Zasada wielkoduszności

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Zasada wielkoduszności (ang. principle of charity) – założenie, według którego interpretacja tekstu (pisanego lub mówionego) powinna przyjmować, że tekst ten jest racjonalny. Interpretacja winna starać się go analizować w najkorzystniejszy dla autora tekstu lub wypowiedzi sposób.

Główną zaletą stosowania zasady wielkoduszności jest zwiększenie szans na uniknięcie sofizmatu rozszerzenia (tzw. atakowania chochoła).

W filozofii języka Willard Van Orman Quine zalecał stosowanie zasady wielkoduszności w kontekście tłumaczenia z jednego języka (na przykład bardzo egzotycznego) na drugi (znany nam): „Im bardziej wierzenia, które przypisujemy innym ludziom są absurdalne lub egzotyczne, tym bardziej będziemy nieufni jeśli chodzi o możliwość tłumaczenia”[1]. Jeśli argumentacja innych wydaje nam się zupełnie absurdalna to, według Quine’a, prawdopodobnie jej nie zrozumieliśmy: „głupota rozmówcy jest mniej prawdopodobna niż złe tłumaczenie, lub też, w przypadku nieporozumień lokalnych, niż różnice językowe”. Zasada wielkoduszności grała również istotną rolę w filozofii znaczenia Donalda Davidsona[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W. V. O. Quine, Word and Object (1960), rozdz. „Translation and Meaning”.
  2. Donald Davidson (1984) [1974]. „Ch. 13: On the Very Idea of a Conceptual Scheme”. Inquiries into Truth and Interpretation, Oxford: Clarendon Press.