskarżyli międzynarodową misję obserwacyjną o uprzedzenia^[6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Azerbaijan brings forward date of presidential election to April 11: decree. reuters.com, 5 lutego 2018. [dostęp 2018-02-05]. (ang.).
↑ CEC Starts Preparations for Presidential Elections. contact.az, 6 lutego 2018. [dostęp 2018-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-07)]. (ang.).
↑ Republic of Azerbaijan: Elections for President.. electionguide.org, październik 2013. [dostęp 2013-10-31]. (ang.).
↑ National Council of Democratic Forces Decides to Boycott Early Presidential Elections. contact.az, 6 lutego 2018. [dostęp 2018-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-06)]. (ang.).
↑ REAL Not to Recognize Results of Early Presidential Elections. contact.az, 5 lutego 2018. [dostęp 2018-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-09)]. (ang.).
↑ Azeri president's supporters heckle as observers declare election unfair. Reuters, 12 kwietnia 2018. [dostęp 2018-04-12]. (ang.).

[a-1] Azerbaijan brings forward date of presidential election to April 11: decree. reuters.com, 5 lutego 2018. [dostęp 2018-02-05]. (ang.).

[2] CEC Starts Preparations for Presidential Elections. contact.az, 6 lutego 2018. [dostęp 2018-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-07)]. (ang.).

[3] Republic of Azerbaijan: Elections for President.. electionguide.org, październik 2013. [dostęp 2013-10-31]. (ang.).

[4] National Council of Democratic Forces Decides to Boycott Early Presidential Elections. contact.az, 6 lutego 2018. [dostęp 2018-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-06)]. (ang.).

[5] REAL Not to Recognize Results of Early Presidential Elections. contact.az, 5 lutego 2018. [dostęp 2018-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-09)]. (ang.).

[6] Azeri president's supporters heckle as observers declare election unfair. Reuters, 12 kwietnia 2018. [dostęp 2018-04-12]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Wybory parlamentarne	1990 1995–96 2000–01 2005 2010 2015
Wybory prezydenckie	1991 1996 1996 1998 2003 2008 2013 2018
Referenda	III 1991 XII 1991 1993 1995 2002 2009 2016